De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

De race van ons leven : komt de groene revolutie op tijd ?

woensdag 22 augustus 2018 21:20
Spread the love

De mensheid is in een race verwikkeld zoals nooit tevoren. Zal de exponentiële groei van de hernieuwbare energiesector op tijd komen om ons voor de ergste gevolgen van de klimaatverandering te behoeden ?

Het goede nieuws

Laten we voor de verandering maar eens beginnen met het goede nieuws:

De hernieuwbare sector ontwikkelt zich sneller dan iedereen voor mogelijk had gehouden. In 2017 was wereldwijd 70% van de nieuw geïnstalleerde elektriciteit hernieuwbaar. De totaal geïnstalleerde capaciteit van zonnepanelen groeide in 2017 met 32%. Windenergie groeide met 10%. En er werden 1,2 miljoen elektrische wagens verkocht in 2017, een indrukwekkende groei van 57% tegenover 2016.

In feite zijn er voor alle klassieke energieoplossingen nu reeds groene alternatieven die minstens even goed en ook betaalbaar zijn. Er zijn geen technologische hindernissen meer op de weg naar een 100% hernieuwbare toekomst.

Elektriciteit

De prijs van hernieuwbare elektriciteit zakt in elkaar. In juni 2017 beweert James Robo, CEO van een van de grootste nutsbedrijven van de VS: “In het volgende decennium zal windenergie – zonder subsidies – 2 of 3 dollarcent kosten per kWh. Tel daar nog 1 dollarcent bij voor energieopslag. In de volgende 10 jaar zullen wind- en zonneënergie goedkoper worden dan steenkool en kernenergie.”

Slechts 6 maanden later komt deze voorspelling al uit. Xcel Energy in Colorado schrijft een tender uit voor een nieuwe elektriciteitscentrale gebaseerd op hernieuwbare energie. Ze ontvangen 850 aanbiedingen. De mediaanprijs die geboden wordt: 2,1 dollarcent per kWh voor windenergie inclusief energieopslag.

De kosten voor het bouwen en uitbaten van centrales op zonneënergie en windturbines, inclusief energieopslag zijn nu dus reeds lager dan voor het uitbaten van een bestaande steenkoolcentrale. Niet in het volgende decennium, dit is NU reeds het geval

Verwarming

We hebben geen fossiele brandstoffen nodig om onze woningen te verwarmen. Aardgasketels halen een rendement van 85%. Warmtepompen die volledig op hernieuwbare elektriciteit kunnen werken halen maar liefst een rendement van 340%, dus 4 keer hoger.

Thermodynamisch is een rendement van meer dan 100% natuurlijk niet mogelijk. Warmtepompen halen zo’n hoog rendement omdat ze de elektriciteit niet gebruiken om warmte te creëren, maar om bestaande warmte uit de omgeving in de huiskamer te pompen. Een warmtepomp kan trouwens ook andersom werken en warmte uit een woning wegpompen, dus het werkt ook als airco, wat ongetwijfeld nog van pas kan komen in de toekomst.

Batterijen

Batterijen zijn het ontbrekende stuk van de puzzel om onregelmatig beschikbare energiebronnen zoals zonneënergie en windenergie betrouwbaar en bruikbaar te maken. Ze zijn lang een pijnpunt geweest in het verhaal van groene enthousiastelingen en de reden waarom men hernieuwbare energie vroeger afdeed als onpraktisch of te duur.

Echter, de prijs van batterijen is spectaculair gedaald. In 8 (ACHT) jaar tijd daalde de prijs van 1000 dollar per kWh naar … 165 dollar per kWh. Een prijsdaling met 85%. Men verwacht dat met de massaproductie van elektrische wagens de prijs nog minstens zal halveren. Als solid-state batterijen hun intrede maken wordt die kost (evenals het gewicht van de batterij) nog eens gehalveerd naar een luttele 40 dollar per kWh

Transport

Elektrische voertuigen zijn veel efficiënter dan voertuigen met een verbrandingsmotor. Diesel- en benzinewagens halen nauwelijks een rendement van 20%. Het grootste deel van de primaire energie wordt omgezet in warmte. In feite zijn diesel- en benzinewagens kachels op wielen. Elektrische wagens daarentegen halen een rendement van 80%.

Elektrische wagens zijn simpeler van design – er zijn veel minder bewegende onderdelen nodig. Doordat een elektrische motor hetzelfde koppel kan leveren bij verschillende toerentallen is er bijvoorbeeld geen versnellingsbak nodig. Minder bewegende onderdelen betekent minder slijtage en lagere onderhoudskosten.

Het argument dat elektrische wagens te duur zijn gaat ook al niet meer op. Momenteel zijn elektrische wagens in aanschaf nog duurder maar de total cost of ownership (totaalkost van de wagen per gereden kilometer, met aankoopprijs, onderhoud en brandstof inbegrepen) ligt reeds lager dan voor een benzine- of dieselwagen. Onder andere dankzij de daling van de prijs van de batterijen zullen elektrische wagens binnenkort zelfs in aankoopprijs goedkoper zijn dan traditionele autos.

Wat de kopers nu nog tegenhoudt: de lange laadtijden en de vrees voor lege batterijen worden opgelost. Door supersnel laden zal elektrisch “tanken” niet langer duren dan een tankbeurt van een traditionele wagen.

 De verkoop van elektrische autos neemt exponentieel toe. Ook elektrische bussen en vrachtwagens komen sterk opzetten. In China komen er elke 5 weken 9500 elektrische bussen bij. Dit is de grootte van de volledige busvloot van Londen.

