De stakerspost ziet er heel massief uit, maar maakte vlot plaats om leveranciers toe te laten.

Opinie, Nieuws, Economie, Betoging, België, Opinie, Indexkoppeling, Koopkracht -

Indexkoppeling symbooldossier?

Prof. Koen Schoors noemt de hardnekkige verdediging door de vakbonden van de indexkoppeling van de lonen een symbooldossier (De Morgen 1/3).

vrijdag 4 maart 2011 15:25
Spread the love

Hij pleit voor de afschaffing van die automatische koppeling, en wil ze vervangen door onderhandelingen over collectieve arbeidsovereenkomsten. Zijn argument is dat er zware uitgaven moeten gefinancieerd worden: enerzijds de pensioenen (de kosten van de vergrijzing zouden 13% van het BNP bedragen), anderzijds de bescherming van de concurrentiekracht van de Belgische bedrijven tegen de stijgende grondstoffenprijzen.

De “olieschok” wil hij laten opvangen door tijdelijk de stijging van de loonkost af te remmen die nu automatisch zou volgen uit de indexstijging. Ja, dat gaat gepaard met een daling van de koopkracht. Maar, zo zegt Schoors in een interview, nadien zullen de lonen dan sneller gaan stijgen, daar moeten de vakbonden voor zorgen. Indien de automatische koppeling behouden blijft, zullen bedrijven door de stijgende kosten, zowel van energie als van de lonen, in het rood gaan. Sommige zullen zelfs failliet gaan. Het aantal arbeidsplaatsen zal afnemen. Dat wil zeggen dat het behoud van de koopkracht ten koste gaat van de job van anderen. Niet eerlijk dus, vindt Schoors.

Waarom klopt zijn voorspelling niet?

In de eerste plaats klopt Schoors’ voorspelling niet omdat bedrijven hun stijgende energiekosten meteen doorrekenen aan hun klanten (een deel van die kost; of soms méér dan de kost: ze vergroten meteen hun winst). Het is precies door de verhoging van de prijzen dat ook de index klimt – al gebeurt dit pas een stuk later. De prijsstijgingen komen VOOR de stijging van de index en deze VOOR de loonaanpassing.

Ten tweede maken veel bedrijven miljarden nettowinsten. Wie dat niet gelooft, bekijke dit artikel over de nettowinsten van het halfjaar 2010. Die reserve kan toelaten de “olieschok” op te vangen. Trouwens niet vergeten: wat hogere energiekosten zijn voor de enen, betekenen hogere winsten voor de leveranciers en producenten.

Mogelijk hebben sommige bedrijfjes, vooral de allerkleinsten, die reserve niet. Of ze kunnen hun prijzen onvoldoende verhogen tengevolge van een moordende concurrentie: familiale kleinhandels bijvoorbeeld tegenover de supermarkten. Daarom pleit ik nogmaals voor een solidariteitsfonds, een soort mutualiteit, voor en door de bedrijven, te spijzen met de nettowinsten.

Ten derde ontbreekt in de redenering van een aantal economisten de weerslag van de koopkracht op de afzet (verkoop). Indien de koopkracht krimpt, zeker in de lage en middelmatige inkomens, daalt de consumptie; maar ook omgekeerd. Vreemd genoeg wordt in de economische berichtgeving het consumentenvertrouwen wèl gezien als een positieve parameter voor de toekomst. Maar dit vertrouwen gereflecteren in het minimumloon en de uitkeringen … ho maar!

Er is aanhoudende kritiek op ons indexsysteem, van de OESO, het IMF, de Europese Centrale Bank, van de werkgeversorganisaties, hun experten en analysten, van de media en de politieke stromingen die ze vertegenwordigen. Deze kritiek toont aan hoe weinig symbolisch deze kwestie het is, maar dat het gaat om de harde euro’s.

Voor de verdediging van alle loon- en weddetrekkenden, gepensioneerden, werklozen, leefloners … moeten we blijkbaar rekenen op de vakbonden.   

Hebben de vakbonden dan geen gelijk om op vrijdag 4 maart op straat te komen? 

take down
the paywall
steun ons nu!