Het lijkt wel een wereldepidemie : overal worden wapenbeurzen geboycot.  Ook in Brussel verstoorden vredesactivisten op 10 november 2016 bijvoorbeeld een beurs van het European Defence Agency.  Ook Peace Action Wellington (PAW) organiseerde november vorig jaar twee dagen van geweldloze directe acties tegen de jaarlijkse Wapenconferentie in Nieuw-Zeeland (NZ). Na hun vreedzame protesten werden 27 activisten werden gearresteerd en voor de rechter gedaagd.

Valerie Morse van PAW vertelt naar aanleiding van het proces tegen de activisten over de campagne Stop de Wapenconferentie en hoe activisten vandaag neen kunnen zeggen tegen het militarisme en de oorlogsretoriek.  En om op het goede nieuws vooruit te lopen : de activisten werden vrijgesproken (zie verder).

“Sluit de boel !”

PAW werd geboren in de dagen voorafgaand aan de invasie van Irak in 2002. Er was toen een brede publieke reactie tegen de bombardementen op Afghanistan die na 11 september 2001 waren gestart. Onze eerste bekommernis was om ons met PAW te verzetten tegen elke NZ-betrokkenheid bij de War on Terrorism. De groep is een grassrootsbeweging van individuen van wie velen “meerdere petjes op hebben” en actief zijn in nog andere groeperingen en campagnes.

De Wapenconferentie is een jaarlijks terugkerend evenement in Wellington, waar vertegenwoordigers uit meer dan 500 bedrijven samenkomen om nieuwe markten voor wapens en militaire goederen en diensten te ontwikkelen. De officiële naam is de Nieuw-Zeelandse Defence Industry Association Conference, en het doel is om de wapenverkoop door lokale bedrijven aan te wakkeren en zakenrelaties te creëren tussen kleine Nieuw-Zeelandse bedrijven en de “Grote Jongens”, de grote wapenfabrikanten.

Peace Action Wellington heeft altijd tegen de beurs gemobiliseerd, maar de laatste grote acties dateerden toch al van 2006. We voelden ons deze keer opnieuw klaar voor een grote actie. Eerst hebben we ons gericht naar de burgemeester van Wellington, die op dat moment uitvoerend voorzitter van het Internationale Mayors for Peace was. We hadden gehoopt dat ze sympathie voor onze campagne zou hebben, maar ze wilde liever niets met ons te maken hebben. Op Hiroshima Day zei ze tegen mij dat ze geen verband zag tussen de verspreiding van nucleaire wapens en de wapenconferentie. Ik zei dat Lockheed Martin, ‘s werelds grootste wapenfabrikant van onder andere kernwapens, de conferentie sponsort. Maar ze weigerde om de campagne te steunen.

We trokken elke week in de 4 maanden voorafgaand aan de conferentie de straat op om mensen in Wellington aan te spreken. De meeste mensen hadden geen idee dat zo’n conferentie hier zou plaatsvinden. Het was een grote shock. We gebruikten een petitie gericht aan de burgemeester als manier om mensen zich over de kwestie te laten uitspreken. Maar we maakten ons geen illusies dat dit haar van idee zou doen veranderen. De infostandjes en de petitie gaven ons vooral de mogelijkheid om informatie aan te bieden en verzet op te bouwen. De presentatie van de petitieresultaten (tijdens een gemeenteraadszitting) werd een media-event.

Ongeveer een maand voor de conferentie hielden we een grote openbare bijeenkomst en bespraken we niet alleen de wereldwijde wapenindustrie maar ook de links tussen wapenhandel en de huidige vluchtelingencrisis in het Midden-Oosten, Centraal-Azië en Afrika. Dus hadden het over andere anti-wapenhandelcampagnes in het buitenland om er inspiratie in te vinden. PAW was van bij de start van de campagne vastbesloten om geweldloze directe acties te gebruiken en de conferentie met een blokkade te stoppen. We moedigden mensen, jong en oud, uit om ons helpen om “Sluit de boel!” waar te maken. En op de dag zelf deden inderdaad heel veel mensen mee.

