Geachte
mevrouw de minister,

Het
zijn uitdagende tijden voor een minister van Omgeving, Natuur en
Landbouw. Het goede nieuws is dat u met enkele goed overwogen
maatregelen, meerdere keren kan scoren: zowel voor een meer
veerkrachtige landbouw als voor schoner leefmilieu.

De
Duitse Heinrich Böll Stichting zet u op weg met de publicatie van
een Bodematlas. De publicatie haalde De Standaard. Ze bevat immers
enkele zeer sterke waarschuwingen. Volgens de Stichting verliezen we
elk jaar 24 miljard ton aan vruchtbare bodem per jaar. Als oorzaken
worden genoemd: de verstedelijking, de ontbossing en slechte
landbouwtechnieken, zoals industriële veeteelt, de teelt van
gewassen voor biobrandstoffen of het overvloedig gebruik van
meststoffen. Die laatste dragen trouwens niet eens in aanzienlijke
mate bij tot de opbrengst van de grond. We citeren:

“Ondanks
het feit dat chemische kunstmest wordt gebruikt, groeien de oogsten
niet zo snel als verwacht. Biologische landbouw stimuleert bodemorganismen en verbetert de bodemvruchtbaarheid op lange termijn
– iets wat minerale kunstmeststoffen niet doen.”

Enkele
jaren terug concludeerden meer dan vierhonderd wetenschappers
wereldwijd dat vooral agro-ecologische landbouw een cruciale rol zal
spelen in de voedselvoorziening van een steeds grotere
wereldbevolking (IAASTD-rapport). Olivier De Schutter pleit al jaren
voor een agro-ecologische aanpak van de hongerproblematiek.

Meerdere
Europese landen hebben dit begrepen en zetten in op het stimuleren
van biologische landbouw. Koploper is Oostenrijk
met vandaag reeds 17% bio-areaal. De minister van Landbouw van de
Duitse
deelstaat
Nordrhein-Westfalen gaat vanaf het komende jaar de premies voor
omschakelende boeren doen stijgen met 20 tot 30 procent om het huidige
aandeel van 5 procent op te krikken. De Deense
regering
presenteerde zonet een plan om de biologische landbouwoppervlakte
tegen 2020 te doen verdubbelen. Ze streven bovendien naar 60 procent bio in
de 800.000 maaltijden die elke dag in dagverblijven,
overheidsinstellingen en ziekenhuizen geserveerd worden. De Deense
regering trekt daarvoor ruim 53 miljoen euro uit. Wallonië
is erin geslaagd om in enkele jaren te groeien tot 8,1 procent en streeft
naar 14 procent bio-areaal in 2020. De Waalse minister trekt voor zijn
Strategisch Plan Bio 2 miljoen euro uit. Nederland
investeert in 2015 één miljoen euro extra in biologisch onderzoek
en verzoekt Bionext een vraaggestuurde invulling te geven aan dit
onderzoeksbudget.

Vlaanderen,
uw bevoegdheid, bengelt aan het einde van de Europese rij met een
schamele 0,8 procent bio-areaal. Desondanks staat u op het punt lineair te
besparen op het Strategisch Plan Bio. U reserveert voor het komende jaar
amper 300.000 euro voor onderzoek ten voordele van biologische
landbouw. De hectaresteun voor biobedrijven verlaagt, de controlekost
zal nog slechts gedeeltelijk terugbetaald worden…

U
maakt het biobedrijven nog moeilijker. En hun aantal is al niet erg
groot. De jaarlijkse positieve groeicijfers die uw voorgangers jaar
na jaar hebben gepresenteerd, verdoezelden de minimale groei in
productie en betroffen vooral de verkoop: ja, de consument wil
biovoeding.

Uw
besparing mist volgens ons – en de Bodematlas geeft ons hierin gelijk
– visie op de toekomst. Onze bodems zijn wereldwijd bedreigd – waarom
anders zou 2015 het jaar van de bodem zijn? Investeringen in
biolandbouw zijn dus cruciaal.

Trouwens,
een aangepast landbouwbeleid vermijdt toekomstige rode of oranje
brieven. Indien u nu een kader schept dat rekening houdt met de
tanende bodemvruchtbaarheid, met het voortschrijdende verlies aan
biodiversiteit, met de nood aan CO2-opslag in de bodem, dan kan u
duidelijkheid en zekerheid bieden aan wie nu investeert voor de
komende decennia.

Hoeveel
spendeert de Vlaamse overheid aan onderzoek ten voordele van de
gangbare landbouw? Hoeveel hebben de verschillende mestactieplannen
Vlaanderen al gekost? Of hoeveel investeert Vlaanderen in het VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie)? Is
dat niet een bedrag met 8 cijfers?

Om
even terug te grijpen naar wat de Heinrich Böll Stichting stelt:
“Zonder de bodem te beschermen, zal het onmogelijk zijn om een groeiende wereldbevolking te voeden, om de globale opwarming onder 2
graden Celsius te houden of het verlies aan biodiversiteit een halt
toe te roepen.”

Het
jaar van de bodem geeft u voldoende rugdekking om in te zetten op wat
echt telt. Een dode bodem levert geen voedsel meer. En geld kan je
niet eten.

U
vindt de Bodematlas hier terug.

Met
vriendelijke groet,

Kurt
Sannen (voorzitter
BioForum Vlaanderen vzw)