In de televisieserie Het Eiland is Alain Vandam de nieuwkomer op de administratie van het bedrijf Cynalco Medics. Hij wordt door zijn collega’s maar moeilijk aanvaard. Vooral Frankie Loosvelt haalt er plezier uit om Alain te pesten. Hij noemt hem ‘protput’, sluit hem uit, trekt aan zijn bretellen, enzoverder. Tot de woede bij Alain zo hoog oploopt dat hij een koffiekop kapot knijpt boven Frankie zijn benen.

“Ik vraag mij af wie hier het slachtoffer is”

“Ik vraag mij af wie hier het slachtoffer is!” Dat roept Frankie na het incident met de koffiekop. Vanuit het standpunt van de toevallige voorbijganger lijkt het alsof Alain een gevaarlijke zot is en Frankie het hulpeloze slachtoffer. Voor iedereen die de context en de aanloop naar de uitbarsting heeft gezien, is het daarentegen overduidelijk dat je door zo’n moment te isoleren de zaken op hun kop zet. Daarom is de uitroep van Frankie ook zo grappig.

Vreemd genoeg lijkt dat gezond verstand dat we allemaal hebben wanneer we naar een fictiereeks over een ruzie op het werk kijken, veel minder aanwezig in de berichtgeving over complexere, geopolitieke conflicten. Met zijn focus op wat actueel en sensationeel is, fungeert het nieuws daar steeds meer als de toevallige voorbijganger die enkel de uitbarsting van Alain in beeld brengt.

Pas wanneer de bom ontploft, brengt men verslag uit

Dat zie je vandaag weer duidelijk in de berichtgeving over Palestina. Het structureel onrecht van de nu al meer dan 75 jaar durende kolonisatie van Palestina, het Apartheidsregime en de langzame etnische zuivering zijn geen nieuws. Pas wanneer de bom ontploft en er vanuit Palestijnse zijde reactie komt, brengt men verslag uit alsof er vanuit het niets aanslagen worden gepleegd.

De rampspoed

In 1948 begon voor de Palestijnen de Nakba, de rampspoed. Honderdduizenden mensen werden van hun land verdreven, hun geschiedenis werd langzaam uitgewist. Hele dorpen werden uitgemoord en platgegooid. Miljoenen mensen sloegen op de vlucht. Veel families houden tot op vandaag de sleutel van hun oud huis bij, in de hoop ooit te kunnen terugkeren.

Op de ruïnes van wat ooit Palestijnse dorpen waren, werd de koloniale staat Israël opgericht

Het proces van langzame etnische zuivering is nog steeds aan de gang. Elke dag worden gezinnen uit hun huis gezet. Als resultaat van dat proces zijn er vandaag meer dan 7 miljoen Palestijnse vluchtelingen. Op de ruïnes van wat ooit Palestijnse dorpen waren, werd de koloniale staat Israël opgericht.

Een openluchtgevangenis

In de bezette gebieden voert Israël een beleid dat door de Verenigde Naties Apartheid wordt genoemd. “Meer dan drie miljoen Palestijnen worden vandaag onderdrukt en systematisch gediscrimineerd zonder uitzicht op een echte Palestijnse staat die de wereld hen heeft beloofd”, aldus de speciale rapporteur voor de Verenigde Naties Michael Lynk.

Tijdens mijn twee reizen naar Palestina heb ik zelf ervaren hoe Palestijnen dagelijks worden vernederd door een agressieve militaire bezettingsmacht. Dagelijks worden Palestijnen vernederd door hen zonder reden urenlang te laten aanschuiven aan militaire checkpoints. Dagelijks worden kinderen zonder proces opgesloten en gefolterd.

Human Rights Watch noemt Gaza “een openluchtgevangenis

De situatie in Gaza waaruit de aanvallen die vandaag in het nieuws zijn voortkomen, is zo mogelijk nog ernstiger. Door de Israëlische blokkade hebben de twee miljoen mensen die er op een oppervlakte van ongeveer 360 km² wonen onvoldoende toegang tot water, elektriciteit en gezondheidszorg. Ze zijn ook niet in staat om vrij te reizen. Human Rights Watch noemt Gaza “een openluchtgevangenis”.

Zonder provocatie?

Sinds december vorig jaar is in Israël de meest rechtse regering die het land ooit heeft gekend aan de macht. De nieuwe minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben-Gvir, werd in het verleden veroordeeld voor het aanzetten tot racisme en terrorisme. Vorig jaar nog werd hij gefilmd terwijl hij met een pistool zwaaide en zijn aanhangers opriep tot het terroriseren van Palestijnen.

De nieuwe extreemrechtse regering gaat verder dan ooit in het discrimineren van Palestijnen, het vernietigen van huizen van Palestijnen en het ondersteunen van nieuwe nederzettingen. Dat iemand als Joren Vermeersch (N-VA) kan beweren dat de huidige aanvallen vanuit Gaza “zonder provocatie” gebeurden, is een totale ontkenning van de realiteit die Palestijnen dagelijks ervaren. Een dag voor de militaire operatie nog, vielen Israëlische kolonisten de Palestijnse stad Huwara op de Westelijke Jordaanoever aan.

Twee maten, twee gewichten

Als we voortgaan op de berichtgeving in de reguliere media lijkt het alsof we vandaag een conflict zien tussen twee gelijke partijen. Maar een goed begrip van de escalatie van geweld die nu plaatsvindt, is onmogelijk zonder een goed begrip van de voorgeschiedenis van kolonisatie, etnische zuivering en Apartheid.

Elk slachtoffer van geweld is er één te veel

Elk slachtoffer van geweld is er één te veel. Mensen die elkaar vermoorden, dat is altijd een tragedie. Vanuit menselijk standpunt maakt het niet uit of de slachtoffers Palestijnen, Israëliërs of Oekraïners zijn. Wie echter kijkt naar de geopolitieke belangen die achter deze conflicten schuilgaan, moet vaststellen dat voor de politieke berekening niet elk mensenleven evenveel waard is.

Geen vrede zonder gerechtigheid

Terwijl de Europese leiders met zware sancties komen tegen Rusland omwille van de bezetting van Oekraïne, behandelen ze Israël nog steeds als bondgenoot. Zolang die hypocrisie blijft duren, kan het afkeuren van geweld door Europese politici geen geloofwaardige bijdrage aan een proces naar vrede zijn.

Wie vrede wil, moet gerechtigheid eisen

Wie vrede wil, moet gerechtigheid eisen. Er zal geen duurzame vrede zijn in Palestina zonder een einde aan de bezetting, een einde aan het Apartheidsregime en het recht op terugkeer voor alle Palestijnse vluchtelingen.