140.000 of 80.000: waar komen de cijfers over de grote betoging vandaan?

Dat er massaal veel volk was op de betoging weet iedereen die eraan deelnam.

Treinen moesten wachten in Brussel-Centraal en konden pas tot Brussel-Noord doorrijden, zodra de perrons daar voldoende vrij waren om veilig uit te stappen. En dan nog zaten betogers drie kwartier vast in het station van Brussel-Noord, omdat er zoveel mensen tegelijkertijd aankwamen.

Terwijl de voorste mensen van de mars al aankwamen bij het eindpunt aan Brussel-Zuid, sloten achteraan nog steeds mensen aan bij het vertrekpunt aan het Noordstation. Ook alle zijstraten van het traject liepen vol. Duizenden braken hun mars af aan de Nieuwstraat om zo naar Brussel-Centraal te gaan. Ervaren betogers spreken van een van de grootste betogingen die ze ooit hebben meegemaakt.

Veel volk dus, maar hoeveel precies?

140.000 volgens de vakbonden

Het is natuurlijk onmogelijk om de betogers één voor één te gaan tellen. Er bestaan methoden om met drones een redelijk nauwkeurige telling te maken, maar die zijn voor deze betoging niet gebruikt.

De vakbonden zelf kwamen met het cijfer van 140.000 deelnemers naar buiten. 100.000 van hen zouden met de trein gekomen zijn, de rest zou dan in Brussel wonen of op andere manieren naar de betoging gekomen zijn.

Het aantal mensen dat met de trein naar Brussel-Noord kwam, is in ieder geval een zinvol vertrekpunt om het aantal deelnemers aan de betoging te kunnen inschatten. Via de vakbonden werden 75.000 tickets gereserveerd. Heel veel mensen, zoals ik, reserveren ook geen ticket bij de vakbond.

Zeker wanneer het gaat over mensen uit het brede middenveld, zoals armoedeorganisaties of milieubewegingen, die duidelijk breed aanwezig waren. In Luik en Charleroi ontstond er in de ochtend zelfs twijfel of iedereen wel in Brussel zou raken, omdat er zo veel volk op de perrons stond.

80.000 volgens de politie

Wie de grootte van de betoging wil minimaliseren, werpt op dat veel mensen ook niet gingen betogen. Volgens N-VA-fractieleider Axel Ronse steunen de mensen die niet gingen staken de plannen van de regering. Nu, zelfs aan de Witte Mars nam 97 procent van de Belgen geen deel. Het zou absurd zijn te beweren dat die allemaal totaal niet wakker lagen van de Dutroux-affaire of vonden dat politie en gerecht daar perfect werk leverden.

Een andere manier om de betoging van de hand te kunnen wijzen, is de cijfers van de vakbonden in twijfel trekken. Het cijfer van de vakbonden is een schatting, gemaakt door de organisaties die er zelf uiteraard baat bij hebben om die schatting net iets hoger te doen uitvallen. Dat is wellicht de reden dat de openbare omroep en de commerciële media in Vlaanderen in de regel voortgaan op het cijfer van de politie, die spreekt over 80.000 deelnemers.

Ook daar kunnen echter vragen bij gesteld worden. Op onze redactie getuigde een anonieme agent van de Brusselse politie dat agenten ter plaatse die verantwoordelijk waren voor de telling, eerst spraken over meer dan 120.000 mensen. Hoe men uiteindelijk tot het cijfer 80.000 is gekomen, is niet transparant.

Wel duidelijk is dat op het hoofdkwartier waar de politie de situatie opvolgde en van waaruit de telling gecommuniceerd werd, ook minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) aanwezig was. Als lid van de regering waartegen er gestaakt wordt, heeft hij er duidelijk baat bij dat de schattingen lager uitvallen.

Een politiek gevecht

Zo is de inschatting van het aantal deelnemers aan de betoging ook een politiek gevecht geworden. De regering en de N-VA in het bijzonder verwijzen naar het cijfer van de politie om de betoging te minimaliseren. De oppositie, en de PVDA in het bijzonder, verdedigen het cijfer van de vakbonden om in de verf te zetten hoe breed gedragen de onvrede met het beleid van de regering is.

Opmerkelijk is dat de grote media zonder meer de versie van de regering en de politie lijken over te nemen. Een gevecht over cijfers waarin iedereen die erover communiceert een bepaald belang heeft bij de interpretatie ervan, zou bij uitstek een gelegenheid moeten zijn voor de pers om haar rol als vierde macht op te nemen.

Misschien moet er maar eens geïnvesteerd worden in die drones waarmee objectief kan worden vastgesteld om hoeveel mensen het gaat.