De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

10 jaar leugens & gesjoemel in het Vlaamse statiegelddebat

10 jaar leugens & gesjoemel in het Vlaamse statiegelddebat

zondag 29 november 2015 23:40
Spread the love

Statiegeld…
Het was er bijna!
Minister Schauvliege was voorstander, maar onder druk van de industrie is de invoering ervan vorige week uitgesteld tot 2018.
Vreemd genoeg was het OVAM ,onze Vlaamse afvalmaatschappij, dat
de minister overtuigde om -tegen alle recente bevindingen in- nog 3 jaar te wachten met statiegeld.
Als er tegen dan ‘minder zwerfvuil’ zal zijn, gaat statiegeld zelfs helemaal niet door.

Nochtans: Volgens een recente studie -besteld door minister Schauvliege- voorkomt statiegeld jaarlijks 5600 ton zwerfvuil, in de vorm van blikjes en plastic flessen.
Statiegeld voorkomt dus in één klap 40% van ons zwerfvuil!  
Die éne simpele maatregel, die o.a. in Duitsland bewijst te werken
(1), bespaart Vlaanderen en de Vlaamse gemeentes bovendien vele tientallen miljoenen belastingsgeld… 

Bond BeterLeefmilieu reageerde op de recente beslissing erg kritisch: “De recyclagecijfers van huishoudelijke verpakkingen worden stelselmatig en bewust overschat”, m.a.w.: ‘We recycleren minder dan er wordt beweerd’

Maar is BondBeterLeefmilieu wel kritisch genoeg?
Is het probleem niet nog groter dan overschatting van het recyclage-percentage?
Op zich is dat natuurlijk al gesjoemel en  vervalsing, vreselijk genoeg.
Maar het gaat nog véél verder dan dat:
Wie een beetje kritisch de campagnes en publicaties van OVAM en Fostplus van de laatste tien jaar bekijkt, kan niet anders dan concluderen dat de wegwerplobby er alles aan doet om statiegeld af te houden.
Al 10 jaar lang wordt er aantoonbaar en onmiskenbaar desinformatie verspreid in dit  belangrijke dossier: Volledig in de stijl van Volkswagen, wordt er daarbij flagrant gelogen, worden cijfers en testen naar believen gemanipuleerd, en wordt de bevolking en zelfs onze schooljeugd bewust voorgelogen in voorlichtingscampagnes.
Volkswagen hangt, OVAM en Fostplus komen er ongestraft mee weg.
En op basis van afspraken met deze onbetrouwbare en financieel belanghebbende partijen is dus nu recent beslist dat statiegeld ‘wordt uitgesteld’.
De Vlaamse burger, de complete Vlaamse pers, én de Vlaamse regering laten zich bedotten  door financieel belanghebbende partijen, die het met de waarheid niet zo nauw blijken te nemen:

Een greep uit de vervalste beweringen en flagrante leugens waarvan statiegeldtegenstanders zich in het openbare debat bedienden:
Beneden vindt u de verwijzingen.