 

Het slechte nieuws

Dan nu het slechte nieuws. Terwijl de technologische ontwikkelingen sneller zijn geëvolueerd dan iedereen gedacht had voltrekt de klimaatverandering zich eveneens sneller dan verwacht. Er zijn tekenen dat de klimaatverandering aan het versnellen is. Het wordt een race op het scherp van de snede.

Klimaatwetenschappers worden vaak door klimaatontkenners als alarmisten afgeschilderd. In feite is het tegenovergestelde het geval. Wetenschappers zijn gewend om hun beweringen eerder af te zwakken dan te overdrijven. Ze hebben tenslotte een reputatie te verdedigen, dus ze hanteren het voorzichtigheidsprincipe: geen beweringen doen tot er overvloedig bewijs voorhanden is.

Maar waar het in de wetenschap voorzichtig is om geen te forse uitspraken te doen, is het in het dagelijks leven net voorzichtig en verstandig om rekening te houden met het ergst mogelijke scenario.

De IPCC rapporten hebben hetzelfde probleem: enkel de zaken waar iedereen het over eens is worden erin opgenomen, de zogenaamde consensusview. En dus worden alarmerende voorspellingen afgezwakt. Als men de meer specifieke studies leest, dan blijkt dat 80% van deze peer-reviewed studies een grotere klimaatverandering voorspellen dan de consensusview. Slechts 20% ondersteunen de consensusview of beweren dat er mitigerende omstandigheden zijn waar nog geen rekening mee gehouden is. Waarschijnlijk wordt de klimaatverandering erger dan het IPCC voorspelt. Dat is een schrikwekkende gedachte.

Zijn er tekenen dat de hernieuwbare energie de strijd aan het winnen is ? Helaas blijkt dat na 3 jaren waarin de CO2 uitstoot stabiel bleef, in 2017 de mondiale CO2 uitstoot opnieuw gestegen is.

Een ander probleem is de methaanuitstoot die – niet toevallig sinds de schaliegas boom – na jaren stabiel te zijn gebleven terug is beginnen stijgen.

Methaan is een broeikasgas 25 maal sterker dan CO2.  Aardgas wordt door de industrie voorgesteld als een milieuvriendelijke oplossing, of tenminste een overgangstechnologie die ons kan helpen bij het behalen van de klimaatdoelstellingen. Bij het ontginnen van schaliegas ontsnapt er echter zoveel broeikasgas in de atmosfeer dat het als energiebron waarschijnlijk even schadelijk is als steenkool.

Huidige vooruitzichten

Klimaatwetenschappers zijn het erover eens: Om de doelstellingen van Parijs te halen moeten we een koolstofneutrale samenleving bereiken tegen 2050. De huidige prognose bij een business as usual scenario ziet er echter heel anders uit.

Hoewel hernieuwbare energie sterk komt opzetten is de verwachting dat – in afwezigheid van een ambitieus klimaatbeleid vanuit de overheid – tegen 2050 nog steeds 50% van de energieconsumptie afkomstig zal zijn van fossiele brandstoffen. De CO2 concentratie in de atmosfeer zal blijven toenemen en toenemen. Bij het huidige klimaatbeleid of eerder het gebrek daaraan zal de groene revolutie helaas een verhaal zijn van “too little too late”.

Mensen die hun hoop gesteld hebben op hernieuwbare energie om fossiele energie te vervangen houden vaak met één ding geen rekening: terwijl de hernieuwbare energiesector sterk groeit, groeit ook het mondiale energieverbruik. Daarom zal het nog heel lang duren voor hernieuwbare energie de fossiele energie daadwerkelijk uit de markt kan verdringen. Om de race van ons leven te winnen zijn er meer maatregelen nodig, niet alleen voor het stimuleren van hernieuwbare energie, maar ook voor het actief afbouwen van het fossiele brandstofverbruik.

We kunnen deze race enkel winnen met een krachtig klimaatbeleid vanuit de overheid, een klimaatbeleid dat het fossiele brandstofverbruik daadwerkelijk ontmoedigt, zodat burgers en bedrijven versneld zullen overschakelen op de reeds beschikbare groene alternatieven. En aangezien politici zich tegenwoordig niet meer afvragen wat het land nodig heeft, maar alleen nog maar denken aan hun populariteit en hoe herverkozen te geraken zullen ze enkel zo’n ambitieus klimaatbeleid durven invoeren indien ze ondervinden dat er hiervoor ook een breed draagvlak bestaat bij de bevolking.

Daarom: Denk aan het klimaat bij de volgende verkiezingen, laat het geen onderwerp zijn dat alleen besproken wordt tijdens een hittegolf, om daarna weer vergeten te worden. Geef uw stem aan politici die van het klimaat een prioriteit maken. Overtuig uw politieke vertegenwoordigers dat ze een krachtig klimaatbeleid moeten voeren gericht op het afbouwen van het fossiele brandstofverbruik.

Dit is de race van ons leven. Een race die gewonnen kan worden … of verloren. En het is onze generatie die hierover zal beslissen.

===============================================================

De burgerbeweging de “Citizens’ Climate Lobby” pleit voor een meer ambitieus klimaatbeleid. Nieuwe vrijwilligers zijn steeds welkom. Zie onze website voor meer informatie.

België: https://www.citizensclimatelobby.be

USA: https://citizensclimatelobby.org/

 

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!