Tijdens de afschuwelijke bloederige dagen in Gaza bleef een ontroerende Franse film maar door mijn hoofd spoken die zich afspeelt in het door een Amerikaanse atoombom vernietigde Hiroshima: het anti-oorlogsmeesterwerk Hiroshima mon amour uit 1959.

Trailer Hiroshima Mon Amour (2’10”, Frans, Engelse ondertitels):

De film onderzoekt kwesties als geheugen, zien en verantwoordelijkheid in een situatie die veel overeenkomsten vertoont met de etnische zuivering en geleidelijke genocide van de Palestijnen sinds de Nakba (Catastrofe) van 1948.

De vernieling van een tv-zendcentrum door Israëlische bommenwerpers, het voorwendsel van een zogenaamde aanwezigheid van Hamas, bedoeld om de eigen misdaden te camoufleren, maakte dat maar al te duidelijk.

De waarheid moet zegevieren. Ze wegwensen doet ze niet verdwijnen. Ze mag niet verdraaid worden zodat slachtoffers schuldigen worden, de echte dader verschoond blijft en een rookgordijn wordt opgetrokken voor al wie hem steunt.

Maar hoe kun je door de mist en het kabaal van de oorlog heen dringen? Wie heeft gelijk? Wie heeft het mis? Moet de wereld het probleem niet neutraal en onpartijdig aanpakken. Gewone stervelingen die zich buiten de betwiste zone bevinden, wijken achteruit, verward, vol afschuw. De mensheid raakt geen stap vooruit met de mainstream verdoezeling en desinformatie, noch met de verdelingsstrategie van Israël en zijn westerse bondgenoten.

Een blijvende rechtvaardige oplossing is enkel mogelijk als we de oorsprong van het probleem begrijpen. We moeten de grondoorzaak van de Nakba van 1948 en de vroegere Brits-Franse akkoorden van na de instorting van het Ottomaanse rijk aan het einde van de Eerste Wereldoorlog aanpakken. De kern van het probleem is de zionistische diefstal van de grond van een ander volk.

Wie zelf geleden heeft onder kolonialisme en bezetting, zoals de volkeren van Algerije, Angola, Ierland, Kenia, Mozambique, Namibië, Zuid-Afrika en Zimbabwe, begrijpt maar al te goed hoe onrechtvaardig dat is. Het bemoeilijkte de antikoloniale strijd, maakte hem complexer en bloediger dan in landen waar de bezetter minder lijfelijk aanwezig was.

De strijd voor onafhankelijkheid werd daar een bevrijdingsstrijd genoemd en niet bestempeld als ‘een conflict’, alsof er twee kanten aan waren met elk op zich redelijke eisen. Zodra je het koloniale aspect begrijpt, is al de rest echter niet meer dan commentaar.

Wie denkt als een koloniaal – de voormalige machten die het Midden-Oosten verdeelden zoals Groot-Brittannië en Frankrijk, de latere inmenging van de VS met zijn waslijst van onteigeningen en imperialistische belangen – kan nooit begrijpen dat een volk het recht heeft te vechten voor grond en vrijheid.

De joodse bezetters die van het kolonialistische verhaal zijn doordrongen, kunnen zich niet inleven in de Palestijnse eisen. Voor hen zijn de oorspronkelijke bewoners minderwaardig, een bedreiging voor hun welvaart. Zijzelf beschikken over een  “door God gegeven” recht om de grond in te palmen en de Palestijnen van de aardbodem te doen verdwijnen.

De waanzin van de onderdrukker doordrenkt hen met extreem racisme dat hun ziel aanvreet. Hun militaire doctrine wil de Palestijnen straffen, dwingen zich te onderwerpen of de dood in de ogen te kijken. Alle hoop in de hoofden van de Palestijnen moet de kop ingedrukt worden.

