Foto: burgemeester Moreau van Sables-d’Olonne

Éric Zemmour bekritiseert het vonnis van de rechtbank die onlangs gezegd heeft dat het beeld moet worden verwijderd. Het is namelijk in strijd met de befaamde wet over de laïcité van 1905, die bepaalt dat er geen religieuze tekens of emblemen mogen worden aangebracht in de publieke ruimte, met uitzondering van religieuze gebouwen, kerkhoven, grafmonumenten, musea en tentoonstellingen (Het beeld kan dus probleemloos in de kerk staan, maar niet op het publieke plein voor de kerk).

Die wet was ook al de aanleiding tot betwistingen rond het plaatsen van een kerststal in overheidsgebouwen, zoals gemeentehuizen. De algemene regel van neutraliteit van de staat geldt ook hier, maar de Conseil d’État heeft in 2016 een versoepelende nuance aangebracht, die erop neerkomt dat folklore die geen duidelijk religieuze betekenis meer heeft, niet strijdig is met de wet van 1905. Een kerststal in een overheidsgebouw kan als duidelijk is dat die “een cultureel, artistiek of feestelijk karakter heeft, zonder de uitdrukking te zijn van een religie of een religieuze voorkeur te tonen”. Een ontkerstende, louter folkloristische kerststal kan dus in een gemeentehuis,  maar hoe bepaal je dat een kerststal geen uitdrukking meer is van een religie?

In de rechtszaak tegen het beeld van de aartsengel Michaël in de publieke ruimte, ingespannen door de vrijzinnige vereniging La Libre Pensée, pleitte de verdediging voor de uitzondering die de Conseil d’État toestond voor de kerststal. Het beeld zou geen religieuze betekenis hebben, maar cultureel erfgoed zijn. Maar de uitspraken van de burgemeester van Sables- d’Olonne en nu ook van Éric Zemmour tonen het tegenovergestelde. Deze laatste verklaart “zijn gehechtheid aan de christelijke wortels van Frankrijk die de Franse identiteit funderen en waarvan dit beeld vandaag het symbool is”.

Bron: twitter

Net als de burgemeester haalt Zemmour het cliché van de cancel culture boven om de opgelegde verwijdering van het beeld te bestrijden. Justitie en de laïcité zouden zijn misbruikt om een ‘destructieve ideologie’ op te leggen. Dat is nogal vergezocht, het gaat immers om de gewone toepassing van een wet die al van 1905 dateert. De scheiding van kerk en staat een destructieve ideologie noemen, is een reactionair standpunt van meer dan een eeuw geleden.

Ondertussen organiseert de burgemeester een volksraadpleging over de kwestie, die geen juridisch statuut heeft, maar als drukkingsmiddel moet dienen. Maar dit toont wel weer aan dat de laïcité in bepaalde delen en kringen van Frankrijk nooit is doorgedrongen. De wens van het plaatselijke volk zou de nationale wet van 1905 buiten werking moeten stellen … (Of dat geen separatisme is …?)

Heldere uitleg over de hier aangehaalde regels van de laïcité vind je in het pas verschenen boek van Patrick Banon: Mieux comprendre la laïcité, uitgeverij Christine Bonneton.

Zie ook:

https://www.dewereldmorgen.be/artikel//gevecht-om-een-engel/

https://www.dewereldmorgen.be/artikel//beeldenstormpjes-in-frankrijk-wild-woke-of-wakker-deel-1/