Economische gevolgen van de aanslag in Istanbul

Economische gevolgen van de aanslag in Istanbul

Over de aanslag op 12 januari in Istanbul is nog lang niet alles duidelijk. De afgekondigde mediaban is daar debet aan. Wel staat nu vast dat de explosie niet plaatsvond bij de obelisk op het hippodroom naast de Sultanahmet-moskee zoals eerder werd gesteld, maar bij de nabijgelegen ‘Duitse fontein’.

woensdag 13 januari 2016 12:51
Spread the love

Aangenomen wordt dat er tien slachtoffers vielen en dat de meeste daarvan toeristen uit Duitsland zijn. Daarnaast zou een toerist uit Noorwegen zijn omgekomen. Ook de gewonden zouden uit het buitenland komen.

 De naam van de dader die zich opblies is al bekend. Het gaat om de 28-jarige Nabil Fadli uit Saoedi Arabië. Onlangs vroeg hij in Istanbul asiel aan. De politie merkte hem eerder niet aan als potentiële terrorist.

Volgens premier Davutoglu was Fadli bij de Islamitische Staat (IS) aangesloten. Bij de IS-aanslag in Ankara op 10 oktober jl. hielden Davutoglu en president Erdogan nog de mogelijkheid open dat die gepleegd werd door de Koerdische PKK, de radicaal linkse DHKP/C, de Gülen-beweging, of een combinatie daarvan met IS. Dit keer is er geen sprake van dergelijke samenzweringstheorieën.

 De modus operandi van de aanslag deed direct aan IS denken. De PKK en de DHKP/C pleegden weliswaar ook zelfmoordaanslagen, maar vooral IS heeft daar toch het patent op. Recente veronderstellingen dat Koerdische separatisten overwegen om aanslagen in westelijk gelegen steden en toeristencentra te plegen zorgden echter voor enige verwarring.

Toerisme

Er zijn verschillen met de aanslagen van IS in Turkije van vorig jaar, in Diyarbakir, Suruc en Ankara. Die waren gericht op linkse en Koerdische activisten, terwijl het doelwit nu uit toeristen bestond. Dat maakt het nog niet tot een aanslag op willekeurige slachtoffers. Duitsland is een erg belangrijk land voor de Turkse toerismesector, waardoor het goed mogelijk is dat Fadli zijn slachtoffers nauwgezet selecteerde.

De boodschap van de aanslag is in ieder geval duidelijk: ook buitenlandse toeristen in de grote steden van Turkije zijn niet veilig meer. Een vertegenwoordiger van de ondernemers nabij de Sultanahmet-moskee die het van toerisme moeten hebben, stelde onthutst vast dat veel toeristen hun driedaagse tripje naar Istanbul na de aanslag af wilden breken en op zoek gingen naar een ticket om Turkije zo snel mogelijk te verlaten. Ten aanzien van eerder geboekte reizen naar Istanbul regent het nu ook annuleringen.

Dit is uiteraard het laatste wat de Turkse toerismesector kan gebruiken. Eerst liep het toerisme uit het voor Turkije in dit opzicht eveneens erg belangrijke Rusland een enorme deuk op nadat de Turkse luchtmacht op 24 november jl. een Russisch gevechtsvliegtuig neerschoot. En nu dit weer. 

Economie

Als 2016 een rampjaar wordt voor de toerismesector in Turkije zal dat zeker een negatieve uitwerking hebben op de handelsbalans van het land. Het tekort daarop liep vorig jaar sterk terug door de lagere olieprijs, maar je moet maar hopen dat het zwarte goud goedkoop blijft.

De directeur van het Internationaal Energieagentschap (IEA), Fatih Birol, is daar niet van overtuigd. Volgens hem zou het zeer uitzonderlijk zijn wanneer de olie drie jaar achter elkaar in prijs daalt. Birol verwacht met andere woorden dat de olie in 2017 weer in prijs zal stijgen. Bovendien is het Midden-Oosten nu eenmaal een erg instabiele regio waar veel invloed kan hebben op de olieprijs. Denk bijvoorbeeld maar aan het geëscaleerde conflict tussen Iran en Saoedi Arabië.

Het tekort op de Turkse handelsbalans zou als gevolg van duurdere olie weer snel groeien. Dat tekort wordt gefinancierd met korte termijninvesteringen, ‘hot money’. Daarvan vloeide vorig jaar 9,5 miljard dollar weg uit Turkije, mede als gevolg van het voor opkomende economieën nadelige klimaat. Tel daar een zwaar verlies voor de toerismesector bij op, en de rapen zouden gaar zijn voor de Turkse economie. 

Zo ver zijn we nog niet, en ik wil ook niet overkomen als onheilsprofeet. Groei van de economie blijft mogelijk, al zal die dan vooral gebaseerd zijn op binnenlandse vraag. Daarbij wordt veel verwacht van het hogere minimumloon. 

Het nieuwe jaar begon met prijsverhogingen van onder andere alcohol, tabak, elektriciteit en mobiele telefonie. Economiesupervisor Mehmet Simsek noemt inflatie zijn grootste uitdaging. Terecht, maar met de aanslag in Istanbul heeft hij er zeker een probleem bij.

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

take down
the paywall
steun ons nu!