Analyse

Hoe Donald Trump India en China naar elkaar toe drijft

Afbeelding
Premier Modi en president Xi. Foto: website Indiase premier
Premier Modi en president Xi. Foto: website Indiase premier
De invoertarieven van Donald Trump drijven historische rivalen China en India naar elkaar toe.

In Tianjin in China vindt de tweedaagse veiligheidstop van de Shanghai Cooperation Organisation (SCO) plaats. In de schaduw van die top vond ook een ontmoeting plaats tussen de Chinese president Xi Jinping en de president van India Narendra Modi.

Shanghai Cooperation Organisation

Al sinds 2001 komt de Shanghai Cooperation Organisation (SCO) samen. Het werd opgericht door China, Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan als een veiligheidsalliantie gericht op grensgeschillen en terrorismebestrijding. Inmiddels traden ook India, Pakistan en Iran toe. Daarnaast zijn nog eens zestien landen als waarnemer of dialoogpartner aangesloten.

“Het bestuur van de wereld staat voor een nieuw kruispunt”

Onder impuls van China groeide de SCO uit tot een breder samenwerkingsverband dat zich ook richt op economische ontwikkeling, energie, infrastructuur en culturele uitwisseling. “Het bestuur van de wereld staat voor een nieuw kruispunt”, zo verklaarde de Chinese president Xi Jinping op de conferentie. “We moeten ons verzetten tegen de harde machtspolitiek.”

Hij verwijst daarmee duidelijk naar de politiek van Donald Trump als president van de Verenigde Staten van Amerika. Omwille van de tarievenoorlog die Trump voert, kijken steeds meer landen wat betreft handel steeds vaker in de richting van China. Dat is ook het geval bij de Indiase president Narendra Modi die voor het eerst fysiek aanwezig was op de conferentie.

Toenadering tussen China en India

Historisch gezien liggen China en India in de clinch vanwege grensconflicten die al lang aanslepen. India was lange tijd een trouwe bondgenoot van de Verenigde Staten, maar lijkt steeds meer een eigen koers te gaan varen op het internationale toneel. De straftarieven van 50 procent die Trump tegen het land wil heffen, drijven Modi verder in de richting van China.

In de schaduw van de top vond een ontmoeting plaats tussen Xi en Modi die een aantal doorbraken heeft opgeleverd. Beide landen gingen akkoord om rechtstreekse vluchten te hervatten, handel en investeringen te faciliteren, samen te werken inzake grensoverschrijdende rivieren en het grensverkeer van goederen via de Himalayapassen weer open te stellen.

Daarnaast willen ze het visumbeleid voor toeristen, ondernemingen, media en andere bezoekers in beide richtingen versoepelen en meer bezoeken van Indiase pelgrims aan de heilige plaatsen van Kailash-Manasarovar toelaten.

Naar verluidt heft China niet alleen het verbod op de uitvoer van zeldzame aardmetalen en kunstmest naar India op, maar ook van zwaar materieel voor het graven van tunnels in bergachtige gebieden. De meest verrassende ontwikkeling is wellicht dat beide landen onderzoeken of een overeenkomst over de grensbepaling mogelijk is.

Kantelende wereldverhoudingen

Een toenadering tussen China en India zou grote gevolgen kunnen hebben voor de wereldpolitiek.

Concreet drong Xi er tijdens de top op aan om de SCO-bank op te richten. Die zou niet alleen gebruikt kunnen worden om onderlinge handel te financieren, maar ook om de betalingssystemen en valuta’s die de Amerikaanse dollar en door Amerika geleide financiële instellingen te omzeilen.

Vandaag op de hoogte van de wereld van morgen?