Straatkunst van Lekto: Macron als de Pinocchio die als een marionet bestuurd wordt door Attali (Lekto op Instagram)
Antisemitisme is weer een terugkerend thema in de Franse media, met als piek de recente grote betoging tegen het antisemitisme. De belangstelling voor het onderwerp is nu flink aangewakkerd door de oorlog tussen Hamas en Israël. Terwijl het onderwerp de laatste jaren vaak ter sprake kwam door aanslagen en moorden op Franse Joden en schending van instellingen, kwamen recentelijk mediakwesties in het centrum van de belangstelling. Nu bijvoorbeeld vrijwel tegelijkertijd de rechtszaak tegen de streetartkunstenaar Lekto en die tegen de instagrampostster Warda Anwar. Wat valt eruit te leren?
De kunstenaar Lekto had in juni vorig jaar een transformatorhuisje beschilderd, goed zichtbaar voor wie Avignon binnenreed langs het Noord-Oosten. Het geschilderde tafereel toont president Macron als een Pinocchio, die een marionet is die gestuurd en gemanipuleerd wordt door Jacques Attali, de bekende econoom en auteur die aan de oorsprong staat van de politieke carrière van Macron. Het kunstwerk verwekte opschudding, werd eerst verdedigd door de overheid van Avignon vanwege de vrijheid van meningsuiting, maar na enkele dagen toch verwijderd.
Daar bleef het niet bij, want de kunstenaar werd beticht van antisemitisme. Attali is Jood, en Macron werkte in de Joodse bankwereld, met name de Rothschildbank. Er kwam een rechtszaak van met de beschuldigingen van “openbare belediging op grond van afkomst, ethniciteit, natie, ras of religie” en van “uitlokken van discriminatie op grond van afkomst, ethniciteit, natie, ras of religie”. Jacques Attali had een klacht in die zin ingediend. Er werd tijdens de rechtszaak betoogd dat de schildering stereotypes van de antisemitische kunst uit de nazitijd herhaalde. Maar gisteren, op 23 november, werd de aangeklaagde vrijgesproken. De tegenpartij kan wel nog in beroep gaan.
De connecties van Macron met de Joodse bankwereld zijn geen bijzaak, en zij zijn een niet oninteressant gegeven, zeker als je kijkt naar Macrons relatie met Israël. Een onderwerp dat smeekt om behandeling door maatschappijkritische kunstenaars. Maar de manier waarop de kunstenaar juridisch werd aangepakt toont hoe gevaarlijk het getoonde wereldje is voor de vrijheid van meningsuiting. Als de kunstenaar veroordeeld zou zijn, zou dat betekenen dat je geen enkele Joodse politicus of prominente figuur mag afbeelden op een spotprent, want dat zou meteen als antisemitisme gelden en strafbaar zijn.
Israëlische baby uit de oven?
Het gelogen verhaal over de baby in de oven is niet bevestigd of bewezen, maar wordt wel verspreid als haatpraat tegen Hamas.
De tweede rechtszaak over antisemitisme is die van Warda Anwar, die in een videootje op Instagram de spot gedreven had met het horrorverhaal over Hamasstrijders die tijdens hun aanval op Israël een Joodse baby levend in een oven zouden gestopt hebben en geroosterd. Zij had zich ironisch afgevraagd welke kruiden daarbij gebruikt waren en wat erbij geserveerd zou worden? Die satire werd meteen verdraaid tot het promoten van mishandeling van Joden en van Hamas.
De minister van binnenlandse zaken, Darmanin, oefende druk uit om Warda A. te laten arresteren en een rechtszaak tegen haar op te starten. De zitting had op woensdag 22 november plaats, met zware betichtingen: apologie van het terrorisme en antisemitisme. De procureur eiste tien maanden cel met uitstel.
Het is ontstellend dat Warda A. voor het gerecht gedaagd wordt omwille van een stukje satire op de leugens die vanuit Israël over Hamas verspreid worden. Het verhaal over de baby in de oven is immers duidelijk een kwakkel, wordt ook niet bevestigd door officiële Israëlische instanties, maar blijft wel verspreid worden als een typering van de onmenselijkheid en het sadisme van Hamas, en dat dan nog tegen baby’s. Alsof de aanval van Hamas op zich niet al gruwelijk genoeg was.
De verontwaardiging zou moeten slaan op het verspreiden van leugens door Joodse propagandisten, niet op de spot daarmee. Maar het is nu afwachten hoe de rechtbank oordeelt. Uitspraak op 6 december.
Ondertussen loopt er een petitie die vraagt om de uitwijzing van Warda Anwar. Die petitie heeft al meer dan 16.000 handtekeningen bekomen. De processen en de petitie tonen hoe Frankrijk in een oververhit politiek klimaat leeft, waarin maat en redelijkheid makkelijk zoek geraken, en polarisatie en onverdraagzaamheid snel toenemen. Antisemitisme is niet meer op de eerste plaats een maatschappelijk probleem, maar wel een dolk om tegenstanders mee te treffen, ze in opspraak te brengen, in de gevangenis te krijgen of het land uit. Gelukkig heeft de Franse justitie in de zaak Lekto de vrijheid van meningsuiting gered. Nu is het afwachten hoe de zaak-Warda Anwar afloopt…
Zie ook:
https://www.dewereldmorgen.be/community/een-door-hamas-geroosterde-israelische-baby-met-welke-saus/