In de drie decennia na de Oslo-akkoorden is de situatie voor de Palestijnen heel erg verslechterd. Het is duidelijk geworden dat die akkoorden en de tweestatenoplossing puur bedrog was. In die akkoorden gingen de Palestijnse leiders akkoord met een gebied dat nog amper 22 procent van het oorspronkelijke Palestina besloeg.

Zij die hebben geleden onder repressie weten dat alleen verzet de kolonisten op andere gedachten kan brengen. Vraag het maar aan het Cubaanse of Vietnamese volk. Vrijheid heeft jammer genoeg een zeer hoge prijs.

In Gaza maakt een gewonde jonge man het overwinningsteken tijdens zijn redding uit het puin van een vernield gebouw in Gaza. Een doodsbang meisje gooit zich in de armen van haar moeder nadat hun woning door een Israëlische luchtaanval met de grond werd gelijkgemaakt en roept: “Ik wil moedig zijn, mama, maar hoe doe ik dat in het aangezicht van de dood?”

De feniks herrijst uit zijn as

Het lijkt wel een apocalyptisch partijtje basketbal: de Israëlische elite aan de macht die almaar meer glundert naarmate de dodentol oploopt: 249-12 voor Gaza (waarvan 70 kinderen, 29 vrouwen). Complete families zijn verbrand of verpletterd.

Slam dunk![1] Nog 27 afgeslacht op de Westelijke Jordaanoever! En nog meer door politie en lynchbendes in het bezette Oost-Jeruzalem en in Israël zelf. De stoottroepen geven elkaar schouderklopjes en hun bloeddorstige fans krijgen high-fives.

Ziekenhuizen, scholen, poliklinieken, het enige vaccinatiecentrum in Gaza voor COVID-19, duizenden woningen, levensnoodzakelijke infrastructuur, het ging allemaal tegen de vlakte. Voor Omar Barghouti, leider van de BDS Movement (Boycott, Divestment, Sanctions) is dat “… de definitie van de Palestijnen … Wij verzetten ons omdat we willen leven.”

Israël, land van apartheid, is zijn oorlog aan het verliezen. Donald Trump eiste Jeruzalem op voor Israël en installeerde er de Amerikaanse ambassade. Het leek een beklonken zaak maar nu ligt Jeruzalem weer op de tafel dankzij het verzet in de Palestijnse wijk Sheikh Jarrah in het oosten van de hoofdstad.

Slam dunk! Het offensieve normalisatieproces tussen Israël en een aantal onderdanige Arabische regimes staat onder druk, wat blijkt uit de opschudding van de Arabische publieke opinie. De kolonisator is bang, uit zijn lood geslagen. De Palestijnen in hun versnipperde gebieden, van Gaza tot de Westelijke Jordaanoever, in Jeruzalem en in de rest van Israël, van de vluchtelingenkampen tot de diaspora, hebben hun zin voor nationale eenheid herontdekt en zijn opgestaan om de vastberadenheid van de kolonisten aan het wankelen te brengen.

De verdeel-en-heersstrategie werd aan diggelen geslagen. Een Palestijnse staking in heel Israël en Jeruzalem legde de winkels en het bedrijfsleven stil – de grootste staking sinds 1936. Tel Aviv werd het toneel van een grote bijeenkomst van Joodse en Arabische vredesactivisten. Betogingen in London, Parijs, Berlijn en New York brachten ongeziene aantallen mensen op de been voor de Palestijnse zaak. De vereniging van Black-Lives Matter met de Free Palestine Movement is van grote betekenis. Dit wordt overal door de Palestijnen gevierd.

De Palestijnse civiele maatschappij heeft de internationale gemeenschap opgeroepen om de moed van de Palestijnen te evenaren en druk uit te oefenen op de westerse regeringen om Israël niet langer te steunen. De VS geven het land jaarlijks 4 miljard dollar en president Biden beantwoordde Israëls agressie met 750 miljoen steun voor verbeterde bommentechnologie. Hoe schaamteloos is dit niet!

