Vanmiddag las ik, tijdens het middagdutje van mijn jongste zoon, het artikel over het wetsvoorstel van CD&V om gezinnen te laten bijstaan door gepensioneerden en studenten. (onder andere http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2401546) Want, zo vertelt Griet Smaers, zo kunnen vrouwen voltijds gaan werken buitenshuis (zie Het Nieuwsblad op 27/07/2015). 

Vergeef me mijn kritische geest, maar moeten we nu echt blij zijn met dit voorstel? Want mijns inziens komt dit niet ten goede van onze maatschappij. 

Ja, de race tegen de tijd zal minder frustrerend zijn. Althans, de race om op tijd bij de kinderopvang te zijn tenminste. Maar heeft de CD&V de nadelen van dit voorstel al eens bekeken? Ik wil het even niet nalaten om deze ook even op te lijsten.

Ten eerste: wanneer zien de ouders in een gezin van tweeverdieners hun kinderen dan? In het weekend? Want wanneer je om 18u30 niet thuis bent, maar om 20u dan liggen je kinderen al in bed. Je kinderen spenderen dan meer tijd bij opvangmogelijkheden dan bij hun eigen ouders. De ouders die in de meeste gevallen zelf kozen om kinderen te krijgen.

Ten tweede: heeft de CD&V al eens aan deeltijds werkenden gevraagd waarom zij deeltijds werken? Want ik heb nog niet vaak gehoord dat moeders verzuchten dat ze gered willen worden van de extra tijd die ze hebben bij hun kinderen. Ik heb nog nooit gehoord dat een vrouw verplicht wordt om deeltijds te gaan werken. Een man eigenlijk ook niet, trouwens. Het omgekeerde hoor ik daarentegen met regelmaat van de klok. “Ik werk voltijds omdat ik anders geen job kan vinden, maar eigenlijk wil ik meer tijd voor mijn kinderen.”

Ten derde: niet iedereen kan een 38uren week aan. Ik denk daarbij niet alleen aan mensen met een beperking, maar ook aan bijvoorbeeld hooggevoelige personen (naar schatting zo’n 25% van onze bevolking), mensen die een burnout of een depressie (gehad) hebben, mensen met een ondernemende geest die naast hun functie in loondienst ook een eigen zaak willen uitbouwen, mensen die ruimte nodig hebben voor hun eigen ideeën, mensen die nood hebben aan meer ademruimte,… Er zijn talloze manieren waarop werknemers op zoek zijn naar meer balans tussen hun vrije tijd en hun professionele leven. Kinderopvang gaat dit niet oplossen. Werknemers de mogelijkheid bieden om te kiezen voor deeltijdse arbeid daarentegen kan die ruimte bieden.

Ten vierde: een doorsnee jong gezin heeft geen €11 per uur op overschot. Laten we daar realistisch in zijn. Wanneer je zelf amper meer dan €11 per uur verdient, is het behoorlijk onzinnig om opvang te betalen die maar een paar euro’s per uur minder kost dan jij (bruto) verdient. Dan kan je beter zelf voor je kinderen zorgen, dan heb je er tenminste nog plezier aan.

Er zijn vast nog een stuk meer nadelen die ik nu vergeet (vul gerust aan wat ik uit het oog verlies), maar ik vraag me af of de CD&V en de regering in uitbreiding niet beter wat onderzoek zou doen naar de beweegredenen om voor deeltijds werk te kiezen. Misschien geeft dat meer inzicht in wat nu eigenlijk de noden van deze werknemers zijn, ook bij de werknemers die een voltijdse betrekking hebben.

Als kanttekening is het wel een duidelijk symptoom van hoe de huidige maatschappij gezinnen en kinderen ziet: kinderen zijn een last die zo snel mogelijk zelfstandig moeten zijn en ouders kunnen zelf niet goed genoeg voor hun kinderen zorgen dus kunnen ze de zorg voor hun kind(eren) maar beter uitbesteden aan kinderopvang (lees ook: http://www.kindengezin.be/kinderopvang/sector-babys-en-peuters/transitie-decreet/decreet-in-het-kort/ ) 

Ik wil hiermee niet ontkennen dat gezinnen geen ademruimte nodig hebben, eerder het omgekeerde. Ademruimte is geen overbodige luxe. Maar dit voorstel geeft gezinnen geen ademruimte op lange termijn. Wat zou wel helpen? Een manier bedenken waardoor gezinnen zelf kunnen kiezen of ze (al dan niet fulltime) voor hun eigen kroost willen zorgen of dat ze net fulltime willen werken. Haal het kiezen voor je gezin uit dat verdomhoekje waarbij je je moet schamen en je met de vinger gewezen wordt wanneer je kiest voor je gezin boven je werkgever.
Geef gezinnen de ademruimte door hen zelf te laten kiezen hoe zijn hun werk-gezin balans kunnen en willen invullen zodat ze volledig achter hun beslissing kunnen staan in plaats van gedwongen te worden in één systeem dat voor iedereen moet passen. Dat zou pas een vooruitgang zijn.