Het is een hernieuwing van het oude incivisme waaruit hij nooit is weggeraakt. Want ‘incivisme’ is niet alleen alles wat wij door de aanwending ervan in de collaboratie kennen, maar betekent ook in het algemeen ongehoorzaamheid aan de wet.

Door de bedreiging om het cordon sanitaire en de door hem beweerde Chinese muur met de extremisten te doorbreken is De Wever in staat om zijn vest te keren om aan de macht te komen. Waarom hij de macht wil en wat hij er mee zou doen, blijft duister, ondanks dat hij als een meester communicator wordt aanzien.

Blijkbaar zijn alle middelen goed, zelfs extralegale, ongehoorzaamheid aan de wet, als het maar macht oplevert. Hoe dat eindigt in een democratische rechtsstaat is evenwel erg voorzienbaar.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1988 behaalde het Vlaams Blok 17,17 procent van de stemmen. Daarop maakten de overige Vlaamse partijen, de CVP, SP, PVV, VU en Agalev[1], een protocol om niet en nergens met het Blok een bestuurscoalitie te vormen.

Waarom het tot dit algemeen protocol kon komen werd in de oorspronkelijke tekst duidelijk aangegeven, omdat “geen politieke akkoorden of afspraken gemaakt zouden worden met een partij die de mensenrechten en de uitgangspunten van de democratie miskent”.

Het ging dus vooral over de miskenning van wat de rechtsstaat wordt genoemd, de uitgangspunten van de rechten van de mens zoals die in onze Grondwet worden geëerbiedigd en niet kunnen worden miskend.

Daarin zit dan ook het gevaar van dit extremisme dat het deze uitgangspunten verwerpt en zelfs extralegale middelen aanwendt om toch aan de macht te kunnen komen. Voor deze vorm van politiek hebben Vlaamse politici en politieke partijen in de Belgische geschiedenis tot tweemaal toe het begrip ‘incivisme’ gebruikt.

Hernieuwd historisch incivisme

‘Incivisme’, ongehoorzaamheid aan de wet, ging gepaard met ‘collaboratie’ met de bezetter die incivisme mogelijk maakte. Het is echter niet omdat er geen bezetter meer is dat ook de ongehoorzaamheid is verdwenen.

Het is nu de derde maal dat het Vlaamse incivisme wordt ingezet om te kunnen bereiken wat niet langs legale weg kan bekomen worden. Daarover kan geen betwisting bestaan. De Wever heeft het zelf verklaard: “Alle grote hervormingen zijn extralegaal ingevoerd en daarna gelegaliseerd”.

Dat De Wever stelt dat de eerste eis van de beginselverklaring van zijn partij, de Nieuw-Vlaamse Alliantie, de onafhankelijkheid van Vlaanderen, ook buiten de Grondwet kan bekomen worden, is de meest vergaande vorm van incivisme.

Deze politieke doelstelling stuit echter ook op andere beletsels. Er is in Vlaanderen geen draagvlak voor, bovendien wil Europa het niet, en daarbovenop, er zijn geen centen voor.

Het gevaar van dergelijke politieke handelswijze is echter niet beperkt tot die enkele eis voor Vlaamse onafhankelijkheid. Eens je de extralegale weg op gaat, gebruik je die immers ook voor andere streefdoelen. Dat was het geval met de politieke besluitvorming over het grootste Vlaamse bouwproject van vandaag, de Oosterweelverbinding.

Door het Politiek Stuurcomité waarin de vertegenwoordigers van de stad Antwerpen en de havenautoriteit samenzitten met de Vlaamse voogdijministers, werd de Europese en de eigen Vlaamse regelgeving volkomen miskend en omgedraaid.

Deze regelgeving legt immers de verplichting op om alle schade door de vervuiler te doen betalen. Met een geheime dadingsovereenkomst werd die verplichting echter in de nek van de Vlaamse belastingbetalers gelegd, wat hen nog erg zuur dreigt op te breken.

