“Mama, wat zou jij kopen als je heel erg
rijk was?” Ik zucht en zwijg alsof ik nadenk. Maar ik hoef niet na te denken.
Tijd. Ik zou tijd kopen, schat. Tijd om met jou te tekenen. Om tomaten, wilde
bloemen en sla te planten. Om een boek te lezen. Om er een te schrijven. Om
langer te slapen dan krap voldoende om een drukke dag door te komen zonder
halverwege als een mislukte soufflé in elkaar te zakken. Om een brood te bakken
dat niet vol troep zit. Om mij af te vragen wat ik eens zal doen. Om geduldig
te luisteren naar de verhalen die jij me ‘s ochtends probeert te vertellen,
wanneer ik als een windhond door de ochtendroutine ren, of in dat krappe
anderhalf uur tussen mijn thuiskomst en jouw bedtijd, wanneer er gegeten,
afgeruimd, gewassen en gepoetst moet worden en ik eigenlijk alleen maar even wil neerzitten.

Maar dat zeg ik niet. Je wilt zo’n
onbevangen kind niet het idee geven dat opgroeien niet per se ergens toe dient,
niet noodzakelijk een prettig vooruitzicht in zich draagt.

Ik mompel iets vaags over “een degelijke
fiets die niet doortrapt”, “een nieuw dak” en “een vloer in de woonkamer”.
Intussen bedenk ik in stilte dat ik die fiets, die vloer en dat dak meteen zou
inleveren voor een royale portie tijd. Tijd die als een frisgroene lenteweide,
met een verlegen madeliefje her en der, voor me ligt, vrij te betreden, om op te spelen,
liggen, dromen en slapen.

Ik luister naar bevlogen mensen die
vermeend utopische ideeën rond arbeidsduurverkorting uitdenken en aanprijzen.
Terwijl ik wegdroom concludeer ik nuchter dat het weinig waarschijnlijk is dat
ik die plannen ooit zie uitvoeren.

Ik lees een boek over gratis geld voor iedereen
en onzinnig werk dat hoogdringend moet verdwijnen. Vervolgens schaam ik me
omdat ik wel een zinnige job heb en daar niet blij genoeg mee ben.

Sympathieke ideeën, die op instemmend
geknik, maar toch vooral meewarig hoofdschudden worden onthaald en al snel
bedolven raken onder activeringsgedram en economische paniek. Er moet namelijk
wel gerendeerd worden. Dat dat vanzelf spreekt en slechts door aandoenlijk
naïeve idioten in vraag wordt gesteld. Dat we nu eenmaal, want het is niet
anders, de economie draaiende moeten houden.

Ik weet niet eens hoe ik mezelf en de
mijnen draaiende moet houden.

De vuile was stapelt zich op tot de
kwalijke geur in het berghok tot actie maant. De koelkast herbergt levende
organismen die niet langer geschikt zijn voor menselijke consumptie. De
voetzolen van mijn kinderen vragen geen was-, maar een scrubbeurt. De badkamer,
en bij nader inzien het hele huis moet geschilderd. De hond wil een heuse trektocht
in plaats van een ommetje. De stapels kinder- en andere boeken in elke kamer
van het huis blijven ongelezen. Mijn vrienden zijn al lang gestopt met me uit
te nodigen voor concert x of event y.

Als ik neerlig wil ik alleen maar slapen.

Maar ik slaap niet, ik denk. Over wat ik
mijn kinderen moet vertellen over “later” zonder hun de zin om volwassen te worden
te ontnemen. Over wat ik moet doen wanneer een van mijn ouders hulpbehoevend
wordt, daar aan de andere kant van het land. Of hoe ik het red als een van mijn
kinderen ernstig ziek wordt. De vermaatschappelijking van de zorg is weinig
meer of minder dan een kuise term voor “trek je plan.”

Wat als ik ooit eindig in zo’n krap en
treurig kamertje in een “woon- en zorgcentrum”, waar fletse drab op het menu
prijkt, waar geen huisdieren binnen mogen en het licht uitgaat om 19u. Tijd
genoeg, daar niet van, maar wat doe je ermee als je niks meer hebt en anderen
voor jou beslissen?

“The
cost of a thing is the amount of what I will call life which is required to be
exchanged for it, immediately or in the long run”, schreef H.D. Thoreau in
Walden. Een quote die ik vrij en actueel vertaal naar: “Dit syteem en dit
beleid kosten mensenlevens.”

Wat mij eraan herinnert dat ik
eigenlijk Thoreau nog eens wil lezen. Ooit. Als ik tijd heb.