Op 7 juni 2020, de allerlaatste dag voor een stevige versoepeling van de coronamaatregelen, werd er massaal geprotesteerd tegen racisme. Een significant deel van de federale en regionale politici trok naar aanleiding van dat protest fel van leer tegen de organisatoren en de deelnemers van de #BLM-protesten. Al die mensen samen, dat was vragen om problemen. SARS-CoV-2 zou zich opnieuw massaal gaan verspreiden, het risico was onverantwoord hoog, de zware zorg- en quarantaine-inspanningen zouden teniet gedaan worden. Erger nog: de media bood maar al te graag een vrij podium aan die schreeuwers om hun ongenoegen en veroordelingen nog wijder te verspreiden.

Dubbele standaard

Gedisciplineerde deelnemers die nagenoeg allemaal consequent een mondmasker droegen, blijken dus gevaarlijker dan mensen die zonder bescherming en zonder het in acht nemen van de physical distancing-richtlijn samen alcohol consumeren wanneer de dag daarop de horeca de deuren opent. Het gaat niet op om ons te verschuilen achter de medisch geïnspireerde adviezen van wetenschappers. Wie dat wel doet, miskent de essentie van wetenschap, en ondermijnt daarmee meteen ook elk eigen standpunt.

Wat hier centraal moet staan, is de eigen verantwoordelijkheid van politici en media. Twee maten en gewichten dus. En de verantwoordelijkheid hiervoor ligt enerzijds bij de verkozen politici die de macht en het mandaat, maar blijkbaar niet de moed hebben om de juiste prioriteiten te leggen, en anderzijds bij de onkritische media die zowel de bewust misleidende slogans als achteraf de stilte van diezelfde politici klakkeloos overnemen. Het is geen verrassing dat wie de politieke macht in handen heeft en het gross van de media aanstuurt, op geen enkele manier de antiracisme-boodschap van de protesterende massa vertegenwoordigt. Maar in plaats van te luisteren, wordt het protest veroordeeld, vervolgens genegeerd, en uiteindelijk monddood gemaakt. We hebben dagenlang dezelfde mantra van lege argumenten gehoord en gelezen. Het werd er langs alle kanten ingehamerd dat dit niet het geschikte moment was voor het #BLM-protest, noch de juiste manier.

Stilte

Drie weken later, ruim twee weken na de incubatietijd, blijkt uit de COVID-19-cijfers dat er geen stijging was. Een protest van 10.000 mensen en meer in Brussel was dus geen extra risico, zo is gebleken. Het #BLM-protest heeft het aantal besmettingen niet de hoogte ingejaagd, en heeft met andere woorden ook niet gezorgd voor een onverantwoorde, extra druk op de zorgsector.

En plots zwegen diezelfde politici en media. De argumentatie bleek geen steek te houden, en de cijfers spreken hen nu radicaal tegen. Maar we lezen of horen nergens excuses vanuit politieke hoek. Vanuit de media die die veroordelingen lang en breed hebben uitgesmeerd, komt evenmin een verontschuldiging. Net zoals het onderwijs ook weer muisstil blijft over het kolonialisme, nadat het thema bewust uit de eindtermen werd weggestemd door opnieuw diezelfde politici. Het blijft oorverdovend stil.

Structureel racisme

Als ‘onze’ eigen belangen centraal staan, kan er blijkbaar veel, maar als anderen hun fundamentele rechten opeisen, is er een heel arsenaal aan excuses om hen erop te wijzen waarom dit niet het goede ogenblik of de juiste manier is om voor hun rechten op te komen. Er wordt geëist dat slachtoffers van racisme solidair zijn met de zorg en de risicogroepen voor COVID-19, maar omgekeerd weigert men om solidair te zijn met de slachtoffers van racisme en geweld. 

Meer nog: 1 op 5 mensen in de zorg hebben een migratieachtergrond, ze vormen de ruggengraat van de logistieke diensten die onze quarantaine überhaupt mogelijk maken, zij leveren onze online bestelde maaltijden en boodschappen aan de deur. Zij lopen het risico, wij plukken de vruchten. En structureel racisme houdt die machtsverhouding in stand.

Het onterecht veroordelen van de protesten, het misleidend focussen op het geweld in de marge, en het stilzwijgen van vandaag bewijst dat men geen enkele intentie heeft om racisme als probleem te erkennen, laat staan op te lossen. Dat toont de facto ook aan dat racisme structureel verankerd is in onze samenleving, in onze politieke instituties en in onze dominante ideologische stromingen.

Het is dus tijd voor excuses en actie, zowel van politici als van media. Niet enkel excuses voor de onterechte en agressieve veroordeling van een terechte roep om rechtvaardigheid, maar ook verontschuldigingen voor de daaropvolgende stilte.

White silence is violence.