De beruchte ‘anonieme bronnen’ waarop de New York Times zo vaak kan rekenen hebben weer van zich laten horen. De krant publiceerde een artikel over de ‘sabotage’ van de Nord Stream gaspijpleidingen in de Oostzee in september 2022. Volgens de anonieme bronnen was het een pro-Oekraïne anti-Poetin groep die de aanslag pleegde. “De saboteurs waren waarschijnlijk Oekraïense of Russische staatsburgers, of een combinatie van beide, en er waren geen Amerikaanse of Britse staatsburgers bij betrokken”. Dat lijkt de enige zekerheid te zijn die ze hebben tenzij het net zoals de rest van het verhaal gebaseerd is op speculatie: we denken, we vermoeden, het lijkt erop dat… “De explosieven”, vervolgt de krant, “werden waarschijnlijk geplaatst met de hulp van ervaren duikers die niet leken te werken voor militaire of inlichtingendiensten maar het is mogelijk dat de daders in het verleden gespecialiseerde overheidstraining hebben gekregen.”
Als per toeval komt een onderzoeksteam van Duitse media, diezelfde dag tot dezelfde conclusie, zij het iets concreter. Het hoe en wanneer van de aanslag wordt grotendeels gereconstrueerd. Volgens het rapport werd een boot, een jacht, die vermoedelijk werd gebruikt voor de geheime operatie in de nacht van 26 september 2022 geïdentificeerd. Het jacht was gehuurd van een Pools bedrijf dat eigendom is van twee Oekraïners. De sporen leiden daarmee in de richting van Oekraïne maar bewijs over wie de opdracht tot vernietiging heeft gegeven in er niet. “Natuurlijk hebben wij niets te maken met de aanslagen” antwoordde de Oekraïense presidentiële adviseur Mikhail Podolyak in antwoord op een vraag van de Duitse onderzoeksjournalisten.
Het zeskoppig team dat de aanslag uitvoert zou dan weer bestaan hebben uit 5 mannen en één vrouw: de kapitein van het schip, twee duikers, twee duikassistenten en een dokter, de vrouw. Het commando vertrekt op 6 september 2022 vanuit de haven van Rostock nadat het materiaal voor de aanslag vooraf in een busje naar de boot is getransporteerd. De volgende dagen vaart de boot via Wieck in het noordoosten van Duitsland naar het Deense eiland Christiansø bij Bornholm (de aanslag werd uitgevoerd ten noordoosten van Bornholm). Het jacht wordt nadien terug bezorgd aan de eigenaar maar het is blijkbaar niet schoongemaakt. Dat is niet bijzonder slim van het zestal want er worden later sporen van explosieven teruggevonden op de tafel in de cabine. Tot zover het verhaal van de Duitse media.
De New York Times is het trouwens eens met de Duitse media dat de nieuwe inlichtingen tot dusver geen bewijs leverden voor de betrokkenheid bij de ‘operatie’ van Volodymyr Zelensky of zijn medewerkers. De krant vind het wel opportuun om daaraan toe te voegen dat “Amerikaanse functionarissen zeggen dat het vertrouwen van de regering-Biden in de heer Zelensky en zijn hoge nationale veiligheidsteam gestaag is toegenomen”. En dat ondanks het feit dat ze “erkennen dat ze een beperkt zicht hebben op de Oekraïense besluitvorming.”
Want “ondanks de grote afhankelijkheid van Oekraïne van de Verenigde Staten voor militaire, inlichtingen- en diplomatieke steun, zijn Oekraïense functionarissen niet altijd transparant tegenover hun Amerikaanse tegenhangers over hun militaire operaties, met name die tegen Russische doelen achter de vijandelijke linies.”
Andere ‘verontrustende operaties’ waren er al eerder. Zoals een aanval begin augustus op de Russische luchtmachtbasis Saki aan de westkust van de Krim, een bomaanslag met een vrachtwagen in oktober waarbij een deel van de ‘Krimbrug’ die Rusland met de Krim verbindt, werd vernietigd, drone-aanvallen in december op Russische militaire bases in Ryazan en Engels, ongeveer 450 km binnen Rusland.
Die andere ‘sabotage-’ en gewelddaden’, zeg maar terroristische aanslagen, van “meer dubbelzinnige aard” konden dan weer moeilijker gelinkt worden aan Oekraïense veiligheidsdiensten. Er was bijvoorbeeld de autobom nabij Moskou in augustus waarbij Daria Doegina, de dochter van de Russische nationalistische politicoloog en politiek filosoof die een sterk voorstander van de Russische annexatie van Oekraïne is, omkwam.
Een ander scenario
In het artikel van de New York Times wordt gerefereerd (zonder er evenwel een link naar te plaatsen) naar het artikel dat de Amerikaanse onderzoeksjournalist Seymour Hersh op 8 februari op zijn Substack-blog publiceerde. Tot nog toe had de krant nog met geen woord gerept over het artikel van zijn voormalige medewerker.
Seymour Hersh is wereldberoemd om zijn onthulling in 1969 van het bloedbad door Amerikaanse soldaten in My Lai, Vietnam, en vanwege verschillende andere belangrijke ernstige zaken waarbij sprake was van onrechtvaardigheid en doofpotaffaires door het Amerikaanse leger of andere autoriteiten. In 2004 was hij een van de journalisten die details onthulden over de mishandeling van gevangenen in de Abu Ghraib-gevangenis in Irak.
