Opinie - API 3.0

De (on)geduldige strijd tegen discriminatie op de arbeidsmarkt

Enkele weken geleden lanceerden wij, acht geëngageerde jongeren van het project API 3.0 (Allochtonen, Politiek en Internet), een massmail-actie. Honderden mails belandden in de mailbox van de ministers van Werk. Velen met ons vonden het blijkbaar hoog tijd om mee te strijden tegen discriminatie op de arbeidsmarkt.

woensdag 14 mei 2014 11:27
Spread the love

Bij minister van Werk Monica De
Coninck

Daar zaten we dan, rond de vergadertafel in één
van de Antwerpse sp.a-kantoren. Monica De Coninck stelde voor haar
eigen “migratieverhaal” met ons te delen. Ze vertelde hoe ze
jaren geleden als West-Vlaamse naar Antwerpen kwam. Omdat ze het
Antwerps niet goed beheerst voelt ze zich tot op de dag van vandaag
nog steeds een beetje migrant in eigen land.

Deze nobele poging van
empathische toenadering bracht ons lichtjes in verwarring. De
minister leek met dit voorbeeld haar situatie met de onze te
vergelijken. Maar in hoeverre zijn beider situaties vergelijkbaar?
Wij strijden tegen discriminatie op basis van onze huidskleur, onze
‘anders’ klinkende naam en ons geloof. Elk van ons beheerst het
Nederlands, met een Gentse, Mechelse of Antwerpse tongval. Daar ligt
het probleem volgens ons niet. Maar goed, we gingen verder met het
gesprek… 

In de eerste plaats vroegen we ons af wat de
minister van Werk in haar ambtstermijn heeft gerealiseerd dat niet
zomaar kan worden teruggedraaid. Heeft ze misschien een
wetsaanpassing kunnen doorvoeren inzake discriminatie op de
arbeidsmarkt?

Minister De Coninck legde ons uit dat zij als minister
alleen niets gedaan kan krijgen zonder dat de meerderheid mee
instemt. Is de meerderheid van de partijen dan niet tegen
discriminatie op de werkvloer? Er wordt al jaren gedebatteerd en
intussen wordt de anti-discriminatiewet niet nageleefd. Die wet
dateert van 2007 maar blijft vooralsnog een (redelijk) dode letter op
papier.

Wat deed de minister tijdens haar
ambtstermijn? 

Monica De Coninck zorgde als minister onder andere
mee voor de gelijkschakeling van het arbeiders- en bediendenstatuut.
Daarover is 27 jaar gediscussieerd. Deze langdurige politieke
besluitvorming toont aan dat wetsaanpassingen meestal van lange adem
zijn.

Hoewel de ene ongelijkheid de andere niet is, zal volgens
Monica De Coninck de wereld over 100 jaar zo gemixt zijn dat er
anders naar gekeken zal worden. ‘Over 100 jaar zal de
samenleving de diversiteit moeten aanvaarden. Ik wil wel discussiëren
over praktijktesten en andere dingen, maar een mentaliteit wijzigen
is echt moeilijk.’
100 jaar?

Hoewel we enorm opgelucht zijn
dat onze achterkleinkinderen zich geen zorgen zullen hoeven te maken
over discriminatie op de arbeidsmarkt, denken we dat we meer kunnen
doen. Wachten op een mentaliteitswijziging die over 100 jaar vanzelf
de samenleving zal veranderen klinkt ook niet meteen als een
oplossing voor een probleem, maar eerder als een excuus om niets te
doen. 

Dus hoe kunnen we deze mentaliteitswijziging een
duwtje in de rug geven? Volgens ons zijn praktijktesten het
instrument bij uitstek. Om het verder over de mogelijkheid tot een
snellere mentaliteitswijziging te hebben verwijst Minister De Coninck
naar quota voor vrouwen.

‘Uit studies blijkt dat een
mentaliteit pas verandert als je in een groep mensen minstens 1/3
hebt van de groep die niet meer gediscrimineerd mag worden. Lange
tijd waren vrouwen in de politiek ook ondenkbaar. Daarom werden quota
ingevoerd waarbij de drie eerste plaatsen op een lijst minstens één
vrouwelijke kandidaat moet omvatten. Dan pas kan men groeien naar een
mentaliteitswijziging. Ik ben voor quota in sommige situaties.