  1. “We zijn goed bezig”
    We zijn goed bezig met z’n allen. Maar het kan natuurlijk altijd nóg beter. Het moet nog beter. Want met een kleine inspanning zijn we binnenkort voorgoed verlost van rondslingerende peuken, klokhuizen, papiertjes, kauwgom en blikjes. ” (2)
    Dat vertelt OVAM samen met Fostplus in elke recente campagne.
    Maar waarop is die bewering gebaseerd?
    Hoeveel zwerfvuil, hoeveel plastic komt er jaarlijks in onze bermen, in rivieren en in zee terecht?
    Wordt het minder? Of duidelijk méér?
    Volgens een recente studie in opdracht van minister Schauvliege komen er jaarlijks 5600 ton drankverpakkingen in de berm terecht. Een kleine omrekening (à 30 gram) betekent dus jaarlijks 150 miljoen stuks blikjes en plastic flessen in ons zwerfvuil!
    Met een kleine inspanning gaan we dat oplossen? Goed bezig?
  2. “Wegwerp is beter dan statiegeld” (3)
    Die conclusie trok consumentenman Kobe Ilsen in Volt in oktober 2012, in een vergelijkende test op basis van informatie van Fostplus.
    Daarbij werd toevallig wel vergeten de opruimkosten én de ecologische impact van wegwerpverpakkingen in rekening te brengen. Een duidelijke en onweerlegbare vorm van manipulatie van de ‘test’.
    Collega-consumentenman  Sven Pichal beweerde in februari 2015 hetzelfde op Radio2, én schreef  zwart op wit op de site van ‘De Inspecteur’: ‘Maar de verrassende winnaar is toch de plastic fles’(4)
    Ook hij baseerde zich op Fostplus gegevens, en ook in die test werden -toevallig!-  de nadelen van wegwerp (de opruimkosten en de ecologische schade) straal genegeerd…
  3. “Cijfers zijn moeilijk te vinden”
    Voor wat zwerfvuil betreft is het niet eenvoudig om verifieerbare en ondubbelzinnige cijfers te vinden” schreef Fostplus woordvoerder Youri Sloutzky in een email van 13-6-2014.
    Maar is dat wel zo?
    Wíl Fostplus de juiste cijfers wel kennen en gepubliceerd zien?
    De recente studie over statiegeld hebben ze nog nergens gebruikt, en de zwerfvuilanalyse uit 2006(!) interpreteren ze zelf zoals het uitkomt. 
    6 miljoen plastic drankverpakkingen -bijvoorbeeld- zijn daarin gewoon weggelaten uit het eindresultaat (5)
    Die analyse diende zeker tot 2013 als ‘wetenschappelijke’ verantwoording voor de openbare campagnes.
    Niet straf genoeg?
    In de handleiding van de ‘netheidsbarometer‘ van OVAM (6) voor gemeente-ambtenaren worden alle soorten zwerfvuil genoemd die moeten geteld worden, tot incontinentiemateriaal, gloeilampen en maandverband aan toe. 
    Maar -heel opvallend- blikjes en plastic flessen komen in die telling gewoon niet voor! Ze verdwijnen anoniem als  ‘voedselverpakking‘ in de statistieken…
    Géén zwerfvuilcijfers voor plastic flessen en blik dus!
    Sterker nog:
    Deze OVAM-handleiding van 44 blz. met instructies voor de ‘netheidsbarometer’ vernoemt blikjes 2 keer terzijde, de ‘plastic fles’ komt er zelfs helemaal niét in voor!
    De plastic fles wordt dus nul keer vernoemd in dé handleiding over zwerfvuil-monitoring

    Raar dat je dan geen cijfers hebt!
  4. ” 2,75 miljoen flesjes en blikjes belanden naast de vuilbak” 
    Dat beweerde Ovam (met Fostplus) in haar campagne van 2013:
    “750.000 plastic flesjes+ 2 miljoen blikjes” (7)
    Uit de recente studie blijkt dat er jaarlijks  5600 ton drankverpakkingen in onze bermen en rivieren belanden. Aan 30 gram het stuk zijn het er dus eerder 150 miljoen, en niet de 2,75 miljoen van OVAM.
    Beetje onderschat dus: In werkelijkheid is het probleem 50 keer groter dan OVAM u vertelt…
    Niet gemanipuleerd?
  5. “Statiegeld lost het zwerfvuilprobleem niet op”
    Een slogan die Fostplus graag hanteert sinds de positieve cijfers voor statiegeld in de studie van Joke Schauvliege.
    Van dezelfde orde als: 
    ‘De veiligheidsgordel voorkomt niet alle verkeersdoden…’
    Of: ‘Penicilline geneest niet alle ziekten’
    Dus is statiegeld de moeite niet?
    De invoering van statiegeld zorgt wél in één klap voor 40% minder zwerfvuil(8);
    Dat is miraculeus!
    Deze uitspraak is duidelijk misleidend bedoeld, en getuigt van een compleet gebrek aan ethiek in de hoek van de statiegeld-verguizers.
  6. “De afbraaktijd van een plastic fles is 5 à 10 jaar”
    OVAM en Fostplus willen liever inzetten op een ‘mentaliteitsverandering’, op ‘sensibilisering’.
    Met de leugen ‘De afbraaktijd van een plastic fles is 5 à 10 jaar’ worden onze schoolkinderen al jaren ‘gesensibiliseerd’ in de milieulessen die Vlaamse leerkrachten aangeboden krijgen door… OVAM en Fostplus! (grote foto)
    In Nederland verspreidde ‘NederlandSchoon’ (de Hollandse Fostplus) jarenlang dezelfde leugen. Onder druk van het Vara-programma Kassa zag NederlandSchoon  zich verplicht die 5 à 10 jaar  aan te passen naar ‘eeuwig’ (=wordt niét afgebroken).
    Bekijk vooral de uitzending bij voetnoot (9)!

