Venezuela nadert razendsnel de dag van de verkiezingen. Op 28 juli is het zover. De oppositie in het land hoopt president Nicolás Maduro in de stembussen te verslaan. Oppositiepartijen zijn hopeloos versnipperd. Daarom sloegen een tiental partijen enkele maanden geleden de handen in elkaar. Ze schoven een aantal kandidaten naar voor en organiseerden voorverkiezingen. Onder de kandidaten figureerden er enkelen die daar niet op hun plaats zouden zijn omdat ze beschuldigd werden van corruptiedelicten en daardoor onder artikel 65 van de grondwet vallen. Dat artikel luidt als volgt:  ‘Artikel 65 van de grondwet bepaalt dat personen die zijn veroordeeld voor misdrijven die zijn gepleegd tijdens de uitoefening van hun functie en andere misdrijven die van invloed zijn op publieke eigendommen, niet in aanmerking komen voor een openbaar ambt, binnen de bij wet vastgestelde termijn, te rekenen vanaf de voltooiing van de straf en overeenkomstig de ernst van het misdrijf.’

Kandidaten met boter op het hoofd

Procureur-generaal, Tarek William Saab, bracht sommigen onder hen in verband met een ‘politieke samenzwering’ in de zaak van de Nationale Oliemaatschappij van Venezuela (Pdvsa), waarin sinds maart 2023 ‘een netwerk werd ontmanteld van hooggeplaatste ambtenaren, velen van hen voorzitters van dochterondernemingen van de Pdvsa, die na hun arrestatie verklaarden hoe ze hun posities gebruikten om illegale olieoperaties uit te voeren.’[1]

Ze vervelden in een criminele bende. Via banden met twee aannemers in de olie ontvingen ze commissies van de verkoop van ten minste acht schepen ruwe olie, wat een winst van meer dan 1.000.000 miljoen dollar opleverde.

‘Zodra de illegaal toegewezen producten waren verkocht, gingen de corresponderende betalingen niet naar de Nationale Oliemaatschappij of de Centrale Bank van Venezuela, maar werden willekeurig en crimineel verdeeld onder de betrokkenen,’ biechtte een van hen op.[2]

‘Dat geld is van het Venezolaanse volk. Ze zijn corrupt (…) ze hebben Citgo (een olieraffinaderij van Venezuela gelegen in de VS,red)   overhandigd (…) ze hebben ons goud overhandigd in ruil voor een commissie (…) ze moeten betalen en alles teruggeven wat ze moeten teruggeven (…) ze zijn een gevaar voor de overheidsfinanciën,’ zei eerste viceminister  Diosdado Cabello.[3]

Regering onder kritiek

Advocaat Juan Carlos Apitz herhaalde dat politieke diskwalificaties het gevolg moeten zijn van een gerechtelijke uitspraak die een functionaris veroordeelt voor het onregelmatig omgaan met publieke middelen. Apitz legde uit dat het kantoor van de Rekenkamer de rekeningen van ambtenaren moet controleren en, als het een onregelmatigheid ontdekt, het dossier moet doorsturen naar het Openbaar Ministerie, zodat het, als het dat nodig acht, een strafrechtelijke vervolging kan instellen.

‘Dit kan niet alleen gedaan worden door het kantoor van de Rekenkamer, het is in de rechtbank waar moet overlegd worden en waar het recht op verdediging moet toegestaan worden,’ zei hij nog.[4]

María Corina Machado verkozen door de oppositiepartijen

Zij won de voorverkiezingen van de oppositiepartijen met 90 procent van de stemmen. Haar partij wordt regelrecht gesteund door de VS. Ze werd beschuldigd van zeer zware feiten. Het Hoog Gerechtshof weigerde haar te aanvaarden als een wettelijke kandidaat voor de nationale verkiezingen. Daarop gingen de deelnemende oppositiepartijen van het Verenigd Democratisch Platform over tot het vooruitschuiven van de politiek onbekende voormalige ambassadeur Edmundo González Urrutia in haar plaats.

