Beste Yanis,
Mag ik je Yanis noemen?
Het is nogal wat, iedereen verliefd op je. Omdat je zo
gewoon bent. Omdat je de straat oversteekt zoals wij allemaal. Omdat je een
rugzakje draagt – vraagt men je ook om dat te openen en de inhoud te laten
controleren telkens je het parlementsgebouw binnenstapt? Omdat je ‘nee’ durft
te zeggen. Omdat je hemd uit je broek hangt en je geen das draagt. Is Alexis
Tsipras ondertussen niet stikjaloers op je? Was dat wel de bedoeling, al die
aandacht voor jou? Iedereen die aan je mouw trekt, je aanklampt, wat van je
wil? Ik heb er al een beetje spijt van dat ik je een mail heb gestuurd met de
vraag voor een interview. Doe jij rustig je ding maar, red Europa, red ons door
te tonen hoe je ‘nee’ moet zeggen. Want dat zijn wij allemaal precies verleerd.
Wij krijgen hier nu eindelijk een tax shift. Een goed ding
zou je op het eerste zicht zeggen. Wie is er nu tegen herverdeling van de
lasten? Alleen, de herverdeling hier gaat nog maar eens gebeuren op de
schouders van hen die al heel wat lasten hebben overgenomen de laatste weken en
maanden. BTW. Het magische woord. En dan ook nog iets van dat we dat wel gewoon
gaan worden en dat komt dan de ecologie ten goede. Ha ja en het woord ‘vergif’
viel ook nog. Ja. Vergif. Daar worden we dagelijks via de media mee gevoerd. En zo sterven
we elke dag een heel klein beetje. Te weinig om het er in een keer allemaal uit
te braken, maar net genoeg om langzaam maar zeker alle energie te verliezen om
zelf dan maar de genezing in gang te zetten.
Want wij zijn collectief ziek, Yanis. Jij hebt dat al lang begrepen,
met je Samson-strategie. Sorry, maar dat van dat haar knippen, heb ik toch nog
niet helemaal begrepen, hoewel ik nu geabonneerd ben op 3 weken gratis De Tijd
en me heb ingeschreven op de nieuwsbrief van Beursdotcomweetikveel.
En de rest van ons? Ga niet zitten wachten tot een ander
het voor je oplost, schiet zelf in gang. Hallo, informeer je, zet die televisie
af en begeef je onder de mensen. Stel ze vragen, luister naar hun klachten en
herken er die van jezelf in, we zitten allemaal in hetzelfde schuitje tenzij je
de eigenaar van een of ander megabedrijf bent en dan is de kans groot dat je
bloed aan je handen hebt en verwikkeld bent in Lux-, Swiss- of een andere leaks.
Durf naar de alternatieven te kijken. Wij kunnen veel meer dan we denken. Wij
kunnen gewoon ‘nee’ zeggen tegen de hele poppenkast, tegen die kaste die enkel
bestaat bij de gratie van ons allemaal, omdat we dat zo hebben afgesproken. Wie
zijn dat, al die ratingbureaus? En waarom luisteren wij daarnaar?
Wat is dat,
economie, de markt, het systeem? Dat zijn wij. Waarom zouden wij onszelf de
dieperik insturen, enkel omdat we ooit hebben afgesproken dat we dat gaan doen?
Misschien wisten we toen niet wat ons te wachten zou staan, maar nu toch wel?
Ouderen die zich te pletter werken en niet van hun oude dag mogen genieten,
jongeren die geen toekomst hebben. Wanneer zeggen wij massaal, collectief
‘nee’?
Wat we nodig hebben, is hoop. En een klare kijk op
alternatieven. Want die zijn er heus wel. Een hele hoop zelfs. Hoezeer men ons
tracht te doen geloven van niet. Zet gewoon die TV af en kom op straat.
Je bent de minister van de poetsvrouwen, Yanis. Van Anthoula
die bij je op de universiteit werkte en nu zelf een beetje een rising star
begint te worden, omdat je over haar verteld hebt in interviews. Anthoula die
als een van de eersten werd afgedankt vanwege de besparingen, hoewel ze veel
meer deed en veel langer werkte dan ze eigenlijk moest. Ze is 51 en kwam in
oktober 2013 in een zogenaamde ‘werkpool’, waar ze tegen verminderd loon kon
worden opgevorderd om te gaan werken. Klinkt benauwend veel als de
gemeenschapsdienst die ze hier gaan invoeren. Bijna gratis verplicht moeten
werken. Slaafjes. Anthoula is blijven
werken op de universiteit, ook al kreeg ze haar uren niet betaald. Omdat ze
wilde werken. Omdat werkloos zijn niet per se betekent dat je niet wil werken,
maar eerder dat er geen werk is.