De houding van OVAM en Fostplus in het statiegelddebat mag rustig vergeleken worden met het bedrog dat Volkswagen pleegde.
Met alle mogelijke middelen wordt het maatschappelijk draagvlak voor statiegeld ondermijnd, en manipulatie van cijfers is er daar één van.
Het aandeel van blikjes en plastic flessen in ons zwerfvuil wordt systematisch en bewust geminimaliseerd, vermeende nadelen van statiegeld uitvergroot, en de maatschappelijke en ecologische kosten van wegwerp worden simpelweg verzwegen.
Die strategie om van dat (voor de producenten) vervelende statiegeld af te raken duurt al jaren ongehinderd voort, en wordt -oh ironie- ook nog mee gefinancierd met ons eigen belastinggeld, via OVAM…

Eén voorbeeldje nog, om in verwondering te eindigen, en de ware doelen van de industrie te onthullen:
In diezelfde lessen voor onze Vlaamse schooljeugd prijkt ook de  afbraaktijd voor ‘de glazen statiegeldfles’ : ‘1 miljoen jaar’ volgens OVAM!
Niet de wegwerpfles is dus een milieugevaar volgens OVAM, zelfs niet de glazen wegwerpfles, maar expliciet de glazen statiegeldfles!
Nochtans komt die quasi altijd terug voor hergebruik, wordt later hersmolten en verweert -in het slechtste geval- tot minuscule, onschuldige en inerte glaskorrels, even onschuldig als zand.
Dat kan van de plastic fles niet worden gezegd: De afgebroken deeltjes van de plastic fles blijven chemisch afval, en dragen bij aan de onherstelbare giftige plastic soep in onze oceanen, en nu ook al op ons bord…

10 jaar lang al wordt het maatschappelijk draagvlak voor statiegeld bewust en op bedrieglijke wijze ondermijnd:
Hoe lang nog mag het statiegelddebat worden vervalst met dergelijke leugens, gesjoemel en bedrog?

Hoelang nog wordt het afvalbeleid van Vlaanderen gebaseerd op foutieve informatie en beweringen van financieel betrokken lobby’s?
En hoelang nog mag de wegwerplobby zélf bepalen hoe de onstuitbare afvaltsunami moet worden ingedijkt?

Bij dit alles mag niet vergeten worden dat Fostplus (de verpakkingsindustrie, de drankproducenten…) véél financieel garen spinnen bij altijd maar meer wegwerpverpakkingen.
De kosten voor het opruimen zijn voor u en mij, de ecologische gevolgen tellen al helemaal niet mee, en de winsten gaan naar de de grote producenten en Fostplus…

De rol van OVAM (de openbare afvalmaatschappij) in deze is erg dubieus, en   belangenvermenging is onmiskenbaar omdat Fostplus  financieel bijdraagt aan OVAM’s openbare en ‘onafhankelijke’ sensibiliseringscampagne’ tegen zwerfvuil…

 

Toon Eerdekens
Plastiek-activist
 

Verwijzingen:
(Sommige links moet u mogelijk kopiëren/plakken)

(1) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1043653785657997&set=pb.100000401561444.-2207520000.1446669972.&type=3
&theater

(2) http://ondersteuning.indevuilbak.be/
(3) http://www.een.be/programmas/volt/vraag-van-de-kijker-zijn-glazen-flessen-beter
(4) http://www.radio2.be/de-inspecteur/weg-met-die-glazen-flessen
(5) https://www.dropbox.com/sh/m62m8exe0xw12b1/AADYkBVekVUknnBmngqu-AYna?dl=0
(6) http://ondersteuning.indevuilbak.be/sites/default/files/vorming-voor-gemeentes-en-ics_0.pdf
(7)https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1053411521348890&set=a.103584182998300.7352.100000401561444&type=3&theater

(8) http://www.flandersinaction.be/nl/publicaties/detail/impactanalyse-invoering-statiegeld-op-eenmalige-drankverpakkingen

(9) De uitzending van Kassa waarin NederlandSchoon toegeeft gesjoemeld te hebben
    met de afbraaktijd van plastic flesjes:
      http://kassa.vara.nl/tv/afspeelpagina/fragment/nederland-schoon-verspreidt-jaren-onjuiste-informatie/speel/1/

take down
the paywall
steun ons nu!