Nieuw corruptieschandaal van María Corina Machado sloeg in als een bom  

Half mei dit jaar blokletterden de media het nieuws. Oppositieleidster María Corina Machado ontving 3,2 miljoen dollar van een Amerikaanse lobbyist (HSH Howard Stirk Holdings) om haar campagne rond de voorverkiezingen te financieren. Als tegenprestatie moest ze, eens verkozen en aan de macht, de Nationale Oliemaatschappij (Pdvsa) aan Amerikaanse transnationale bedrijven overdragen. Het bewijs komt van de Braziliaanse journaliste Patricia De Oliveira Souza Lelis, die in de Verenigde Staten Latijns-Amerikaans nieuws versloeg voor een multimediabedrijf Fox News, terwijl ze ook internationaal lobbywerk organiseert. Zij focuste haar lobbywerk op Venezuela, en het was daar dat ze María Corina Machado ontmoette, die bezig was zichzelf als presidentskandidaat aan de Amerikanen te verkopen. De journaliste onthulde ook dat tijdens die ontmoetingen plannen voor opstanden en de moord op president Nicolás Maduro werden besproken. Journaliste De Oliveira Lelis bevestigde tevens dat Chevron betrokken was bij het lobbyen tegen de Venezolaanse regering vanwege haar duidelijke interesse in de olie van Venezuela. Met deze overvloedige bron in Venezuela zou het Amerikaanse bedrijf goedkopere prijzen kunnen bedingen, naast andere strategische belangen van overheersing. Zij verzekerde dat ze het tijdens de vergaderingen altijd hadden over ‘Latijns-Amerika en Mexico,’ maar het hoofdonderwerp was altijd Venezuela. Onder de architecten van die lobby bevindt zich William Barr, minster van Justitie tijdens de regering van Donald Trump, die bekend staat om zijn oproep om president Maduro en andere leiders van de Venezolaanse regering te arresteren.[5]

Het is niet te verwonderen dat in Venezuela degelijke misdaden al landverraad bestempeld worden.

Europese Unie sanctioneerde Venezuela  

Toch woog de appreciatie van die ondermijnende acties als ‘landverraad’ tegen de staat Venezuela bij de Europese Unie niet echt door.  Daardoor deden zich gebeurtenissen voor die ertoe leidden dat waarnemers van de Europese Unie niet welkom zijn bij de verkiezingen van juli dit jaar. De UE had namelijk sancties uitgevaardigd tegen verscheidene Venezolaanse regeringsfunctionarissen. Bovendien werd ze ervan beschuldigd bevooroordeeld te zijn ten gunste van de Amerikaanse kandidaat, in dit geval de vertegenwoordiger van het Verenigd Democratisch Platform, Edmundo González. Daardoor werd ‘de Europese Unie beschouwd als behartiger van de belangen van de VS. De EU wil geen vrije en democratische verkiezingen. Wat ze wil is dat Venezuela geregeerd wordt door een marionet van Washington.’ [6]

Europese Unie wil er wat graag bijzijn

Einde mei besloot de Europese Unie om de sancties tegen Venezuela voor een ‘kortere periode’ te verlengen en tijdelijk reisbeperkingen op te schorten voor een groep Venezolaanse functionarissen als een onderdeel van de inspanningen om ‘inclusieve en competitieve’ presidentsverkiezingen te houden, meldde Europa Press.[7]

De Europese Unie is van mening dat aan de minimale democratische voorwaarden is voldaan om waarnemers naar Venezuela te sturen voor de presidentsverkiezingen op 28 juli en legt de laatste hand aan het besluit om een missie te sturen,

Verschillende diplomatieke bronnen die door het persbureau Europa Press zijn geraadpleegd, zijn optimistisch over de mogelijkheid om een waarnemingsmissie naar de Venezolaanse verkiezingen te sturen. De EU is immers van mening dat aan de minimumvoorwaarden is voldaan, ondanks het feit dat het verkiezingsproces niet perfect is. In Brussel benadrukken ze dat er uitzicht is op competitieve verkiezingen waaraan de belangrijkste oppositiekandidaat, Edmundo González Urrutia, kan deelnemen. De EU geeft hem ook veel electorale kansen, door het opwekken van de unanieme steun van de oppositie tegen Nicolás Maduro, die zijn post tot 2030 wil verzilveren.[8] 

[1] Fiscal General develó evidencias que vinculan a dirigentes de la oposición con la trama de corrupción Pdvsa-Cripto (eluniversal.com)

[2] https://www.granma.cu/mundo/2024-05-09/pdvsa-cripto-las-dos-caras-de-la-moneda

[3] https://www.elnacional.com/venezuela/cabello-pide-accion-penal-contra-los-cinco-opositores-inhabilitados-por-contraloria/

[4] Las inhabilitaciones políticas en Venezuela en aumento (efe.com)

[5] María Corina Machado recibió soborno de $3.2 millones de un lobby estadounidense para entregar PDVSA a Chevron si ganaba elecciones | En Profundidad | teleSUR (telesurtv.net)

[6] https://www.prensa-latina.cu/2024/05/14/venezuela-parlamento-acordo-retirar-invitacion-a-ue-para-elecciones/

[7] https://www.vozdeamerica.com/a/venezuela-union-europea-prorroga-sanciones-pero-levanta-temporalmente-algunas-que-pesan-sobre-particulares-/7609015.html

[8] https://www.infobae.com/venezuela/2024/05/25/la-union-europea-considera-que-estan-dadas-las-condiciones-para-enviar-observadores-electorales-a-venezuela/