Van Nederland naar België: wat is de extreemrechtse Geuzenbond?
Op donderdag 14 augustus is in Nederland een man opgepakt op verdenking van het voorbereiden van een rechts-terroristisch misdrijf. Het gaat om Thomas D., een vooraanstaand lid van de extreemrechtse Geuzenbond. Bij een huiszoeking van een mogelijk clubhuis in Brabant werden verboden vuurwapens en munitie aangetroffen.
Het Nederlands openbaar ministerie schrijft dat de groep streeft naar "normalisering van het rechts-extremistische gedachtegoed en het weerbaar maken van het 'blanke ras' door fysieke training".
De groep beweert zelf op hun Instagrampagina dat ze politiek geweld afkeuren en “op vreedzame wijze het publieke debat wenst te beïnvloeden middels activisme”.
Middels activisme
Geuzenbond is afgeleid van de Geuzen, een koepelnaam die verwijst naar opstandelingen die de Tachtigjarige Oorlog deden losbarsten. In dat verband noemen ze zichzelf “een verbond van jonge, vaderlandslievende Nederlanders”.
De groep lijkt nog niet verontrustend groot, op Telegram hebben ze zo'n 1.500 volgers, op Instagram 3.000 en op X 2.200. Hiernaast hebben ze ook een website, die inmiddels offline is gehaald, en een viermaandelijks tijdschrift genaamd De Stormlamp.
Het activisme waar ze het over hebben richt zich voornamelijk op ‘remigratie’. Zo organiseren ze zich rond demonstraties tegen asielzoekerscentra in Nederland, onder meer met spandoekenacties zoals op 1 juli in Helmond.
Ook op internationale acties rond het thema immigratie komen leden van de Geuzenbond hun steun betuigen. Op 28 juli waren ze bijvoorbeeld aanwezig op een ‘remigratie demonstratie’ in Wenen, waar naar eigen zeggen 600 mensen aan deelnamen. In maart waren ze ook aanwezig in Gent op een betoging van de uiterst rechtse studentenvereniging NSV. De betoging richtte zich op het gedwongen vertrek van immigranten.
Daarnaast doet de Geuzenbond aan ‘plaktivisme’. Stickers met slogans als “wees trots op de Nederlanden” plakken ze door heel Nederland, Vlaanderen en ook Frans-Vlaanderen. Foto’s daarvan verspreiden ze vervolgens verder op hun sociale media.
Groot-Neerlandisme
Hoewel het onduidelijk blijft hoe groot de aanhang van de Geuzenbond is, reikt de invloed van de groep dus tot buiten Nederland, en zou het aan een opmars bezig zijn in België.
Dat de groep zich richt op jongeren in Nederland, Vlaanderen en Frans-Vlaanderen komt doordat ze het gedachtegoed van het ‘Groot-Neerlandisme’ aanhangen. Dat is een politieke stroming die beoogt om Vlaanderen, Nederland en Frans-Vlaanderen staatkundig te verenigen.
Dat de groep aanhang vindt in Vlaanderen is niet vreemd als je bedenkt dat Vlaamse nationalisten vaak eenzelfde ideologie uitdragen. Vlaanderen zou volgens hen beter af zijn als onderdeel van een Groot-Nederland dan als onderdeel van België.
Premier Bart De Wever is misschien wel de bekendste aanhanger van het gedachtegoed. Ondanks zijn positie als premier van de federale regering noemde hij het afsplitsen van België en Nederland afgelopen juni nog “de grootste ramp die ons ooit is overkomen”.
Identitarisme
Het Groot-Neerlandisme is gebaseerd op het idee dat binnen bepaalde landsgrenzen een bepaalde nationale identiteit hoort met een bepaalde taal. Volgens de Geuzenbond zou Nederland en Vlaanderen door de gedeelde geschiedenis en taal onder één ‘Groot-Nederland’ moeten vallen.
Dat gedachtegoed sluit nauw aan bij andere Vlaamse nationalisten zoals Dries Van Langenhove. Hij nodigde de groep twee jaar geleden uit in Brussel om samen met andere ‘identitaire’ activisten een meterslange spandoek neer te leggen aan het Europees Parlement met de tekst: “Remigratie nu. Deporteer terroristen.”
De protestbeweging die Van Langenhove hier samenbracht, noemt zichzelf de “identitaire beweging” en verenigt zich onder het idee dat ieder land zijn eigen nationale identiteit moet kunnen handhaven. Massadeportaties en een terugkeer naar de ‘traditionele waarden’ worden daarbij gepresenteerd als noodzakelijke middelen om die ‘eigen identiteit’ te beschermen.
Complottheorieën over 'omvolking' waarin beweerd wordt dat Europa met voorbedachte raadde door nieuwe migranten bevolkt zou worden, zijn in deze kringen ook populair.
Remigratie als verbindende factor
Ondanks de schijnbaar onschuldige plakacties en spandoeken van de Geuzenbond, is het gedachtegoed wat ze aanhangen ronduit racistisch en extremistisch. Ze profileren zich, net als andere identitaire groepen in Europa, als een nieuwe, bijna hippe groep van jongeren die begaan zijn met hun ‘vaderland’.
Ook hun aanhang lijkt nog onschuldig, meestal komen op hun demonstraties niet meer dan 15 mensen af. Maar breed gezien, over heel Europa, lijkt steun voor remigratie en ‘identitarisme’ te groeien.
De ‘Remigration Summit’ van 17 mei dit jaar kan wellicht als toonbeeld daarvan dienen. De top bracht jonge identitaire activisten, of zoals ze hen zelf noemen “de Europese leiders van de toekomst”, samen in Milaan om over remigratie te spreken.
Onder andere Dries van Langenhove, van Schild en Vrienden, Martin Sellner, leider van de Oostenrijkse identitaire beweging, en ook Thomas D., het aangehouden lid van de Geuzenbond, waren hier aanwezig. Sellner sprak daar: “Als miljoenen Europeanen het woord (remigratie) horen, dan zal het ooit realiteit worden.”
Etnische zuivering
Wie spreekt over ‘remigratie’ en massadeportaties, spreekt in feite over etnische zuivering. Dat zulke denkbeelden onder jongeren en in zogenaamd vreedzaam activisme ingang vinden, maakt de Geuzenbond en vergelijkbare groepen niet minder gevaarlijk. Achter hun jonge imago van stickers en spandoeken gaat een ideologie schuil die bevolkingsgroepen tot tweederangsburgers reduceert.
De ongekende aandacht voor immigratie in de politiek en media rechtvaardigen het gedachtegoed van dit soort groepen en zijn verantwoordelijk voor de normalisering van termen als ‘remigratie’. Door voortdurend mensen met een migratie-achtergrond als probleem weg te zetten creëren rechtse politici een samenleving waar identitarisme steeds verder kan floreren.