Foto: Zahraa Raid Al Mayahi
Interview -

Feminisme in Irak: de draaimotor van de revolutie

Muurschilderingen van sterke vrouwen kleuren de straten van Bagdad. Ze vormen het decor van het protest waar vrouwen en mannen al sinds oktober 2019 zij aan zij actie voeren tegen de corruptie van de Iraakse overheid. Dat mannen en vrouwen samen de straat op gaan, ziet de overheid niet graag gebeuren. De Iraakse overheid vaardigde daarom een verbod uit. Verscheidene vrouwen die hun stem lieten horen, werden voor de protesten al gekidnapt of vermoord. Ondanks de erbarmelijke leefomstandigheden en dreigementen laten vrouwen zich de mond niet snoeren. Zij zijn de echte leiders van de Iraakse revolutie.

donderdag 5 maart 2020 21:13
Spread the love

Religieus leider, Muqtada al-Sadr, veroordeelde het gemengde protest. Als tegenreactie werd in Bagdad een vrouwenmars georganiseerd op 13 februari. Slogans waaronder “Revolution is my name, male silence is the real shame!” en “Freedom, revolution, feminism!” weergalmden in de straten van Bagdad.

Irak, en meer specifiek de nieuwe generatie, gaat in tegen de verdeel-en-heerspolitiek. De revolutie is er één van hoop. Hoop voor een betere toekomst en meer gelijkheid. In de mainstream media wordt er weinig of niet bericht over de revolutie in Irak. Dat de gebieden moeilijk bereikbaar zouden zijn voor journalisten, is een flauw excuus. In tijden van Facebook en Instagram ligt de informatie voor het oprapen. Wij spraken met Zahraa Raid Al Mayahi (21) en Muna Ali Aljaffal (25) die zelf bij het protest aanwezig waren.

Zahraa, 21, studente geneeskunde

“Sinds 27 oktober protesteer ik mee. Naast protesteren, help en verzorg ik ook gewonde personen, net als vele andere studenten geneeskunde.”

“Elke zondag is er een grote studentenmars van het kabinet van de minister van Hoger Onderwijs naar het Tahrirplein. De studenten die niet op het Tahrirplein geraken, doneren dan weer geld of voedsel. In mijn school maken we bijvoorbeeld eten klaar dat we aan de actievoerders geven.”

“Op het protest heb ik alles al meegemaakt: van kogels tot traangas. Ik ben net teruggekeerd van Al-Khilani, waar ze een traangasgranaat naar ons gooiden. We hebben veel geluk gehad dat er niemand van ons geraakt is en we allemaal nog leven.”

Vrouwen zijn niet bang meer

“Vrouwen spelen een belangrijke rol in deze revolutie. Ze verzorgen gewonden, ze protesteren mee, ze doneren zaken of ze koken. Veel religieuze personen, en dan vooral volgers van Muqtada Al Sadr, zijn niet gediend met onze aanwezigheid in de revolutie. Maar het is ons recht om te protesteren, niemand kan ons stoppen.”

“De positie van de vrouw is toch wel hard veranderd in Irak. Vrouwen zijn niet bang meer. Je vindt ons overal terug, ook op de gevaarlijke plaatsen om mee te protesteren. In deze revolutie zijn mannen en vrouwen gelijk. We vechten samen voor onze rechten, en belangrijk hierbij is dat een vrouw kan dragen wat ze wil en kan doen wat ze wil. Je ziet bijvoorbeeld in het straatbeeld dat vrouwen nu ook bijvoorbeeld roken of zingen. Dat zijn zaken die hier voor de revolutie niet normaal waren.”

“De vrouwenbeweging wordt jammer genoeg niet door iedereen gesteund. Sommigen zeggen bijvoorbeeld dat we hier zijn voor de fun of voor de jongens. Maar wat zij niet begrijpen, is dat dit ook ons land is en dat ook wij verandering willen. Toch hoor ik ook veel goeds over ons werk. Voor sommigen zijn we helden. Ze vinden dat we veel moed hebben, dat we sterker zijn dan duizend mannen of dat net wij het verschil maken. Uit zo’n uitspraken put ik moed om door te gaan.”

Foto: Zahraa Raid Al Mayahi

Muna, 25, artiste en studente schone kunsten

“Momenteel doe ik een masterprogramma in Nederland aan de academie voor kunst en vormgeving St. Joost. Sinds september ben ik verhuisd. Aan het begin van het protest was ik niet in Irak. Toen het internet twee weken lang platgelegd was, had ik dus geen contact meer met vrienden of familie, wat erg beangstigend was.”

“Toen ik zelf terug was, heb ik gezien dat het protest vooral mensen samenbrengt. Mensen delen hun verdriet, roken shisha of drinken samen thee. In de periode dat ik terug in Bagdad was, heb ik veel tijd gespendeerd op Tahrir beach. Vroeger was dat strand helemaal afgezet, omdat het te dicht bij de groene zone was, waar alle overheidsgebouwen en internationale ambassades zijn. Veel plaatsen zijn weer toegankelijk door het protest. Protesterende Irakezen hebben het strand terug opgeëist en veranderd in een prachtige plek waar mensen kunnen samenkomen.”

Foto: Zahraa Raid Al Mayahi

Politisering millennials

“Met het protest staat het hele land op pauze. Veel mensen verliezen hun job en veel bedrijven zijn stilgelegd. Sommigen menen dat het beter is om te stoppen met protesteren en terug te gaan werken. Mensen hebben inderdaad minder geld dan wanneer ze zouden gaan werken, maar wanneer ze gaan werken krijgen ze nog steeds niet waar ze recht op hebben. Er is nooit een normaal leven geweest om naar terug te keren en net daarom blijven we protesteren.”

“Het protest is niet enkel tegen de overheid gericht, maar op een bepaalde manier ook tegen de maatschappij, en met impact. De generatie van de nieuwe millennials zijn zich meer bewust van hun rechten. Kinderen die geboren zijn in 2001 hebben al vijf oorlogen meegemaakt en hebben niets te verliezen. Deze generatie is opgegroeid met het internet en kan lezen. Ze nemen hun verantwoordelijkheid op en doorbreken taboes.”

Foto: Zahraa Raid Al Mayahi

Kunst en revolutie

“Rond kunst hing er ook een taboe in Irak. Het werd beschouwd als iets duivels. De revolutie heeft de samenleving veranderd. De straten in Bagdad, gevuld met kunst, zijn daar het bewijs van. Deze kunstenaars maken niet alleen de stad mooier, ze brengen ook elk hun eigen boodschap van hoop.”

“Vrouwelijke emancipatie vormde dan weer een ander taboe. De grootste reden waarom vrouwen niet buitenkwamen was om seksuele intimidatie te vermijden. Toen één vrouw de tegenbeweging in gang zette, raakten andere vrouwen geïnspireerd en zo groeide de beweging. Vroeger waren het vooral lager opgeleiden die je zag bij het protest, maar nu zie je mensen van allerlei verschillende achtergronden. Hele families gaan samen protesteren. Door samen te protesteren, zagen mannen in dat vrouwen niet ‘nutteloos’ zijn zoals hen werd aangeleerd of verteld. Veel mannen hebben hun mening of visie op vrouwen bijgeschaafd. Het protest heeft heel wat maatschappelijke veranderingen in gang gezet.”

Foto: Zahraa Raid Al Mayahi

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!