1 op 10 langdurig zieken ervaart discriminatie bij terugkeer

Discriminatie bleef tot nu toe onderbelicht in het terug-naar-werkdebat, terwijl de druk om terug naar werk te keren alsmaar toeneemt. Minstens één op de tien ondervraagden geeft aan slachtoffer te zijn geweest van discriminatie na hun terugkeer van arbeidsongeschiktheid. Bij negen procent werden problemen of mislukkingen geweten aan hun eerdere arbeidsongeschiktheid en 26 procent zegt minder kansen te hebben gekregen om hun ideeën te uiten. De mate van discriminatie is bovendien hoger bij respondenten die intellectueel werk verrichten dan bij wie handenarbeid doet.

‘We weten uit eerder onderzoek dat het werk vaak mee verantwoordelijk is voor iemands arbeidsongeschiktheid’, zegt Luc Van Gorp, voorzitter van CM. ‘We voeren als samenleving de druk op bij langdurig zieken om terug aan het werk te gaan. Dan is het ook onze verantwoordelijkheid om te maken dat ze zich goed voelen wanneer ze opnieuw aan de slag gaan. Alle betrokken actoren, ook werkgevers en collega’s, moeten inspanningen doen om tot een duurzame re-integratie te komen.’

Dubbele discriminatie

Mensen van niet-Belgische afkomst die zich gediscrimineerd voelen wegens hun arbeidsongeschiktheid, zien hun professionele toekomst nog negatiever in dan mensen van Belgische afkomst. Dit kan hun risico op herval in arbeidsongeschiktheid verhogen.

Van Gorp: ‘Het is belangrijk dat leidinggevenden en zorgverleners zich bewust zijn van het bestaan van dubbele discriminatie wanneer ze in gesprek gaan met een werknemer van niet-Belgische afkomst die het werk hervat. Een gepast antidiscriminatiebeleid binnen bedrijven zou hierbij kunnen helpen.’

Duurzame terugkeer

14 procent van de deelnemers die weer aan het werk gingen, herviel in arbeidsongeschiktheid binnen acht maanden. Meer inzetten op een re-integratiebeleid dat zorgt voor een duurzame terugkeer naar het werk is essentieel volgens CM.

‘Er moet breder gekeken worden dan strikt werkgerelateerde aanpassingen, zoals uurroosters en takenpakket. Ook psychosociale aanpassingen zoals werkdruk en relaties binnen het team zijn belangrijk. Elk bedrijf zou hiervoor een re-integratiebeleid moeten hebben. Dat is ook verplicht sinds 2022, maar het wordt volgens een bevraging van Mensura bijna nergens toegepast.'

'We leggen telkens de verantwoordelijkheid bij de persoon in arbeidsongeschiktheid. Het blijkt gemakkelijker om je negatief uit te laten over langdurig zieken dan om effectief werk te maken van een duurzame en breed gedragen re-integratie.’

Dit artikel verscheen eerder in Visie.