Beste Dagen zonder Vlees-team,
DZV 2017 ging zonet van start. Deze editie is weer wat groter dan de vorige, met ondertussen ook een festival én een kookboek. Veel enthousiasme en creativiteit, dat spreekt aan: dit jaar zullen maar liefst honderdduizend Vlamingen 40 dagen lang bewust consumeren.
Helaas stellen deelnemers zoals ik, die niet alleen milieubewust maar ook ethisch verantwoord eten, met spijt vast dat Tivall (Garden Gourmet) ook dit jaar jullie mooie bewustwordingscampagne sponsort.
Vrede vzw, Palestina Solidariteit en de koepel 11.11.11, met onder andere Oxfam Solidariteit en Wereldwinkels, raden aan om dit merk in de rekken te laten liggen als je ethisch verantwoord wil eten. Logisch, want onderzoek bevestigt dat veel van Tivalls ingrediënten afkomstig zijn uit illegale nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden. Dit is een gebied waar de Conventie van Genève niet wordt gerespecteerd en waar de praktijken door het Internationaal Strafhof in Den Haag werden veroordeeld. Handel met bezette gebieden is illegaal volgens het internationaal recht.
Ook de Belgische regering toonde zich, aangemoedigd door Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen, gevoelig voor het onrecht. Ze kondigde in 2014 aan dat producten afkomstig uit de Israëlische nederzettingen voortaan een waarschuwingslabel moeten dragen. (zie ook Etikettering van producten dreigt illegale nederzettingen te legitimeren)
In 2016 sprak ik u hierover aan. Uw reactie luidde dat het DZV-team zelf al twijfels koesterde over Tivall als sponsor en dat het voor fair food consumenten beter was producten van Israëlische bodem te vermijden, ‘want er is geen uitsluitsel’. U bleek zelf al uw ethische bezwaren bij het bedrijf te hebben geventileerd.
De vertegenwoordiger van Tivall heeft u echter ‘gegarandeerd’ dat alle producten voor België in Tsjechië worden gemaakt, ‘met uitzondering van de worsten, die in Israël worden geproduceerd, maar dan wel in het noorden van het land’. Dit leek u een geruststellend antwoord.
Dat is het nochtans niet. Tivall doet namelijk zijn uiterste best om de illegale herkomst van zijn producten te camoufleren, zodat het voor de consument niet te achterhalen valt waar hij zijn tanden in zet. Daar slaagt het aardig in: door ingrediënten uit nederzettingen te mixen met grondstoffen uit Israël of het buitenland, door de producten buiten bezet gebied samen te stellen of door ze te herdefiniëren via het productiehuis in Tsjechië.
Maar dit maakt het natuurlijk niet properder, integendeel. Het is misleiding van de consument. De essentie is bovendien niet eens de vraag, of die burger nu Tsjechische dan wel Israëlische kikkererwten bevat. Of die worst in of buiten bezet gebied gemaakt is… Een ethisch bewuste consument speelt op zeker en mijdt beide producten. Want waar het om gaat is dat Tivall als geheeleen bedrijf is dat geen graten ziet in samenwerking met kolonisten en op die manier een illegale bezetting financiert. Daaruit volgt dat Tivall als geheel te mijden is voor consumenten die fair food op hun bord willen.
U zei in uw reactie ook nog ‘dat u het beter vindt om iets dan niets te doen’. Ik heb begrip voor uw moeilijke evenwichtsoefening. Een campagne groot maken kost geld en het DZV-team ziet het duidelijk groots! Maar met slecht geld goede dingen doen maakt niet automatisch alles goed. Het is een pragmatisme met een vieze nasmaak. Want als uw mooie campagne Tivall afficheert of hun kortingbonnen uitreikt, zet u zeer veel mensen rechtstreeksaan om deze producten te kopen.
Dat is ook de reden waarom Tivall u zo graag sponsort. Een gelijkaardige redenering maakte ook groene energieleverancier Lampiris vorig jaar, toen het in zee ging met oliereus Total en plots duizenden klanten verloor. Lampiris repliceerde dat het met dat makkelijke, vuile oliegeld goede dingen wou doen. Maar in de ogen van de klanten heeft het enkel zijn geloofwaardigheid verloren.
Voor de Palestijnse bevolking, mannen, vrouwen en kinderen, was het opnieuw een jaar vol gruwel en miskenning van hun mensenrechten. Fair food consumenten zoals ik kunnen alleen maar hopen dat uw team volgend jaar kordaat zal beslissen dat het doel nooit de middelen mag heiligen. Ik weet zeker dat een creatief team als dat van DZV een karrenvracht ideeën weet te bedenken. Desnoods wat kleiner, desnoods wat meer grassroot… De deelnemer zal jullie er niet voor afstraffen, die is ondertussen fan.
Ik duim alvast.
