Oma en opa in Oost-Europa
Opinie, Nieuws, Samenleving, Politiek, België -

Oma en opa in Oost-Europa

Duitse rusthuizen worden te duur, en dus worden bejaarden er ‘geëxporteerd', zo bleek onlangs. Kurt De Loor waarschuwt voor een gelijkaardig scenario in België. Het illustreert het belang van het tweede ‘Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken’ debat dat DeWereldMorgen.be mee organiseert op maandag 14 januari in Antwerpen: wie zorgt voor ons als we oud worden?

vrijdag 11 januari 2013 12:13
Spread the love

Komt u ook naar het tweede Ikke, ikke, ikke debat ‘Wie zorgt voor ons als we oud worden?’ – klik hier

Steeds meer Duitse bejaarden worden – met of tegen hun zin – naar rusthuizen in Oost-Europa en Azië gestuurd omdat ze een Duits rusthuis niet meer kunnen betalen. De Duitse zorgsector verkeert in crisis. De ouderenzorg wordt onbetaalbaar en er is een acuut tekort aan verplegend personeel.

Klinkt dat laatste bekend in de oren?

Wordt dat de toekomst, oma en opa richting goedkoper rusthuis in het verre buitenland? Vinden we het gewoon gemakkelijker als we het ouderenzorgvraagstuk op het vliegtuig richting Azië zetten zodat we het niet alle dagen in de ogen moeten kijken? Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Gaan we echt wachten op het eerste konvooi Belgische bejaarden richting Oost-Europa of Azië vooraleer we de politieke discussie over de betaalbaarheid en de toegankelijkheid van onze ouderenzorgsector durven aan te gaan?

Liberalisering en commercialisering vinden steeds meer ingang in de ouderenzorgsector. Commerciële investeerders hopen zo hun graantje mee te kunnen pikken van de vergrijzing van onze samenleving. Tja, hoge winsten en een gegarandeerde afzetmarkt, het is natuurlijk aanlokkelijk. Komt daar nog bij dat de financiën van de lokale besturen onder druk staan. Meer en meer krijgen ze door private initiatiefnemers aanlokkelijke overnamevoorstellen voorgeschoteld en kiezen ze eieren voor hun geld. Dat is nefast voor zowel onze senioren, het verzorgend personeel als de sector en biedt geenszins een structurele oplossing voor het ouderenzorgvraagstuk.

Meer overuren, minder pampers

Laat u vooral geen blaasjes wijsmaken. Commerciële initiatiefnemers en aandeelhouders willen winst. Liefst snel en veel. En na veel winst komt meer winst en schiet de dagprijs nog maar eens de hoogte in. En na meer winst komen besparingen op personeel. En na personeelsbesparingen wordt vaak ingeboet aan kwaliteit. Voor een commercieel rusthuis of commerciële groepen zoals Armonea, Senior Living Group, Senior Assist of Medibelge telt op het einde van de dag het prijskaartje. Als hier en daar beknibbeld kan worden op het budget, is dat op het einde van de rit een leuk extraatje in de portefeuille van de aandeelhouders.

Minder personeelsleden, slechtere arbeidsvoorwaarden, een paar overuren meer, bezuiniging op het incontinentiemateriaal, de verwarming een paar graden naar beneden, weinig of geen animatie-werking: alle beetjes helpen. Verhalen van personeelsleden die op de vingers getikt worden omdat het aantal gebruikte pampers het commerciële ideaal overstijgt, zijn geen fictie meer. Laten we wel wezen: commerciële initiatiefnemers zorgen niet voor u om uw mooie ogen of uw mooie grijze haren, maar om hun eigen oude dag en die van hun aandeelhouders veilig te stellen.

En wie is de pineut? In de eerste plaats de rusthuisbewoners zelf. De ligdagprijs in commerciële initiatieven ligt opmerkelijk hoger dan bij hun openbare tegenhangers. Wie niet kan betalen, valt uit de boot of moet aankloppen bij de kinderen of bij het OCMW. Of moet zoals in Duitsland uitwijken naar het buitenland. Bovendien zijn in de non-profitsector 80 tot 85 procent van de kosten personeelskosten. Winst maken betekent dus zonder pardon snoeien in personeel. Geen tijd meer voor een babbel, geen tijd meer voor animatie, geen tijd meer voor levenskwaliteit. In een Duits rusthuis krijgt een bejaarde nog welgeteld 53 minuten verzorging per dag. Bejaarden worden nummertjes. Mensonwaardig. Het verzorgend personeel wordt uitgeperst: bedenkelijke flexibele statuten, een lading overuren en een onmogelijke werkdruk. Mensonwaardig. En wat als private initiatiefnemers elders meer winst ruiken? Wat als commerciële goudzoekers de geldkraan toedraaien met het oog op een nieuwe quick win? Welk antwoord zullen we daar als samenleving op vinden? Een enkeltje richting Oost-Europa? Houden we dan nog überhaupt een ouderenzorgsector over die aan onze senioren een aangename oude dag kan bezorgen?

Ouderenzorg openbaar

De bevolking vergrijst, dat is een uitdaging waar we als maatschappij een antwoord op moeten bieden, voor het te laat is. Het gaat mij niet zozeer over de liberalisering in de ouderenzorg, het gaat om de fundamentele vraag hoe we de ouderenzorg betaalbaar en toegankelijk zullen houden voor iedereen. Het gaat erover hoe we als maatschappij garanderen dat onze senioren een zorgeloze oude dag kunnen beleven, zonder one way ticket richting rusthuis ver weg.

Een sterke openbare ouderenzorgsector is daarbij de enige garantie om onze ouderenzorg betaalbaar te houden. Als we de levensstandaard en de kwaliteit van de zorg voor onze vergrijzende bevolking willen garanderen. Als we ons verzorgend personeel niet de dupe willen laten worden van een commercieel verhaal.

Willen we oma en opa niet op het eerste vliegtuig richting Hongarije, Tsjechië of Thailand zetten, dan is er dringend een maatschappelijk debat nodig. Een aangename oude dag moet een recht zijn, niet het nieuwste lageloonproduct.
 

Kurt De Loor is Vlaams parlementslid voor SP.A en OCMW-voorzitter in Zottegem.

take down
the paywall
steun ons nu!