Om de ethaankraker van INEOS aan een vergunning te helpen wordt nu een ‘volksberoep’ voorgesteld dat een rechterlijke uitspraak moet overrulen[2]. Dat is niet enkel een volkomen miskenning van het democratisch basisprincipe van de scheiding der machten maar tevens een grote leugen. Het ‘volk’ beslist immers al lang niet meer. Dat doen enkele machthebbers in de politbureaus van de politieke partijen over het hoofd van de burger.

Dat het incivisme opnieuw de kop zou opsteken was erg voorzienbaar. Het was de reden waarom de voorganger van de N-VA, de Vlaams-nationalistische partij Volksunie, uiteenspatte. Deze partij volgde nog de legale weg, die langs regeringsdeelname tot meerdere staatshervormingen heeft geleid, en waardoor er ook ander meningen hun weg hadden in gevonden.

Aanvankelijk leek dat N-VA-incivisme niet relevant, omdat toenmalig N-VA-voorzitter Geert Bourgeois de enige verkozen volksvertegenwoordiger van de partij was. De ‘Kracht van de Verandering’ bracht daar inderdaad een wijziging in.

Sinds De Wever de machtige man van Vlaanderen werd, worden wij geregeerd door incivieken in de beide betekenissen van het woord: collaboratie en ongehoorzaamheid aan de wet.

Nadat Vlaams minister Johan Sauwens (toen nog VU, mater CD&V) in 2001 ontslag moest nemen, omdat hij aanwezig was geweest op een viering van de Ehemaligen SS-Angehörigen van het Sint-Maartensfonds kon Jan Jambon (toen nog VU, nu N-VA), die er zelfs een toespraak had gehouden, wel Vlaams minister-president worden.

De toen nog partijloze Jan Jambon in 2001. Foto: solidarisme.be

N-VA-fractievoorzitter in de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers Peter De Roover mocht later ongehinderd de universaliteit van de Mensenrechten ontkennen. Het door N-VA-volksvertegenwoordiger Sander Loones voorgestelde volksberoep heeft grote gelijkenis met het Gesundes Volksempfinden (gezond verstand) dat de rechtsopvattingen van het nationaalsocialisme moest verantwoorden.

De ballonnetjes van De Wever over bestuurlijke huiszoekingen en aanhoudingen komen dicht bij wat oorlogsburgemeester Leo Delwaide (CVP, de latere CD&V) van Antwerpen met zijn razzia’s deed tijdens de oorlogsjaren …

Wie het cordon sanitaire wil doorbreken moet er dan ook de rest bij nemen, en dat is de weg van de illegaliteit. Tot wat dat leidt werd al historisch aangetoond en werd ook recentelijk erg duidelijk. Het avontuur van Catalaans separatist Carles Puigdemont heeft er alle facetten van getoond.

Nogmaals, er is geen draagvlak voor en Europa wil het niet. Wil De Wever van Antwerpen het Barcelona van het Noorden maken? De door hem nu gebruikte dreiging gaat die weg op.

Onze democratische rechtsstaat heeft voor de afwending van dergelijk gevaar meerdere voorzieningen. Overleg tussen ambtenaren tegen de wet in, heet in juridische termen ‘strafbare samenspanning van ambtenaren’.

Wanneer incivisme wordt geformaliseerd verdwijnt de pleinvrees van de parketten voor politiek gevoelige dossiers, om plaats te maken voor vervolging en voor repressie. Het is dan voor incivieken te laat om er nog tijdig afstand van te nemen.

Eens je in incivisme gevangen zit, geraak je er niet meer uit. Dan zit je vast in een logica die geen grenzen meer kent, ook geen legale.

Gaat de Vlaamse kiezer zich hier ook ditmaal laten door vangen?

Note:

[1]   Nu de CD&V, Vooruit, Open VLD en Groen. De Volksunie (VU) bestaat niet meer.

[2]   Overrulen betekent dat men een gerechtelijk vonnis (of een wettelijk gebod) naast zich neerlegt of tenietdoet.