De campagne leverde diverse reacties op. Sommigen volharden in de boosheid en lieten weten dat mensen met voorvaderen buiten Vlaanderen nooit ‘Vlaming’ kunnen zijn of worden. Merkwaardig waren de stemmen die de campagne afdeden als racistisch en Vlaamse zieltjeswinnerij. Sommigen stelden vragen: Waarom iemand met een hoofddoek? Waarom een symbool van Vlaams nationalisme gebruiken? Waarom enkel Vlaming en niet Belg? Of Brusselaar, of Limburger? Is deze campagne enkel voor autochtonen? Een paar duizend mensen stelden geen vragen, maar antwoorden gewoonweg, ‘ja!’ Door de het logo op hun profiel te plaatsen, door het te delen op sociale media of door de campagne #ikbenvlaming te steunen. De voorbije week zwengelde het debat dan ook aan met verschillende opiniestukken in verschillende kranten.
De mensen die hun gezicht leenden voor de campagne maken duidelijk hoe gelaagd de identiteit is van de Vlamingen van vandaag. Zelf voel ik me Nieuwkerkenaar, Sint-Niklazenaar, Oost-Vlaming, Vlaming, Belg, Europeaan en wereldburger. Maar ik wil het over iets anders hebben.
Wat me het meest opviel vorige week, was dat het oorverdovend stil bleef in de politiek wereld. Geen enkele partijvoorzitter, geen enkele fractieleider van het Vlaams parlement, geen Vlaams minister sprak zich uit voor een inclusief burgerschap. Een paar steunbetuigingen van een Brussels staatssecretaris, politieke woordvoerder, of voorzitter van een jongerenpartij niet te na gesproken. Bij de racistische reacties op de dood van Ramzi Kaddouri stroomden de een na de andere verontwaardigde reactie binnen en toen we reageerden dat politici te weinig deden, en verontwaardiging niet voldoende was, schoot een federaal minister zelfs in een kramp om toch te bewijzen dat die echt wel zijn best deed.
Jarenlang is mensen met een migratieachtergrond verweten een slachtofferrol te spelen en dat we als middenveld steeds het negatieve benadrukken. En dan nu blijft het ineens stil. Terwijl het niet moeilijk was. Simpel zelfs. Op de vraag van “Ik ben Vlaming, mag ik ook fier zijn?, was een simpel ‘ja’ voldoende. En door te zwijgen geven jullie een vrijkaart aan discriminatie en racisme. Blijft het debat enkel beperkt tot een zoveelste racismerel. Terwijl het zou moeten gaan over hoe we de participatie met een migratieachtergrond kunnen verhogen en die verdomde etnische kloof kunnen dichten.
Een simpel ja had zoveel betekend niet enkel voor mensen met een migratieachtergrond die zich dagdagelijks inzetten voor onze samenleving, maar voor iedereen in Vlaanderen die gelooft in een inclusief en een superdivers Vlaanderen. Door te zwijgen geven jullie een vrijkaart aan diegenen die vinden dat een moslim, en dus ook een jood, een atheïst en christen geen Vlaming kunnen zijn. Die vinden dat Vlaming zijn, niet kan samen vallen met Brusselaar, Belg, Europeaan, Marokkaanse Vlaming en wereldburger zijn. Die vinden dat niet iedereen gelijke kansen verdient op de arbeidsmarkt,in het onderwijs of op de huurmarkt. Maar misschien heb ik het verkeerd voor en zullen politici spreken met beleid en daden. Ik kijk dan ook vol verwachting uit naar het begin van politieke jaar wanneer jullie na een deugddoende vakantie uit de startblokken zullen schieten met beleidsvoorstellen die een garantie zullen bieden op een inclusief en superdivers Vlaanderen.
Want zoals het enkele weken geleden in ‘The economist’ stond, is de keuze duidelijk. Ofwel kiezen we voor een samenleving die de superdiversiteit erkent en van daaruit zoekt naar verbinding – Wir schaffen das, allemaal Vlaming-, vertrekkend vanuit de rechten en vrijheden van iedereen. Ofwel staren we ons blind op de verschillen, die onoverbrugbaar zijn, en is het wij tegen zij. Wij delen dan waarden die Zij dringend moeten verwerven. Wij als Minderhedenforum zeggen alvast duidelijk ja op verbinding. Aan jullie de keuze.
