Gegevens uit landbouwonderzoek toegankelijk maken is essentieel om nieuwe ontdekkingen snel in de praktijk te kunnen toepassen. Maar de landbouw loopt op dat vlak achter bij andere wetenschappelijke domeinen, was te horen op een recente bijeenkomst van het Centre for Agriculture and Bioscience International (CABI). Dat vormt een bedreiging voor het succes van programma’s tegen honger.

Technologische uitdagingen

Deels is dat een een gevolg van de complexiteit die inherent is aan de landbouw, waar uiteenlopende kwesties als logistiek, landrechten voor vrouwen en plantengenetica met elkaar verweven zijn. Volgens Medha Devare, onderzoeker bij het International Food Policy Research Institute (Ifpri) hinkt de landbouw niet zozeer achter op bepaalde andere gebieden, maar kan er wel meer gedaan worden. “Genetica en genomica, hoge-energiefysica, zijn gebieden die aardig voorop lopen met het gebruik van opendata-technologie, tools en capaciteit. Ze doen het beter dan andere gebieden. Daar zijn veel redenen voor.”

Devare wijst op een cultuurverandering in die op gang kwam in de jaren 1980 op het gebied van gezondheid en medisch onderzoek. Openbare instituten in de VS, zoals de National Institutes of Health (NIH), eisten dat onderzoek dat zij financierden publiek toegankelijk werd gemaakt.

“Het was zeker controversieel op een bepaald moment, en moeilijk voor onderzoekers om hun data los te laten,” zegt Devare, die ook betrokken is bij het CGIAR-Platform for Big Data in Agriculture. “Maar toen ze eenmaal de voordelen zagen van zo’n gigantische hoeveelheid data, en wat je daarmee kon doen met de nieuwe tools die online kwamen, was dat voldoende om ze van gedachten te laten veranderen. En de financiers van het onderzoek hoeven er niet veel meer voor te doen om onderzoekers over te halen, het werd een cultuur.”

De aard van fundamentele wetenschappen zoals natuurkunde en astronomie vraagt om wetenschappers die zich op hun gemak voelen bij datatechnologie, zegt Devare. Dat is soms minder het geval bij toegepaste wetenschappen zoals landbouw. Het is daarom van belang dat in landbouwwetenschappelijke studies van bij het begin wordt ingezet op opleiding rond datatechnologie.

Datahonger

Landbouwinnovaties zoals predictive en smart farming, gebaseerd op open data, moedigen samenwerking aan om hongerproblematiek op te lossen, zegt Linet Juma, programmafunctionaris bij het Local Development Research Institute, een armoededenktank.

Maar het gebrek aan toegankelijke data verhindert dat commerciële bedrijven oplossingen ontwikkelen, zegt Derek Scuffel, datastrateeg bij Knowmatics, een bedrijf dat zich bezighoudt met landbouwdata. “De dagelijkse uitdaging in het bedrijfsleven is dat bedrijven data willen gebruiken om echt coole dingen te maken, nieuwe diensten, die bij telers te introduceren, wereldproblemen op te lossen en hopelijk ook de aandeelhouder wat te bieden,” zegt Scuffel. “Maar de data die bij ons binnenkomen, is van  een laag gebruiksniveau. We moeten vreselijk veel werk verzetten om ze bruikbaar te maken.”

Devare gelooft niet dat commerciële belangen openheid in de landbouwwetenschap belemmeren.

“Bedrijven zijn zeer geïnteresseerd in open landbouwdata, omdat ze net als iedereen op zoek zijn naar data”, zegt ze. Dat roept vragen op over hoe inkomsten gegenereerd kunnen worden uit data die wordt gegenereerd door openbare instituten.

Financiers

Volgens de experts is een cultuuromslag nodig in de landbouwwetenschappelijke wereld. De stimulans daarvoor moet volgens velen komen van de financiers van wetenschappelijk onderzoek.

Als financiers “fundamenteel” instemmen met programma’s zoals Plan S https://www.coalition-s.org/  – dat vereist dat onderzoek dat gefinancierd wordt met publiek geld vanaf 2021 openlijk toegankelijk moet zijn via tijdschriften of platforms – wordt open access steeds meer de norm, zegt Martin Parr, hoofd Open Data bij CABI.

Maar ook de focus op publicaties in hoog aangeschreven tijdschriften kan een obstakel zijn, zelfs als de financiers waarde hechten aan andere prioriteiten, zegt Ashley Farley van de Bill & Melinda Gates Foundation.

“Veel van dit soort dingen zijn moeilijk te veranderen, omdat we vertrouwen op gebrekkige statistieken zoals de impactfactor (die de invloed van een academisch tijdschrift kwantificeert, nvdr.),” zegt Farley. “Maar ik denk dat financiers willen loskomen van deze insteek, van deze statistieken en perverse stimulansen. Ze willen dat de focus meer komt te liggen op een grote gedragsverandering en een cultuurverandering.”

Bron: SciDev