Even recapituleren:

Alain heeft in zijn stadstuintje enkele prachtige bomen staan, destijds aangeplant door zijn vader. Hij is een natuurliefhebber met een groot hart voor mens, dier en natuur. Al jaren is hij met bomen begaan. Hij zette zich bijvoorbeeld actief in voor het behoud van het Brugse Lappersfortbos en streed voor de lindebomen op de nu tot beton herschapen Antwerpse De Keyserlei. Hij klaagde ook de compleet illegale kaalslag aan de Brugse Ring aan, waar het Vlaams Gewest het in 2008 presteerde om maar liefst tachtig bomen te rooien met een kapvergunning voor vier populieren.

Bomen hebben nochtans in de eerste plaats een ecologische waarde, een heel eigen emotieve gevoels- en therapeutische waarde, een esthetische waarde én bovenal een INTRINSIEKE eigenwaarde die ze aan zichzelf ontlenen. Bomen hebben dus ‘niet louter een instrumentele waarde’, om het met Alains woorden te zeggen.

Sommige mensen denken daar helemaal niet zo over en zien bomen als een vorm van iets wat blijkbaar hét begrip van een steeds verder verzurende maatschappij wordt. Spelende kinderen die teveel ‘lawaai’ maken worden als dusdanig gelabeld, jongeren moeten opgroeien met het stigma, en nu dus ook bomen: ‘overlast’.

Omdat Alains bomen zich volgens de buren te dicht bij de wettelijke afscheidingslijn van twee meter van hun eigendom bevinden, stapten deze naar de vrederechter, gewapend met een antiek stuk wet: Artikel 35 van het Veldwetboek:

“Hoogstammige bomen mogen slechts op een door vast en erkend gebruik bepaalde afstand geplant worden; bij ontstentenis van zodanig gebruik mogen hoogstammige bomen slechts op twee meter, andere bomen en levende hagen slechts op een halve meter van de scheidingslijn tussen twee erven worden geplant.

Fruitbomen van welke soort ook mogen als leibomen, aan elke kant van de muur tussen twee erven, geplant worden zonder dat een afstand in acht wordt genomen. Is die muur niet gemeen, dan heeft alleen de eigenaar het recht hem als steun voor zijn leibomen te gebruiken”.

In de praktijk is deze wet écht niet meer houdbaar en dringend aan vernieuwing toe. In de praktijk staat namelijk 70 tot 80 % van de bomen in alle stadstuinen ingeplant op minder dan twee meter van de scheidingslijn. Mochten al deze bomen geëlimineerd worden, dan zou dus 70 tot 80% van alle bomen in stadstuinen verdwijnen.

Alain bood aan om zijn bomen te knotten en te snoeien (en deed dit ook daadwerkelijk) opdat de buren geen ‘overlast’ meer zouden ondervinden, maar dit volstond niet. De vrederechter gaf de buren gelijk en voegde er nog aan toe dat “zijn tuin niet esthetisch oogde”. Lees: niet kunstmatig is aangelegd. Hij oordeelde ook (hoewel dit nergens bij wet is vastgelegd) dat Alain “een disproportioneel aantal bomen in zijn tuin heeft staan”.

De rechter veroordeelde Alain tot het omhakken van zijn vijf esdoorns, een pruimelaar, drie kerselaars en een wilg, met een dwangsom van 100 euro per dag.

Alain tekende beroep aan en ging in hongerstaking uit liefde voor zijn bomen en voor bomen in het algemeen:

“Ik kan me niet verzoenen met de driestheid waarmee wij mensen omgaan met onze bomen en alle andere levensvormen op deze wereld waartoe we zelf behoren en hoe we die vanuit onwetendheid en ethische onverschilligheid blijven degraderen tot zinledige objecten, vuilnis of ‘onkruid’. Het is niet omdat een boom zich manifesteert onder een andere vorm dan wijzelf, dat dit ons het recht geeft een boom als minderwaardig te beschouwen aan onszelf. Net zoals wij niet het recht hebben iemand van het andere geslacht op seksistische basis als minderwaardig te beschouwen, of iemand die tot een ander ras behoort op racistische basis een minderwaarde en -recht kunnen toekennen, hebben wij evenmin het recht een dier of boom als ondergeschikt te beschouwen aan onze menselijke soort”.

Ondertussen eet Alain al 12 dagen niet meer.

Gisteren viel het vonnis in Beroep voor de correctionele rechtbank te Brugge en dit vonnis is mogelijks nóg erger. Alains bomen zullen én moeten worden gekapt én de dwangsom werd van 100 euro naar 1000 euro per dag gebracht.

Alain vroeg om een boomdeskundige aan te stellen om de leeftijd van zijn bomen te laten vaststellen. Indien kan aangetoond worden dat ze er al 30 jaar staan, kunnen ze volgens het ‘plantrecht’ blijven staan (lees: dan pas hebben ze het recht om te blijven leven). De rechter wou deze vraag echter niet inwilligen om de volgende reden:

(Sic): “De rechter beperkt de keuze van de onderzoeksmaatregel tot wat volstaat om het geschil op te lossen, waarbij de meest eenvoudige, snelle en goedkope maatregel de voorkeur geniet”.

Dezelfde rechter vorderde van Alain 2.640 euro rechtsplegingvergoeding ten aanzien van de buren.
Op de schade-eis van de buren ging de rechter niet in. Die schade, aangericht vanwege de ‘overlast’ van Alains bomen, luidde als volgt:

“Het drie tot vier keer reinigen van de dakgoot ingevolge de bladeren van de bomen en struiken van appellant, de wortelgroei van de appellant alsook het licht, het zicht en de zon die hen werd ontnomen”.

De enigen waarvan het licht, het zicht en de zon dreigen ontnomen te worden zijn echter de bomen zélf.

Volgende week donderdag is er uitsluitsel of er tegen dit vonnis al dan niet Cassatie wordt aangetekend.