Deze president moet echter als nooit te voren het hoofd bieden aan verzet in heel zijn land om hem tot een andere koers te dwingen. Dát is de reden waarom hij bij Netanyahu aandrong op stopzetting van de bombardementen op Gaza. We moeten de geweldloze BDS-campagne flink opdrijven. Dat Israël deze campagne een bedreiging voor zijn bestaan noemt, bewijst alvast zijn succes.

In Zuid-Afrika versterkte het succes van de toenmalige boycot-campagne tegen de apartheid het verzet van de bevolking en droeg het in belangrijke mate bij tot de overwinning en de vorming van een unitaire, democratische, niet-racistische, niet-seksistische en seculiere staat.

We mogen Nelson Mandela’s beroemde woorden niet vergeten:  “… wij weten maar al te goed dat onze vrijheid onvolledig is zonder de vrijheid van de Palestijnen.” Hij begreep wat juist of verkeerd was. De bevolking van Zuid-Afrika dringt er bij de ANC-regering op aan trouw te blijven aan Mandela’s verklaring, alle banden met het apartheidsregime van Israël te verbreken en het voortouw te nemen in de uitvoering van de BDS-campagne. Openlijk is de recentste verklaring van de Zuid-Afrikaanse buitenlandminister Naledi Pandor een voorbode van wat nog komen gaat:

Screenshot YouTube Al Jazeera

“De meedogenloze bombardementen en het doden van onschuldigen in de voorbije weken getuigen van de wrede straffeloosheid die de wereld aan Israël heeft verleend. De internationale gemeenschap moet hier een einde aan maken. Zuid-Afrika moet het geplande onderzoek van het Internationaal Strafhof naar de schending van de mensenrechten door de Israëlische regering steunen. Wij hopen dat er snel sancties en andere maatregelen worden getroffen die duidelijk maken dat de wereld deze brutale aanval veroordeelt.”

Net als elders zijn er in Zuid-Afrika ook ongeziene uitbarstingen van solidariteit met Palestina geweest onder leiding van de Nationale BDS-Coalitie. In heel het land werd er geprotesteerd maar van uitzonderlijke betekenis was het verzet van de dokwerkers, vakbonden en solidariteitsgroepen in Durban tegen de lossing van een Israëlisch schip. Er waren duizenden mensen bij betrokken. De dokwerkers aan de westkust van de VS waren hen in soortgelijke acties voorafgegaan. Een internationaal piket tegen Israëlische schepen zou een volgende stap kunnen zijn.

Palestina mon amour. Je bent niet alleen. Wij zien jou!

Ronnie Kasrils (1938) is Joods-Zuid-Afrikaans politiek activist en sinds 1960 lid van het African National Congress van Nelson Mandela. Hij diende in verschillende Zuid-Afrikaanse regeringen (1994-2008), onder andere als minister van de inlichtingendiensten (2004-2008). Kasrils schreef meerdere werken over Bertrand Russell.

In 1993 verscheen zijn autobiografie Armed and Dangerous – My Undercover Story Against Apartheid. Verder schreef hij The Unlikely Secret Agent (2010) over het leven van zijn vrouw Eleanor (1936-2009) als strijdster tegen de apartheid en het voorwoord van London Recruits – The Secret War Against Apartheid (2012). Zijn ervaringen met ANC-regeringen en president Zuma noteerde hij in A Simple Man (2017). Op 82-jarige leeftijd is hij nog steeds politiek activist en schrijft artikels over politiek en zijn passie voor water- en bosbeheer.

Dit artikel werd vertaald door Marina Mommerency.

Interview Ronnie Kasrils over de collaboratie van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime met Israël (25:08, Engels):

Note:

[1] Een slam dunk in basketbal is de worp waarbij de aanvaller voor het maken van het doelpunt een hoge sprong maakt richting de ring en de bal in de korf ‘slaat’.