Anthoula krijgt nu al terug tweederde van haar
oorspronkelijke loon en hoopt dat de situatie snel zal verbeteren. Ook de
poetsvrouwen die maanden hebben gestaakt tegen het besparingsbeleid kregen hun
jobs terug. Poetsvrouwen vormen mee de fundering van een land. Wie maakt anders
je bureau schoon, wast je koffiekop af, krabt de kruimels van tussen je
toetsenbord en zorgt ervoor dat je niet aan je stoel blijft plakken van de
vuiligheid? Heb daar respect voor, jullie beleidsmensen daar aan de eenzame,
luxueuze top.
Vele mensen kunnen zich dat hier nog steeds niet
voorstellen. Dat er opeens een stuk van je loon ingehouden wordt, dat het
vakantiegeld omlaag gaat of opeens ophoudt te bestaan, dat dingen zoals tijdskrediet en
loopbaanonderbreking worden afgeschaft, dat je tot je 67e zal
moeten werken, dat ziekenverlof nemen niet meer zo vanzelfsprekend zal zijn,
dat werkloosheidsuitkeringen kunnen wegvallen, dat OCMW-uitkeringen worden
afgebouwd, of geweigerd. De resultaten van de onderhandelingen tussen de
vakbonden en de regering hier zien er allesbehalve hoopgevend uit. Hallo
iedereen, de strijd is nog bijlange niet gestreden hoor. En ondertussen is de prijs van een tramticket bijna verdubbeld.
Afgelopen winter las ik posts op FB van mensen die in
Griekenland wonen. Ze vertelden over de
smog die tijdens de winter boven Athene hangt, afkomstig van aftandse
houtkacheltjes die mensen gebruiken, omdat ze niet langer mazout konden betalen
voor hun al even aftandse verwarmingsketels. Hoe die smog, dik en bruin, in je
keel kruipt als schuurpapier. Hoe mensen alles wat los- en vasthangt en maar
enigszins brandbaar lijkt, opstoken, omdat ze het koud hebben. Hoe dat de
luchtvervuiling nog meer in de hand werkt. Hoe dat de gezondheid aantast. Hoe
gevaarlijk die krakkemikkige, zelf in elkaar geknutselde kacheltjes zijn en hoe
meerdere woningen zijn afgebrand, met alles en iedereen erin. Hoe kinderen
tijdens de winter de hele dag met hun jas aan op de schoolbanken zitten, omdat
er geen geld is om de verwarming aan te steken. Hoe dokters en verpleegsters
met hun jassen aan in de ziekenhuizen werken, om dezelfde reden. Hoe
de patiënten er dan bij liggen, wil ik niet eens weten.
In mijn straat ruik ik soms houtkachel. Even denk je dan dat
er iemand in hartje winter vlees op de BBQ heeft gegooid. Spontaan komen beelden
van kampvuren tussen de sporadische sneeuwvlokken voorbij gedwarreld en verwens je
je gaskachel, omdat de houtbalkjes die daar in steken echt helemaal nep zijn.
Het was een paar dagen best wel koud nu, temperaturen rond het vriespunt. Ik durf
niet te denken aan al die mensen die nu in kraakpanden wonen. In grauwe,
vochtige huisjesmelkerswoningen. Aan hen die de weg niet vinden naar de
nachtopvang en ergens in een of ander zelfgefabriceerd hol zijn gekropen en dat
‘huis’ noemen. Wat als er niet snel iets gebeurt en we volgende winter allemaal
onze verwarming niet meer kunnen betalen? Ik hou niet meer van de geur van
houtkachel, ik word daar bang van. Wat vroeger symbool stond voor
‘gezelligheid’, ruikt nu naar armoede en angst voor wat gaat komen.
Nog twee weken slapen, Yanis en dan kom ik op zoek naar
hoop. Oef!
Groet
Sarah
PS: Tal van topeconomen geven je
gelijk, Yanis. Het maakt dus niet zoveel uit dat ik weinig van economie of
wiskunde ken, toch?
