In een reeks van vier artikels wil de 11 maart beweging de argumenten ontwikkelen waarom een keuze voor SMR-kerncentrales geen goede keuze is. We behandelen hierbij vier onderwerpen. In dit vierde artikel gaat het over het ondermijnen van de energietransitie.

Het eerste artikel besprak hoe SMR’s veel te duur zijn. In het tweede artikel kwam aan bod hoe SMR’s duurzaam klimaatbeleid ondermijnen. In het derde artikel werd uiteengezet welke veiligheidsrisico’s met SMR’s gepaard gaan. 

Hernieuwbare en klimaatpositieve energie vullen elkaar aan. Hernieuwbare energie en kernenergie daarentegen zijn tegengesteld aan elkaar 

In vorige artikels zagen we dat het IPCC al jaren pleit voor hernieuwbare energie, samen met energie die broeikasgassen afvangt of netto vastlegt. Dat kan bijvoorbeeld biogas waarmaken, mits afvang en hergebruik van de uitgestoten CO2.

Daarmee worden twee vliegen in één klap gevangen. Er is hernieuwbare energie én zij wordt op een flexibele manier aangevuld door groene gassen, waaronder biogas. Dat gas is tot stand gekomen via planten die broeikasgassen uit de atmosfeer halen tijdens hun groei. Wanneer deze broeikasgassen na verbranding van het biogas afgevangen en hergebruikt worden, leggen we broeikasgassen netto vast. Daar moeten we naartoe, willen we de bevindingen en aanbevelingen van het IPCC respecteren.

Dat kan kernenergie niet. Ze is dan wel koolstofarm. Maar doet dit op een veel te dure manier. En veel te traag. Bovendien is ze onveilig. SMR-kerncentrales hebben hun eigen veiligheidsrisico’s, zelfs sommige die de huidige kerncentrales niet of minder hebben. Als klap op de vuurpijl bestendigen en versterken ze militaire atoomtoepassingen. Tegelijk zijn ze gevoelig voor verspreiding van kernmateriaal in verkeerde handen. Waarom al die nadelen en risico’s aanvaarden, als hernieuwbare en klimaatpositieve energie zoveel beter scoren?

De energietransitie mag niet bezwijken onder de volle aanval van de kernlobby

De nucleaire lobby misbruikt het klimaatprobleem om een volledige aanval te lanceren. Ze komen niet af met één of andere (ver)nieuw(d)e nucleaire technologie. Nee, ze komen met alles tegelijk af. De gemeenschappelijke noemer waaronder de aanval gebeurt zijn de SMR’s. Die omvatten immers zowel oude als nieuwe concepten van kerncentrales.

Velen van hen willen gewoon terug opgeschaalde kerncentrales bouwen, terwijl anderen met de SMR’s nieuwe toepassingsgebieden voor hun morbide technologie zoeken. Ze proberen via een hink-stap-sprong tactiek dat te realiseren op kosten van de gemeenschap: eerst gesubsidieerd ‘onderzoek’, dan opnieuw gesubsidieerde commerciële toepassingen, en ten slotte deze gesubsidieerd opschalen en breed verspreiden.

Daarbij schuwen ze niet om misbruik te maken van fondsen die in het kader van het klimaatbeleid ter beschikking worden gesteld. Terwijl ze juist klimaatbeleid ondermijnen. Bovendien voegen ze bovenop de pest van een dreigende klimaat Apocalyps nog de cholera van een nucleair armageddon toe.

Noch de pest van klimaatopwarming, noch de cholera van nucleaire dreiging

De klimaatbeweging dient zich te behoeden voor de valstrik “kernenergie helpt klimaatbeleid”. De zwanenzang van de nucleaire lobby mag de energietransitie niet doen stranden, integendeel. Zowel de klimaatbeweging als de sociale en syndicale beweging dienen voluit te gaan voor een hernieuwbare, klimaatpositieve en circulaire energietransitie.

Hierbij moeten transitieplannen uitgewerkt en ondersteund worden voor de huidige kerncentrales. Zo kunnen werknemers omgeschoold worden en installaties maximaal omgebouwd worden. De sites waar kernreactoren staan zijn aangewezen om nieuwe sites te worden voor productie, opslag en distributie van hernieuwbare en circulaire energie in diverse vormen. Op die manier kunnen werknemers van kerncentrales een veel duurzamere tewerkstelling behouden en ontwikkelen.

Een voorbeeld waar men dit is overeengekomen, is bij de kerncentrale van Diablo Canyon in Calfornia. Daar is tussen belanghebbenden een akkoord gesloten om de kerncentrale te sluiten. De werknemers worden ingeschakeld in de jarenlange ontmanteling. Ze worden ook geschoold voor tewerkstelling in de uitbouw van hernieuwbare energie en energiediensten.

Diablo Canyon Nuclear Powerplant. Foto: Tracey Adams, Wikimedia Commons / CC BY 2.0

Niet nucleaire, maar hernieuwbare en klimaatpositieve energiebronnen zijn immers veel toekomstbestendiger dan eender welke vorm van dure, onbetrouwbare, onveilige, klimaat ondermijnende, niet flexibele en proliferatiegevoelige kernenergie.

Ook in België en in andere landen dient dit beleid naar hernieuwbare en klimaatpositieve energie, weg van kernenergie, uitgebouwd te worden. Zo besparen we de toekomstige generaties zowel van een klimaatramp, als van een nucleaire catastrofe.

De 11 maart beweging schreef ook een boek met de titel ‘Investeer in Doel 5’. De boodschap: om klimaatpositief beleid en de tewerkstelling in Doel te ontwikkelen, dient de kerncentrale van Doel omgebouwd te worden naar een modern hernieuwbaar en klimaat positief energiecentrum. Dit boek kan online besteld worden.