De stemmingmakerij tegen Iran houdt niet op, maar dat land scoort op diplomatiek gebied. Niet zoveel als het zou willen, maar veel meer dan de VS wensen.

De stemmingmakerij: de atoomwaakhond IAEI van de Verenigde Naties richtte een speciale Iranwerkgroep op. Niks bijzonders, een interne organisatorische regeling die in een notaatje aan het personeel werd meegedeeld. Maar dat notaatje werd door anonieme diplomaten naar de media gelekt. Opeens wordt het daardoor een nieuwsfeit, en lijkt Iran een van de grootste wereldproblemen. (Voor geen enkel ander land bestaat er zo’n werkgroep binnen de IAEI.)

Schoothond

Dan was er het nieuwe rapport van de atoomwaakhond, met verdachtmakingen. Iran maakt er geen geheim van dat het uranium verrijkt en dat het zijn aantal centrifuges om dat te doen alweer fors heeft uitgebreid, maar de IAEI vindt dat bedenkelijk. Ook vindt de organisatie het verdacht dat Iran veranderingen heeft aangebracht aan de militaire basis van Parchin, en zou die willen bezoeken. Maar nut heeft dat niet, want er wordt al op voorhand gezegd dat sporen van verdachte (op de bouw van kernwapens gerichte) activiteiten zullen zijn uitgewist.

De IAEI is niet alleen een waakhond, maar vooral een schoothond, namelijk van de VS. Sinds de Wikileaks weten we immers dat de huidige directeur Amano op één lijn zit met dat land. Iran heeft dan ook geen enkele reden om vertrouwen te hebben in de IAEI. Daar komt bij dat alles wat de IAEI- inspecteurs zien, fotograferen en beschrijven uiteraard uitgepluisd wordt door de westerse inlichtingendiensten, met name die van de VS en van Israël. Iran heeft er dus alle belang bij (en er recht op) de nucleaire controles binnen de perken te houden, en te vermijden dat het IAEI als spionage-instrument dient voor zijn conventionele wapens en voor zijn industrie en technologie in het algemeen. De nieuwsgierigheid van het IAEI moet, vanuit Iran gezien, echt wel binnen de perken worden gehouden.

Obama en Merkel remmen Israël af

Het IAEI-rapport is munitie voor de extreem-rechtse regering van Israël, die droomt van een bombardement op Irans nucleaire installaties, liefst door de VS of samen met de VS. (Die zouden in zo’n avontuur worden meegesleept als Israël alleen een aanval riskeert.) Maar de interne weerstand tegen Netanyahu’s krijgslust is fors toegenomen, Obama remt voortdurend af, en het Israëlische blad Haaretz maakte bekend dat Angela Merkel Netanyahu telefonisch op het hart gedrukt heeft niet tot een aanval over te gaan, maar sancties en diplomatie de tijd te geven.

Ook zonder een bombardement op Irans nucleaire installaties is de houding van het Westen natuurlijk ingegeven door eigenbelang en machtspolitiek. Als Israël nucleaire wapens mag hebben (en Duitsland duikboten levert om die ook nog vanop zee te kunnen afvuren) is er geen reden om Iran kernwapens te ontzeggen – behalve dan de westerse behoefte om te domineren en om zich rechten toe te kennen en andere landen die rechten te ontzeggen.

Iran zegt niet bezig te zijn met kernwapens, en er zijn goede redenen om dat te geloven. (Dat doen ook de westerse inlichtingendiensten en Obama.) Maar de doelstelling van het Westen gaat veel verder: men wil Iran technologisch op een zo laag peil houden dat het niet op het niveau komt van andere landen zoals Duitsland en Japan die op korte tijd een kernwapen zouden kunnen bouwen als ze daartoe beslissen. (Zie daarover ‘Een Iraanse atoombom graag!’)

Een onafhankelijk Iran is altijd fout

De vijandigheid van de VS en Israël en hun bondgenoten tegenover Iran gaat veel verder dan het zogenaamde gevaar van een nucleair bewapend Iran. (Een nucleair bewapend Iran is niet erger dan een nucleair bewapend Pakistan of Israël.)  Ook als 100% zeker is dat Iran geen kernwapens heeft of wil hebben, blijft de animositeit bestaan. Het gaat immers om de Amerikaanse hegemonie in de regio, en een land dat zich daar niet in schikt, moet bestreden worden: gepest met sancties, diplomatiek geïsoleerd, zwartgemaakt.

