Het grootste gevaar voor Israël is niet die verdoemde Iraanse kernbom. Het grootste gevaar is de stupiditeit van zijn leiders.
Dit is geen uniek Israëlisch fenomeen. Heel wat wereldleiders zijn gewoon aartsdom en zijn dat altijd geweest. Het volstaat te kijken naar Europa in juli 1914, toen een ongelooflijke verzameling van stupide politici en onbekwame generaals de mensheid in de Eerste Wereldoorlog stortte.
Recent hebben Benjamin ‘Bibi’ Netanyahu en zowat het volledige Israëlische politieke establishment een nieuw record qua idiotie gebroken.
Laat ons bij het begin beginnen
Iran is de grote overwinnaar. Het werd terug warm welkom geheten in de familie van geciviliseerde naties. De Iraanse munt, de rial, stijgt opnieuw in waarde. Het land wint opnieuw aan prestige en invloed. Zijn vijanden in de moslimwereld, Saoedi-Arabië en zijn satellieten in de Golf, werden vernederd. Een militaire aanval door eender wie, zelfs door Israël, is ondenkbaar geworden.
Het door Netanyahu en (de vorige Iraanse president) Ahmadinejad zo gekoesterde imago van Iran als een natie van krankzinnige ayatollahs is verdwenen. Iran ziet er nu uit als een verantwoordelijk land, geleid door nuchtere en sluwe leiders.
Israël is de grote verliezer. Het heeft zich in complete afzondering gemanoeuvreerd. Zijn eisen werden genegeerd, zijn traditionele vrienden hebben er afstand van genomen. Bovendien werden de relaties met de VS zwaar beschadigd. Wat Netanyahu en zijn gezelschap aan het doen zijn, is haast ongelooflijk. Ze zitten heel vlijtig de hoge tak af te zagen waarop ze zitten.
Er is al veel inkt gevloeid over de complete afhankelijkheid van Israël van de VS op zowat alle vlakken. Om echter de omvang van deze waanzin te vatten, moet één aspect daarvan speciaal vermeld worden. Israël controleert in feite de toegang tot het centrum van de Amerikaanse macht.
“Wat Netanyahu en zijn gezelschap aan het doen zijn, is haast ongelooflijk. Ze zitten heel vlijtig de hoge tak af te zagen waar ze op zitten”
Alle landen ter wereld, vooral de kleinere en de armere, weten dat je hulp en steun nodig hebt om door te dringen tot de vertrekken van de Amerikaanse sultan, je moet de deurwachter omkopen. Die omkoopsom kan politiek zijn (privileges toegestaan door de leider), economisch (toegang tot primaire grondstoffen), diplomatiek (stemgedrag in de VN), miliair (‘samenwerking’ met de inlichtingendiensten) of eender wat. Als die groot genoeg is, zal AIPAC[1] wel helpen om steun te vinden bij het Amerikaanse Congres.
Deze ongeëvenaarde troef is uitsluitend gebaseerd op de perceptie van de unieke positie die Israël heeft in de VS. De onmiskenbare nederlaag van Netanyahu in de Amerikaanse verhouding tot Iran heeft die perceptie zwaar beschadigd, misschien zelfs vernietigd. Dit verlies is gewoon niet te schatten.
De Israëlische politici hebben met hun meeste collega’s in de wereld gemeen dat ze niet bepaald goed geschoold zijn in wereldgeschiedenis. Het zijn partij-apparatsjiks die hun leven spenderen aan interne politieke intriges. As ze de geschiedenis hadden gekend, dan hadden ze niet zelf de val gebouwd waar ze nu ingelopen zijn.
Ik voel de verleiding om nu op te scheppen over wat ik twee jaar geleden heb gezegd. Ik schreef toen dat eender welke militaire aanval op Iran, door Israël of door de VS, onmogelijk is. Dat was geen profetie, ingegeven door een of andere onbekende godheid. Het was zelfs niet eens erg verstandig. Het was het resultaat van één blik op de kaart.
De straat van Hormuz[2]
De militaire optie is niet van de tafel, want ze heeft er nooit op gelegen. Het was een ongeladen pistool en de Iraniërs wisten dat. De sancties, dat was wél een geladen geweer. Dat deed de mensen pijn. Die hebben de hoogste leider Ali Husseini Khamenei er van overtuigd het regime te veranderen en een andere, heel verschillende president te installeren. De Amerikanen hadden dat begrepen en handelden daar naar.
