Vrijdagochtend 24 mei hebben studenten van de UGent het Rectoraat bezet. De gebouwen zijn beklad met rode verf en studenten blokkeerden de ingang. Een tiental studenten drong binnen en werd door de politie gearresteerd en naar buiten gedragen.
In de media spreekt men over het gebruik van geweld. Ook de rector spreekt over fysiek geweld en sommigen vragen zich nu luidop af of we nog wel sympathie kunnen hebben voor deze protesten.
Voor alle duidelijkheid: het geweld vindt plaats in Gaza. Al acht maanden lang. En het komt elke dag opnieuw onze bureaus en woonkamers binnen via het nieuws, de televisie en de sociale media.
x
In diezelfde periode hebben talloze mensenrechtenorganisaties, humanitaire hulporganisaties, internationale instellingen, honderden experts, het Internationale Gerechtshof en nu recent ook het Internationaal Strafhof heel duidelijk vastgesteld en uitvoerig gedocumenteerd dat er zeer ernstige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden worden gepleegd, mogelijk zelfs een genocide.
Daarenboven worden deze misdaden gepleegd door een staat die deelneemt aan of profiteert van Europese zangwedstrijden, Europese voetbalcompetities, Europese subsidiekanalen (zoals Horizon Europe), enzovoort.
Israëlische universiteiten zoals Hebrew University en Tel Aviv University, waarvan uitvoerig gedocumenteerd is dat ze medeplichtig zijn aan bezetting, apartheid en de verdrijving van Palestijnen, horen bij de grootste ontvangers van Europees onderzoeksgeld.
En al acht maanden doet de internationale gemeenschap (lees: vooral het Westen) niets of veel te weinig om dit te stoppen. Integendeel, sommigen blijven blind of zelfs onberoerd voor dit extreme geweld en blijven impliciet of expliciet degenen die de misdaden begaan steunen.
Dat is de absolute schande.
x
En met de kennis die we vandaag hebben, zouden we als ‘kennisinstelling’ er alles aan moeten doen om dit te helpen stoppen of alleszins ervoor zorgen dat we geen betrokken partij zijn (bv. door samenwerking).
We mogen ons daarom niet laten afleiden door al diegenen die nu heel luid en duidelijk hun verontwaardiging uiten over de acties van de studenten. Als ze dezelfde verontwaardiging en vastberadenheid hadden gehad ten opzichte van het geweld in Gaza (en ook op de Westbank en in Oost-Jeruzalem) dan hadden deze acties van de studenten waarschijnlijk niet eens plaatsgevonden.
En ja, protestacties kunnen ambetant zijn. Ze verstoren de ‘goede orde’. Gebouwen worden beklad, we zien solidariteitsstickers overal en de studenten zijn burgerlijk ongehoorzaam. Maar opnieuw: 1) protest is hier een reactie op het feit dat we als universiteit gewoon te weinig doen tegen het geweld dat nu al maanden voor onze ogen ongestraft kan plaatsvinden. 2) protest is pas effectief wanneer het de goede orde verstoort en de dodelijke stilte en het gebrek aan daadkracht van onze instellingen doorbreekt.
Ik bestudeer zelf al jaren allerlei vormen van protest. Als men naar de geschiedenis van sociaal protest kijkt, dan begrijpt men dat ‘sympathie’ opwekken niet de eerste prioriteit is van actievoerders.
Tegen dit ‘geweld’. Een vernielde patiëntenkamer in het al-Shifa-ziekenhuis.Foto: Khaled Daoud/APA Images
Het is in de eerste plaats de bedoeling om zaken te veranderen. Net omdat men overtuigd is van de noodzaak van die verandering en de gerechtvaardigdheid van het protest, los van een mogelijke bredere sympathie van buitenstaanders en toeschouwers.
Brede maatschappelijke steun en sympathie is natuurlijk ook belangrijk, dat ga ik niet ontkennen, maar ook in het verleden was dit vaak niet altijd het geval bij vormen van sociaal protest waarvan de meesten onder ons vandaag niet meer twijfelen aan het feit of ze wel gerechtvaardigd waren (denk aan de antislavernijprotesten, antikoloniale protesten, de suffragettes, de arbeidersbeweging, de queer-beweging, de mei ’68-beweging, etc.).
De illusie dat we vandaag in een wereld zouden leven waarin slavernij officieel verboden is, mannen en vrouwen – op papier alleszins – gelijk zijn, waarin we sociale rechten hebben, enzovoort, zonder vormen van escalatie in de sociale strijd die dit mee mogelijk gemaakt heeft, strookt niet met de wetenschappelijke literatuur over de impact van dat sociaal protest.
De studenten zullen door hun escalatie ongetwijfeld heel wat over zich heen krijgen. Ze zullen ‘geframed’ worden op manieren die ze zelf niet in de hand hebben. Ze worden nu geconfronteerd met een typische paradox. De eer die ‘helden van het verzet’ verdienen, is meestal pas in de toekomst voor hen weggelegd.
In het ‘nu’ worden ze vaak gestigmatiseerd als onruststokers en heeft men van buitenaf jammer genoeg soms meer aandacht voor de fricties die actievoerders veroorzaken dan voor de idealen waarvoor ze net op straat komen.
Aan de juiste kant van de geschiedenis sta je vooral in de toekomst, lang nadat de strijd is gevoerd en net omwille van het feit dat diegenen die nu worden gebrandmerkt, toch dapper voortdeden.
Mijn solidariteit met de UGent-bezetting.
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
