De nakende uitroeiing van het Xingu-volk door de Belo Monte dam.

Met de regelmaat van een klok ontvang ik de blog van Chief Raoni, het stamhoofd van 15 dorpen in het Amazone-woud. 

Al jaren vecht hij en zijn volk tegen de bouw van de geplande Belo Monte Dam. 

De Belo Monte Dam, die één van s’ werelds grootste dammen zou worden, zou een flink deel van het Amazone-woud onder water zetten. Groene energie opwekken door ‘s werelds voornaamste groene long onder water te zetten, kan moeilijk nog groen genoemd worden. 

De Xingu- volkeren, de Eerste Zuid-Amerikanen, zijn al eerder van hun vorige gronden in het woud verjaagd, en deze keer willen ze niet meer wijken van de gronden die ze toegewezen kregen. Ook niet als dat betekent dat hen onherroepelijk de verdrinkingsdood wacht. 

Waarom niet?

Ten eerste heeft het geen zin om telkens opnieuw te verhuizen naar de hen toegewezen gronden, als dat betekent dat ze enkele jaren later weer kunnen vertrekken. 

Ten tweede was hen de eerste keer beloofd dat ze medische hulp zouden krijgen, net zoals de niet-inheemse Brazilianen zouden ze recht krijgen op gezondheidszorg. Die belofte is nooit vervuld. 

Ten derde komen ze door te verhuizen in een nog meer kwetsbare positie terecht. Ze kennen de eilanden waar ze heen moeten niet, terwijl het woud waar ze wonen hun thuis is. 

Chief Raoni heeft alles geprobeerd. Samen gewerkt met Amnesty International, samen gewerkt met andere mensenrechtenorganisaties. 

Uiteindelijk heeft hij gekozen om onafhankelijk van andere organisaties op te komen. 

Verschillende keren hebben de advocaten van het Xingu-volk de bouw van de Belo Monte Dam kunnen verhinderen. 

Dat was soms meer te danken aan de dreiging van het verdwijnen van de visvangst die de Belo Monte Dam zou veroorzaken, en waardoor vele niet-inheemse Brazilaanse vissers werkloos zouden geraken, dan aan de de landrechten van de Xingu zelf. 

Dilma Roussef, presidente van Brazilië, is voorstander van de dam. Het grootste deel van de Brazilianen is echter tegen. Maar net zoals met de versoepeling van de houtkapwet, houdt ook hier Dilma weinig of geen rekening met de wensen én de rechten van haar volk.  

Als de Xingu zich zouden vestigen in dorpen buiten het Amazone gebied, dan moeten ze opeens maar de landbouw ‘uitvinden’. Hun economie is gebaseerd op visvangst en jacht en verzamelen.  Dat is een compleet andere manier van leven dan soja telen. Ze hebben er ook geen kennis van dus het is absurd te veronderstellen dat ze in hun leven kunnen voorzien door het leven aan te nemen van een doorsnee Braziliaanse boer. 

Xingu-inheemsen, zijn net als andere inheemsen niet of weinig resistent tegen ‘blanke’ ziekten. Net zoals wij niet of weinig resistent zijn tegen tropische ziekten. Ze zijn veel resistenter tegen typische ziekten in het Amazone-woud, met het bijpassende klimaat. 

Een griep is dodelijk voor hen. Voor ons niet. Zich mengen met de andere Brazilianen, in stad of dorp, staat gelijk aan zelfmoord. 

De Xingu zijn één van de zeldzame volkeren op aarde die geen enkele schuld hebben aan de opwarming van de aarde. Noch aan de vervuiling die fossiele energie veroorzaakt, of aan de uitputting van die fossiele brandstoffen. Waarom zouden zij, juist zij, dan moeten plaats ruimen voor zogenaamd groene energie, die een deel van de long van de aarde onder water zet? Het zijn de mensen die die dam willen, zoals Dilma en de projectontwikkelaars, die een levensstijl hebben die het klimaat opwarmt. Het zou dus logisch zijn dat die dam er komt in een gebied dat nu al draait op fossiele brandstoffen. 

Maar daar knelt natuurlijk het schoentje: een aantal dorpen en steden in Brazilië onder water zetten voor een groene dam roept veel meer weerstand op van miljoenen en miljoenen mensen die daar wonen. Toch zijn het ook die mensen die leven van fossiele brandstoffen en dus mede-oorzaak zijn van de opwarming van het klimaat. 

Het is onbegrijpelijk dat chief Raoni mét zijn duizenden mensen de hele week gekampeerd hebben op de plaats waar de duurzaamheidstop in Rio de Janeiro plaats vond.

Hij én zijn voltallige delegatie werd gewoon compleet genegeerd!

Zowel de Braziliaanse autoriteiten als de vele internationale politici én de pers negeerden hem én zijn volk.

Hiermee is de zinloosheid van dergelijke toppen wel geïllustreerd. 

Ik heb foto’s van die mensen gezien, dansend in vol ornaat, terwijl ze een ceremonie hielden om hulp te vragen voor hun nood.

Verder weet ik dat de eerste aanleg van de dam gesaboteerd is door Xingu-mensen. Onder leiding van Chief Raoni. Vijftien mensen zijn opgepakt en in de gevangenis geplaatst. Hun protest is altijd vreedzaam geweest, maar het is duidelijk dat ze nooit zullen vertrekken als de dam er komt. Ze zullen nooit vertrekken. Ze verkiezen de verdrinkingsdood boven een nieuwe  verhuis, wat evengoed hun dood betekent. Bovendien is die stam al eens van haar vorige plek in het woud verjaagd, alle dorpen van die stam. Deze keer nemen ze dat niet. 

En zeker niet voor de Belo Monte Dam. Een dam, die hernieuwbare energie levert, en de zuurstofproducerende werking van het Amazone-woud voor een groot deel teniet doet. 

Een dam, die lokale visserij bedreigt. 

En een dam, waar niet alleen het Xingu-volk, maar ook het grootste deel van de Braziliaanse bevolking tegen gekant is. 

Ik vroeg hem in zijn blog wat ik kon doen: en ik citeer hem (In het Engels vertaald) “What you can do ??? Go to the newspapers of your country, go to the tv, the radio, the magazines, go to the schools, and tell about wat happens here. This happens because we let it happen.”

Omdat ik me weinig illusies maakte over de kans dat de reguliere media dat zouden publiceren, richt ik deze blog op. 

Ik wil vanaf nu proberen telkens zijn Franstalige blog te vertalen en hier te plaatsen. Voor de doorwinterde bloggers onder jullie: dit is de allereerste keer dat ik een blog aanmaak. Vergeef me dus de beginnersfouten. 

En voor elke lezer van mijn blog herhaal ik zijn woorden: “Vertel dit. Vertel dit onrecht, deze nakende genocide aan alle reporters en journalisten die het wél willen plaatsen, in scholen, in tijdschriften, aan familie, vrienden en kenissen.”

Veel meer gedetailleerde informatie over het verloop van hun vreedzame strijd is te vinden op www.amazonwatch.org

Google ook even op Chief Raoni en  Belo Monte Dam, en je vindt vast en zeker wat je zoekt!

Hadewijch Verhenne