Netanyahu daarentegen was zo geobsedeerd door ‘de bom’ dat hij dat niet doorhad. Erger nog, hij heeft het nog steeds niet door. Steeds maar opnieuw en opnieuw de dingen proberen die gefaald hebben, dat is een symptoom van krankzinnigheid. We moeten ons dus zorgen maken over koning ‘Bibi’.
Om zich van dat beeld van complete mislukking te verlossen, is AIPAC begonnen zijn senatoren en volksvertegenwoordigers aan het werk te zetten. Nieuwe sancties moeten in een verre, onbepaalde toekomst worden opgelegd. Het nieuwe leidmotief van de Israëlische propagandamachine is dat Iran de boel aan het bedotten is. Die Iraniërs kunnen niet anders. Bedriegen is hun tweede natuur.
Dat zou wel eens effectief kunnen werken, omdat het is gebaseerd op diepgeworteld racisme. Het Perzische woord ‘bazaar’ wordt in de Europese geesten nog steeds geassocieerd met gefoefel en misleiding.
De Israëlische overtuiging dat Iran de zaak bedondert, is echter gebaseerd op een meer robuuste fundering: ons eigen gedrag. Toen Israël in de jaren 1950 zijn eigen nucleair programma begon met de hulp van Frankrijk, moest het de hele wereld om de tuin leiden. Dat deed het land met verbazend succes.
Toeval of niet, de Israëlische tv-zender Kanaal 2 zond recent een zeer onthullend verhaal uit op de maandag na het afsluiten van het akkoord in Genève. In zijn meest prestigieuze programma Fact werd de Israëlische Hollywoodproducer, miljardair en patriot Arnon Milchan geïnterviewd.
In dit programma schepte de man op over zijn werk voor Lakam, een Israëlische inlichtingendienst. Hij nam de cruciale taak op zich om in het geheim onder valse voorwendselen de materialen aan te kopen voor het nucleaire programma, waarmee de Israëlisch atoombom werd gebouwd.
“Het is een ironie van de geschiedenis dat Israël Iran heeft geholpen zijn eerste nucleaire stappen te zetten”
Milchan liet ook zijn bewondering blijken voor het apartheidsregime in Zuid-Afrika en voor zijn nucleaire samenwerking met Israël. In die periode waren Amerikaanse geleerden verwonderd over een mogelijke kernexplosie in de Indische Oceaan dicht bij Zuid-Afrika.
Sommigen hadden het – meestal stilletjes fluisterend – over een Israëlisch-Zuid-Afrikaanse kernwapen. Een derde betrokken partij was de sjah van Iran, die ook nucleaire ambities had. Het is een ironie van de geschiedenis dat Israël Iran heeft geholpen zijn eerste nucleaire stappen te zetten.
Israëlische leiders en wetenschappers spanden zich zwaar in om hun nucleaire activiteiten verborgen te houden. De kernreactor van Dimona was vermomd als een textielfabriek. Buitenlandse bezoekers aan Dimona werden misleid door valse muren, verborgen deuren en zo.
Bijgevolg weten onze leiders waar ze het over hebben wanneer ze het over misleiding en bedrog hebben. Ze hebben respect voor de Iraanse capaciteit om hetzelfde te doen en zijn er dus van overtuigd dat dat ook zal gebeuren. Zowat alle Israëli’s denken dat, vooral de mediacommentatoren.
Eén van de meest bizarre aspecten van deze Amerikaans-Israëlische crisis is echter de Israëlische klacht dat de VS een geheim diplomatiek kanaal had met Iran ‘achter onze rug’. Als er ooit een internationale prijs zou zijn voor chutzpah (lef, durf, bravoure, pretentie), is dat een stevige kandidaat.
De ‘enige supermacht ter wereld’ heeft geheime gesprekken met een belangrijk land en licht Israël daar pas heel laat over in. Wat een lef! Hoe durven ze! Het ziet er inderdaad naar uit dat het echte akkoord niet werd uitgewerkt tijdens de urenlange gesprekken in Genève, maar tijdens deze geheime contacten.
Tussen haakjes, onze regering liet niet na er over op te scheppen dat ze het al heel de tijd wist, vanuit eigen bronnen. Er werd zelfs gesuggereerd dat dat de Saoedi’s waren. Ik vermoed dat het eerder kwam van één van onze talloze informanten in de Amerikaanse regering.
Wat er ook van zij, de onuitgesproken veronderstelling is dat de VS verplicht is Israël op voorhand in te lichten over elke stap die het land onderneemt in het Midden-Oosten. Interessant.