Maar Iran stelt zich goed te weer. Het kreeg als gastland en nieuwe voorzitter van de Beweging van de Niet-gebonden Landen flink wat buitenlandse staatshoofden of hun afgevaardigden op bezoek, met als opmerkelijke aanwezigen VN-voorzitter Ban Ki-moon en de Egyptische president Morsi. Die maakten wel voor Iran vervelende kritische opmerkingen. Ban berispte Ahmadinejad voor zijn holocaustontkenning en anti-Israëlretoriek en bekritiseerde het gebrek aan democratie, Morsi kantte zich tegen de Syrische president Assad, die door Iran gesteund wordt. Dat was even slikken voor Iran, maar de hoofdzaak is natuurlijk dat Ban en Morsi naar Teheran kwamen, in plaats van Iran als een paria te behandelen, zoals van hen verwacht werd.

Egypte profileert zich

Morsi’s optreden was hoogst interessant, en bood een zeer originele invulling van het begrip niet-gebonden. Hij accepteert Amerikaanse militaire steun, gaat eerst zaken doen met China terwijl er al een uitnodiging is voor een bezoekje aan het Witte Huis, gaat heel ongebonden naar Teheran, schoffeert zijn gastheren door publiekelijk Assad af te schieten, en neemt ondertussen een eigen initiatief voor een oplossing van de Syrische kwestie.

Dat hij de Assaddynastie wegwil, zal niemand verbazen. Dat heeft niets te maken met warme gevoelens voor democratische staatsvormen, want hij wil wel met Saoedi-Arabië aan tafel zitten over Syrië. Wel met het neerslaan onder Hafez Al-Assad, de vader van de huidige president, van de opstand van de Moslimbroeders in Syrië. (De slachting van Hama, 1982.) En natuurlijk staat het goed om partij te kiezen voor een Arabische volksopstand tegen een bloedige dictatuur.

Maar terwijl Duitsland (uiteraard in samenwerking met de VS) al een plan klaar heeft en uitvoert voor het nieuwe Syrië, ingelijfd in de westerse invloedssfeer, en terwijl de NAVO klaarstaat om het militaire luik van die inlijving uit te voeren, komt Morsi met een voorstel om de Syrische kwestie aan te pakken met een kwartet van Egypte, Iran, Saoedi-Arabië en Turkije.

De burgeroorlog in Syrië  is een façade voor de westerse behoefte om Syrië als bondgenoot van Iran en van Rusland (dat in Syrië een steunpunt heeft voor zijn mediterrane vloot) te liquideren en zo Iran verder te isoleren en de westerse controle op de regio op te drijven.  Het voorstel om Iran bij een oplossing van de Syrische kwestie te betrekken is dus heel stout en ongebonden: het gaat in tegen de eigenlijke bedoeling achter de zogeheten strijd voor democratie in Syrië, en het erkent Iran als gesprekspartner.

Syrië bespreken zonder Iran?

Naar verluidt heeft Kofi Annan zijn bemiddelingsrol in het Syrische conflict moeten opgeven omdat het hem niet toegestaan werd om Iran bij de zaak te betrekken. De nieuwe VN-onderhandelaar, Lakhdar Brahimi, beweert niemand te willen uitsluiten van de gesprekken. Zien wat dat wordt!

Morsi erkent in zijn bemiddelingsvoorstel dat Iran onontbeerlijk is voor een oplossing, wat een winstpunt is voor Iran. Alleen: Turkije heeft zich verontschuldigd voor de top van de ongebonden landen, wat niet veel goeds beloofd voor Morsi’s plan. Maar dat Egypte zich wil profileren als regionale macht met een eigen beleid en niet als VS-slaafje, is duidelijk. En ook dat het zijn relaties met Iran niet door de VS wil laten dicteren.

Zopas geraakte bekend dat Iran een akkoord voor wetenschappelijke en technologische samenwerking gesloten heeft met Noord-Korea. Dat is iets waar het Pentagon en Netanyahu wel kippenvel van moeten krijgen.