Nochtans is het publiek in het algemeen weinig betrokken bij het leger. Hier in Nieuw-Zeeland is er één uitzondering : de enorme staatspropaganda op Anzac Day (de dag ter nagedachtenis van de nederlaag bij Gallipoli in WW-1). Dan zijn er wel duizenden mensen “om een eerbetoon te brengen”. Al is er weinig kennis bij het publiek over de ware aard van de gebeurtenissen in WW-1 : de ernstige schendingen van de mensenrechten door de overheid van NZ zowel in Europa als op het thuisfront tijdens de oorlog, maar ook de enorme prijs die een hele generatie voor de oorlog betaald heeft. In plaats daarvan is Anzac day een simplistisch en oppervlakkig evenement waarbij gewoon oorlogsdoden herdacht worden.

Er is veel goedgelovigheid en misschien zelfs ontkenning in de hele wereld over de militaire rol van Nieuw-Zeeland. De regering bespeelt de media zeer slim door de inzet van soldaten altijd te kaderen als ‘vredeshandhaving’, ‘wederopbouw’ of ‘training’. Nieuw-Zeeland is nu al 15 jaar actief in Afghanistan, onze langste oorlog ooit. Vreemd hoe oorlog zo ver weg kan lijken, terwijl diezelfde mensen het bommen en raketaanvallen in een ander land laten regenen.

We koppelden onze boycotactie ook aan de Tweede Internationale Actieweek tegen de militarisering van de jeugd. Militarisering strekt zijn tentakels uit naar vele gebieden van het leven en in het bijzonder bij jonge mensen : scholen raken gemilitariseerd, militairen worden gerekruteerd aan de universiteiten en de politie zet paramilitaire groepen in tegen jonge (meestal bruine) mensen. Maar jongeren blijken gelukkig niet gemakkelijk voor mediacampagnes te vallen. Ze kunnen zelf zien wat erin de wereld juist gebeurt en of ze er iets aan willen doen.

Wie nu 16 jaar is, was in 2003 maar 3 of 4 jaar toen de oorlog in Irak begon. Velen denken over Daesh (IS) : “Oh, dat is verschrikkelijk”, maar ze hebben niet de achtergrondkennis over de lange geschiedenis van westerse oorlogsvoering en massamoorden in de regio. Nogmaals, de NZ-overheid doet haar militaire expedities heel slim voorkomen als “het juiste doen” en bij gebrek aan kritische media komen ze daar ook mee weg. Daarenboven heb ik het gevoel dat er geen kritische houding ten aanzien van het Amerikaanse leger meer is. En dit is niet toevallig. Het is een goed georganiseerde en getimede propagandacampagne met professioneel gemaakte YouTube-filmpjes en inzet van andere sociale media, allemaal specifiek gericht op jonge mensen.

Nochtans zijn jongeren geïnteresseerd in de vredesbeweging, maar ik denk dat we kansen gemist heeft om hen te bereiken. Het is van cruciaal belang mensen de kans te geven om mee te beslissen over acties : hoe worden beslissingen genomen, welke stellingen worden ingenomen en welke acties worden gevoerd ? Als deelname van jongeren gewaardeerd wordt – en als de vredesbeweging ook opkomt voor dingen die jongeren belangrijk vinden, zullen zij zeker present zijn.

Wat zijn we met PAW nog van plan ?  De Amerikaanse regering heeft NZ gevraagd om haar inbreng in Irak nog te vergroten. Ik denk dat de vredesbeweging verder wel moet maken van acties voor peacekeeping, voor gerechtigheid en voor zelfbeschikking. De complexiteit van de situatie in Irak en Syrië wordt misbruikt door degenen die van oorlog profiteren, om tegenstanders tot zwijgen te brengen.

Tot slot wil ik nog aanvullen dat alle 27 actievoerders op 18 februari 2017 werden vrijgesproken. We willen de staat vervolgen om de proceskosten te kunnen recupereren.

Wees solidair met ons en blijf zelf ook verder werken aan vrede en gerechtigheid – aan verzet tegen de wapenhandel en wees bereid om jezelf in de weg te zetten van hun ‘business as usual’.

Volg ons op https://peaceactionwellington.wordpress.com/2017-media-releases/

Valerie Morse
Peace Action Wellington