Hoewel we quota ook een stevig argument vinden in de strijd tegen
discriminatie is het invoeren ervan voor allochtonen niet zo simpel,
omdat de beschrijving van een allochtoon veel lastiger ligt dan de
beschrijving van een vrouw. Dat is de reden dat voor ons
praktijktesten één van de laatste overgebleven oplossingen is voor
dit probleem. 

Dat de minister geen permanente wetsaanpassingen
heeft kunnen doorvoeren, betekent natuurlijk niet dat ze niets heeft
gedaan op het vlak van diversiteit. Ze vertelde ons over haar
gesprekken met bedrijven als McDonald’s en Colruyt, waarbij ze
diversiteit op de werkvloer probeerde aan te moedigen.

Jongeren
zonder diploma krijgen op deze manier kansen, kunnen zich opwerken en
zo verder doorstromen. Maar wat met jongeren met een hoger diploma
zoals wij? ‘Dat is pure discriminatie’, zegt De Coninck.
Wat doet u daar dan aan, mevrouw De Coninck? ‘Het is
moeilijk, die mentaliteitswijziging hé…’

We moeten geduldig zijn 

In een opiniestuk van Monica De Coninck op de
website van Knack (8/05/2014), stond geschreven dat instrumenten als
praktijktesten en anoniem solliciteren op haar voorstel besproken
werden door de sociale partners, maar dat ze hierover geen akkoord
bereikten. Wij vroegen haar wat de oorzaak hiervan was.

‘In
ons land werken we met een sociale dialoog. Dat wil zeggen dat
werkgevers en vakbonden met elkaar overleggen, maar ook dat ik advies
moet vragen aan onder andere de Nationale Arbeidsraad. De werkgevers
en soms ook de vakbonden staan negatief tegenover praktijktesten.
Werkgevers willen zich niets laten opleggen en zelf beslissen wie zij
aannemen. Ze zijn daar nog altijd over aan het discussiëren, maar
als de sociale partners niet willen meewerken, krijg ik een
dergelijke wet er nooit door.’

Als wij naar de stembus trekken, verwachten we dat
de mensen op wie wij stemmen iets kunnen doen met hun mandaat. Zoals
Monica De Coninck de gangbare werkwijze beschrijft, lijkt het alsof
er een pak meer politieke moed noodzakelijk is om iets te
verwezenlijken. Natuurlijk is sociaal overleg wenselijk, maar wij
verwachten daadkracht en geen discussies die decennialang aanslepen.
Al 12 jaar wordt er onderhandeld over praktijktesten, moeten we nog
15 jaar wachten op een akkoord?

Monica De Coninck raadt ons aan zelf de vakbonden,
werkgevers en de Nationale Arbeidsraad aan te spreken. ‘Ik denk
dat jullie een grote impact kunnen hebben, omdat ze dan
geconfronteerd worden met een andere realiteit. Ze hebben meestal een
vrij negatief en stereotiep beeld.’

Wij, jonge twintigers, nog
in opleiding, moeten dus het heft in eigen handen nemen als we iets
willen veranderen. Twee ministers van Werk zijn blijkbaar niet genoeg
voor ons landje. Wat zou minister Muyters vinden van deze DIY-visie?
Meneer Muyters, u mag het ons steeds laten weten!

Één ding is zeker: 100 jaar is ons te ver. Zelfs
27 jaar is geen optie. Wij willen een betere toekomst voor onszelf en
voor onze kinderen en dat betekent dat er nu iets moet gebeuren. We
zijn het er over eens: de inzet van Monica De Coninck om bedrijven te
stimuleren aan diversiteit te werken wordt geapprecieerd. Maar wij
pleiten voor een hardere aanpak via duidelijke praktijktesten.

Praktijktesten als instrument voor de aanpak van de stille
discriminatie, als instrument voor de mentaliteitswijziging en als
een signaal naar bedrijven die structureel discrimineren. België
scoort slecht, dat mogen we niet langer tolereren. Het wordt tijd dat
de overheid een duidelijk standpunt inneemt en zich uitspreekt tegen
racisme en discriminatie. Iedereen heeft recht op werk. Wij dus ook.

Het Jongerenproject API 3.0. is een
initiatief van Kif Kif, Paj en Maroc.nl 
 

Hanan Challouki

Younnes Ibrahimi

Salma Srihi

Jihad Van Puymbroeck

Khald El Jafoufi

Samira Abid 

Kaoutar Zaitouni

Ahmed Chouyouhi

take down
the paywall
steun ons nu!