President Obama heeft duidelijk beslist dat sancties en militaire dreiging hun grenzen hebben. Ik denk dat hij gelijk heeft. Een trotse natie geeft niet toe aan dergelijke openlijke bedreigingen. Tegenover dergelijke dreigementen heeft een land de neiging de rangen te sluiten rond zijn leiders in een geest van patriottisme, hoezeer die leiders verder ook mogen veracht worden. Zo zouden wij Israëli’s toch doen. Zo zou eender welk land doen.
Obama heeft ingezet op de veranderingen bij het Iraans regime die al begonnen zijn. Een nieuwe generatie ziet via de sociale media wat er in de wereld gaande is en wil haar deel van het goede leven. Revolutionaire koorts en ideologische orthodoxie vervagen met de tijd, iets wat ook de Israëli’s goed weten. Zo is het ook gegaan in onze kibboetsen, zo is het gegaan in de Sovjet-Unie, zo gebeurt het in China en Cuba. In Iran is dat proces nu bezig.
Wat moeten we dan wel doen?
Mijn advies is eenvoudig: als je ze niet kan verslaan, sluit je er dan bij aan. Stop die obsessie van Netanyahu. Omarm het akkoord van Genève (omdat het goed is voor Israël). Roep de bloedhonden van AIPAC terug uit het Amerikaanse parlement. Steun Obama. Herstel de relaties met de Amerikaanse regering en bovenal, stuur signalen naar Iran om – al is het nog zo traag – onze relaties te herstellen.
De geschiedenis toont aan dat de vrienden van gisteren de vijanden van vandaag kunnen zijn en de vijanden van vandaag de bondgenoten van morgen. Dat is al eens gebeurd tussen Iran en ons. Buiten de ideologie is er immers geen conflict van belangen tussen onze twee landen.
Wij hebben een ander leiderschap nodig, een verandering zoals degene waarmee Iran begonnen is. Ongelukkig genoeg hebben alle Israëlische politici, zowel van links als van rechts, deze mars der idioten vervoegd.
Niet één stem van het establishment heeft zich daar tegen verzet. De nieuwe leider van de Labor Party, Yithzhak Herzog, is daar even goed een deel van als Ya’ir Lapid en Tzipi Livni[3].
Zoals ze in het Jiddisch zeggen: “Die idioten zouden amusant zijn, als het niet onze eigen idioten waren.”
Uri Avnery
Uri Avnery is stichtend lid van Gush Shalom (‘vredesblok’), een Israëlische vredesbeweging, gewezen hoofdredacteur van een nieuwsmagazine, gewezen lid van het parlement, stichtend lid van de Israeli Council for Israeli-Palestinian Peace en regelmatig columnist, o.a. voor Counterpunch. Dit artikel staat op zijn weblog.
Vertaald door Lode Vanoost, met toestemming van de auteur. Overname van deze Nederlandse vertaling mag voor niet-commerciële doeleinden met vermelding van weblink naar deze site én naar de originele tekst.
Voetnoten
- [1]Het American Israel Public Affairs Committee AIPAC is een lobbygroep in de VS die het beleid van Israël verdedigt bij het Amerikaanse parlement en de regering.
- [2]De Straat van Hormuz is een belangrijke verkeersader voor aardolie. In 2011 vervoerden olietankers 17 miljoen vaten olie per dag door de straat, het jaar ervoor was dit nog 15 à 16 miljoen vaten. Deze hoeveelheden corresponderen met zo’n 35 procent van alle aardolie dat per tanker wordt vervoerd en ongeveer 20 procent van alle wereldwijd verhandelde ruwe olie. Per dag varen 14 volle tankers door de straat, vooral met Azië als bestemming. De olie is afkomstig uit Iran, Irak, Koeweit en Saoedi-Arabië. Een afsluiting van de Straat van Hormuz zou vermoedelijk enorme consequenties hebben voor de levering van olie aan de wereld (bron http://nl.wikipedia.org/wiki/Straat_van_Hormuz).
- [3]Yair Lapid is minister van financiën in de regering Netanyahu en stichter van een nieuwe centrumrechtse partij. Tzipi Livni is minister van justitie en leider van de liberale Kadima-partij. Op gebied van ‘binnenlandse’ politiek beslaat het politieke landschap in Israël het volledige spectrum van uiterst links tot uiterst rechts. Wat de kwestie Palestina en het unieke Joodse karakter van de staat Israël betreft zijn ze echter niet van elkaar te onderscheiden, enkel strategische details maken het verschil (nvdr).