Burgemeester Michiel Hubeau (Groen) van Mortsel: "Kap geen bomen. Maak van de keerlus een keerpunt"
Het kappen van meer dan vijftig grote bomen in Deurne voor de aanleg van een keerlus voor de tram, heeft het nationale nieuws gehaald. Veel bewoners gingen hier zonder succes tegen in protest. Intussen zetten bewonersgroepen in Wilrijk en Berchem zich de komende weken en maanden ook schrap tegen het kappen van zelfs honderden grote en oude bomen en natuur.
Het kappen van oude bomen en natuur op verschillende plaatsen in het Antwerpse vertoont steeds hetzelfde patroon: er moet nieuwe infrastructuur aangelegd worden en wat in de weg staat wordt gekapt.
In het geval van Deurne gaat het om de aanleg van een keerlus voor De Lijn, waarvoor tientallen bomen moesten gekapt worden. In het geval van Wilrijk gaat het over de herinrichting van een kruispunt door het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) waarvoor één hectare van de natuurlijke spoorwegberm wordt gekapt. En in het geval van Berchem gaat het over een natuurlijke berm die verdwijnt om er een fietsostrade op aan te leggen.
Nieuwe infrastructuur voor tram, auto of fiets: telkens worden er massa’s bomen en natuur voor opgeofferd. En in deze drie gevallen zijn er telkens bewonersgroepen die al jaren zeggen dat het kappen van bestaande natuur niet hoeft, dat er alternatieven zijn voor de nieuwe infrastructuur mét behoud van bestaande natuur en bomen en dat deze alternatieven een pak goedkoper en sneller te realiseren zijn.
In deze drie gevallen verenigen bewonersgroepen zich al jaren, ze studeren erover, raadplegen experts en organiseren crowdfunding-acties om in beroep te gaan tegen vergunningen. En in de drie gevallen is er ook telkens het Antwerpse stadsbestuur dat meedogenloos meegaat in het vernietigen van bestaande natuur en bomen voor het aanleggen van een kruispunt, tramlijnen of fietssnelwegen.
Kantelpunt
Antwerpen is geen uitzondering. Overal in Vlaanderen nemen bewonersprotesten toe en groeien inzichten naar een nieuw kantelpunt: het is echt uit de tijd dat lang bestaande natuur en oude bomen moeten wijken voor nieuwe infrastructuur.
Nieuwe infrastructuur – of het nu gaat over een fietsostrade, tramlijn, autowegen, bruggen, een werfzone, nieuwe gebouwen, noem maar op – moet zich aanpassen aan lang bestaande natuur, niet omgekeerd.
Plannen moeten vertrekken van wat er is – tene quod bene – en niet wat er is vernietigen. Er wordt geschermd met de aanplant van jonge bomen, maar die bieden voor tientallen jaren en dito generaties niet de schaduw, koelte en waterhuishouding die de oude bomen en natuur nu bieden.
Moet elk boompje of stukje natuur daarom behouden worden? Neen, het protest is niet radicaal. De radicaliteit zit in de besturen die oude bomen en natuur als obstakel zien.
Ik zal er alles aan doen om dat kantelpunt – ten voordele van de mensen, hun omgeving, hun gezondheid, hun kinderen en de natuur – mee te draaien. Behoud bestaande oude bomen en natuur.
Luister naar ouders en kinderen die zeggen dat hun leefomgeving voor jaren minder kwalitatief, ongezonder en ongezelliger wordt. Onderzoek hun alternatieven, ze zijn experts.
Maar ik kan ijzer niet met handen breken. Het stadsbestuur van Antwerpen, De Lijn en AWV wel. Please, do it. Het is een kwestie van voortschrijdend inzicht, van respect, van realiteitszin ook. Want het wordt warmer, droger en ongezonder.
Oude bomen en natuur zijn geen obstakels, ze zijn onze garantie op levenskwaliteit.
Maak van de keerlus een keerpunt.