Hersh beweert in zijn artikel over Nord Stream dat het opblazen van de pijpleidingen in opdracht was van het Witte Huis en werd uitgevoerd door een operatie waarbij de CIA, de Amerikaanse marine en verschillende andere inlichtingendiensten samenwerkten met Noorwegen. Het Noorse leger en haar geheime diensten stonden vanaf de planningsfase centraal bij de operatie, en Noorse soldaten en schepen waren direct betrokken bij zowel het plaatsen van de explosieven in de Baltische Zee als bij het tot ontploffing brengen ervan. Het Witte Huis reageert op het verhaal door het “volstrekt vals en complete fictie” te noemen. De Noren noemen het gewoon “onzin”.
De Noorse journalist Harald S. Klungtveit trekt de juistheid van Hersh’s beweringen in twijfel. Hij schrijft onder andere dat het artikel niet gestaafd wordt door enige documentatie behalve een verwijzing naar een anonieme bron. Als dat echter een criterium is voor de geloofwaardigheid van Hersh’ artikel zijn ook de artikels van de New York Times en de Duitse media over de aanslag even ongeloofwaardig. Die zijn immers evenmin gebaseerd op documentatie maar eveneens op anonieme bronnen.
Hersch schrijft dat onder het voorwendsel van de NAVO-oefening BALTOPS 22 in de Oostzee van 5-17 juni 2022 een Noorse mijnenveger van de Alta-klasse duikers van de Amerikaanse marine zou hebben ingezet om explosieve ladingen te plaatsen op zowel Nord Stream 1 als Nord Stream 2. Verder zou op 26 september 2022 een P-8 bewakingsvliegtuig van de Noorse marine onder dekking van een routinevlucht een sonarboei in de Baltische Zee hebben gedropt, die enkele uren later een signaal uitzend dat de explosieven op de pijpleidingen tot ontploffing bracht.
Klungtveit stelt daar tegenover dat, volgens zijn bronnen, geen van de genoemde schepen was waar het artikel ze situeert, en het vliegtuig dat de boei zou hebben gedropt, nooit over de Baltische Zee gevlogen heeft. “Dit is natuurlijk gewoon een frivool verzinsel”, vertelt luitenant-kolonel Vegard Norstad, persvoorlichter bij de Noorse strijdkrachten, aan Klungtveit. Alsof het Noorse leger zal toegeven erbij betrokken te zijn.
En om de zaak Hersh af te ronden meent Klungtveit te moeten toevoegen dat Hersch in de loop der jaren “veranderd is van een alom gerespecteerd onderzoeksjournalist in een veel controversiëler schrijver, waarbij verschillende grote media zijn spectaculaire artikelen hebben geweigerd.”
We kunnen ons de vraag stellen waarom de westerse media net nu met dit verhaal uitpakken. Eerst is er maandenlang radiostilte en dan, één maand na het artikel van Seymour Hersh, duikt dit verhaal tegelijkertijd in de VS en de Duitse media op. Bovendien direct na Scholz’ bezoek aan Joe Biden in Washington. Hebben Scholz en Biden een discussie gehad over wat Hersh beweert en moesten de VS per se een andere dader kunnen aanreiken aan Scholz? Begint het “verenigde front” barsten te vertonen en is Oekraïne dan niet de voor de hand liggende ideale dader?
Oekraïne zou zich zorgen mogen beginnen maken over de ‘westerse solidariteit’. De Duitse minister van Defensie Boris Pistorius waarschuwde wel voor het trekken van voorbarige conclusies in dit stadium van het onderzoek. “We moeten een duidelijk onderscheid maken… of het een Oekraïense groep was, dus in opdracht van Oekraïne, of een pro-Oekraïense groep zonder medeweten van de regering.” Versta hier dat mocht het in opdracht van Oekraïne zijn er consequenties aan verbonden zullen zijn. De VS staan niet direct bekend om hun partnertrouw. Wanneer het tijd zal zijn om Oekraïne te laten vallen zullen ze geen moment aarzelen Net zoals ze uit Afghanistan of Vietnam vertrokken zullen ze het doen op de manier zoals ze het altijd doen — luid, chaotisch en zichtbaar voor de hele wereld.
Alle gekheid op een stokje, als het verslag van Seymour Hersh ongeloofwaardig is wat dan te denken van het verhaal van de New York Times en de Duitse media?
Een ‘groep’ van 6 willekeurige mensen met professioneel vervalste paspoorten die geen banden hebben met een militaire of inlichtingendienst, maar op de een of andere manier beschikken over alle nodige informatie, vaardigheden, duikapparatuur en militaire explosieven die nodig zijn om een dergelijke aanslag uit te voeren, huren een jacht, voeren met een bestelwagen de gesofistikeerd duikapparatuur en 1000 kg C4-plastic springstof aan dat ze meenemen op de op dat moment meest bewaakte zee ter wereld waar ze op een diepte van 80 tot 100 meter en op minstens 3 verschillende plaatsen de springstof aanbrengen op de door dik beton beschermde pijpleidingen die ze daarna vanop afstand laten ontploffen door een actieve sonar te gebruiken die een pulssignaal uitzend.
Nu, zoals het Duitse ZDF Heute op zijn site schrijft, is één zaak duidelijk: “laten we die voorspelling wagen: James Bond heeft het niet gedaan”.