In New York City is op 70 jarige leeftijd Genesis Breyer P-Orridge overleden aan leukemie. Het bericht werd de wereld ingestuurd door zijn dochters Genesse en Caresse geboren uit zijn eerste huwelijk met de Britse muzikant Alaura O’Dell. Genesis is een legendarische figuur in de kunstwereld als performance artiest en medeoprichter van de cultbands Throbbing Gristle en Psychic TV, pioniers van de industriële muziek. Ze traden ondermeer op de Brielpoort te Deinze. De teksten zijn vaak op het randje af van de welvoeglijkheid maar brengen anderzijds het donkere en obscure gedragslijnen in de mens en de maatschappij naar boven. Het bericht werd gedeeld door de gespecialiseerde persorganen overal ter wereld maar ook door zenders als de BBC, de VPRO en bijvoorbeeld NRC Handelsblad. Bij mijn weten is er in de Belgische, laat staan Vlaamse pers, geen woord over geschreven.
Genesis P-Orridge, geboren in Manchester, startte zijn artistieke carrière in de late jaren zestig in Hull waar hij samen Cosey Fanni Tutti de groep Coum-Transmissions vormt. In haar autobiografisch boek Art Sex Music beschrijft zij het turbulente samenleven van die eerste jaren. Cosy zelf was ondermeer actief als pornoactrice, wat geld in het laatje bracht.
Mijn eerste ontmoeting met Genesis en Cosey dateert van 24 januari 1974 in Brussel waar ze samen met de Canadese kunstenaar Paul Woodrow en andere musici in de hal van het Paleis voor Schone Kunsten (nu Bozar), op uitnodiging van de Philharmonie van Brussel en Jeunesse et Arts Plastiques, ‘Marcel Duchamps Next Work’ uitvoeren, een concert met twaalf replica’s van het bekende fietswiel van Marcel Duchamp door henzelf en Woodrow gecomponeerd.
Als ik in hetzelfde jaar een rondreis maak langsheen het alternatieve kunstcircuit in Engeland heb ik een afspraak met hen in de Art Meeting Place, een kunstenaarscollectief te Londen. Ik nodig ze uit voor een performance in New Reform te Aalst (15 februari 1975) tijdens de opening van de tentoonstelling ‘De Explosie Van De Media / Expositie in het Museum van de informatie’ en in het KK centrum van de UIA (17 februari) in Antwerpen. We leven enkele dagen met hen samen bij ons thuis.
Tijdens de een uur durende performance ‘Omissions’ wordt geen woord gesproken zodat de aanwezigen een uitsluitend visuele- en geluidsperformance te zien krijgen uitgevoerd met lichamelijke handelingen waarin ze elkaar aftasten op zoek naar wie ze zijn als mens. Nadien zullen ze nog optreden in de Zwarte Zaal te Gent. Wij blijven contact houden en ik neem plastisch werk van hen op in verschillende tentoonstellingen. Wij bezoeken later ook de tentoonstelling ‘Prostitution’ van Cosey in het ICA (Institute of Contemporary Arts) te Londen die veel stof doet opwaaien. Ze snijd met haar expo een taboedoorbrekende problematiek aan.
Op een bepaald ogenblik verneem ik dat Genesis is verhuisd naar New York in wat hij noemt “vrijwillige ballingschap”. Volgens BBC reporter Mark Savage omdat Genesis’s huis in Brighton werd overvallen door Scotland Yard’s Obscene Publications Squad nadat een Channel 4-programma beweerde dat de muzikant de leider was van een satanische sekte. Hij zal zeker nog 1 keer terugkeren naar Engeland want een tijdje later stuurt hij mij een foto waarop hij zijn transformatie als vrouw toont en poseert met zijn moeder.
In New York knoopt hij een relatie aan met Jacqueline “Lady Jaye” Breyer, een verpleegster waarop hij smoorverliefd wordt. Beiden besluiten om met chirurgische ingrepen op elkaar te gaan gelijken, de onvoorwaardelijke symbiose van een koppel. Ze noemen zich beiden zowel mannelijk als vrouwelijk ‘s/he and he/r ‘. Een gender verhaal dat de Franse cineast Marie Losier er toe aanzet om er een film over te maken: ‘The Ballad of Genesis and Lady Jaye’.
Genesis slaagt er in om kunst een betekenis te geven waarvan het leven zelf de live uitvoering is. Een geniale ingeving die echter een voorbarig einde kent als Lady Jaye in 2007 onverwacht sterft.
Genesis, die in de jaren zeventig ondermeer geselecteerd werd voor de Biënnale van Parijs, kreeg de laatste jaren meer en meer aandacht in de kunstwereld met exposities en publicaties. Tate Britain verwierf verschillende kunstwerken van zijn hand wat neerkomt op een (late) vorm van erkenning als beeldend kunstenaar. Enkele jaren geleden (2013) kreeg zijn oeuvre een overzichtstentoonstelling in het Andy Warhol Museum in Pittsburgh.
