Het is al lang bekend dat de bosbranden die uitbreken in de landen van ons Zuidamerikaanse continent, bijna altijd het gevolg zijn van kwaad opzet, met de bedoeling grote partijen bossen en velden kaal te branden en te veranderen in woestijnen van as, om zo miljoenen te kunnen opstrijken met vastgoedspeculatie.

Zo gebeurde het in het Amazonegebied ten tijde van Bolsonaro, in de Yungas in het plurinationale Bolivia, in delen van Paraguay en Uruguay, en in Chili, waar de houtkapindustrie zich terroristisch gedraagt. Maar wat er de afgelopen maanden in het Argentijnse deel van Patagonië, of beter gezegd, in het inheemse Mapuche-grondgebied gebeurt, valt nauwelijks te bevatten.

“We zagen deze branden aankomen, we waarschuwden de autoriteiten en iedereen keek de andere kant op”

“It’s business, just business,” zou Donald Trump zeggen. Of “het werk van infiltranten en Mapuches,” zoals de president, de gouverneurs, parlementsleden en andere corrupte functionarissen straffeloos durven beweren. Dat terwijl Patagonië, en andere delen van het land, voortdurend in brand staan en ze geen poot uitsteken om deze noodsituatie op te lossen. Het schaamteloze van deze misdaad wordt geïllustreerd door de foto van de minister van Milieu, Daniel Scioli, die vrolijk een padelwedstrijd speelt “om te ontstressen”.

“We zagen deze branden aankomen, we waarschuwden de autoriteiten en iedereen keek de andere kant op”, zegt een van de buren. Samen met zijn gezin vecht hij dag en nacht tegen de vlammen. Want aan beide kanten van de Andes is de methode identiek: het gaat niet om onverantwoordelijke toeristen die, tijdens een wandeling door het bos of in de buurt van een meer, een vuurtje maken om de kou te verdrijven, maar om anonieme ‘aanvallers’ die brandhaarden aanleggen op strategische locaties.

bosbrand in Cordoba  Nicolas1231, Flickr / CC BY 4.0.

Zodra de eerste droge grassen in brand staan, zorgt de wind voor de rest: enorme gebieden veranderen in echte inferno’s. Alsof dat nog niet genoeg is, maken anderen, die er niet uitzien zoals de inwoners van de streek, misbruik van de situatie: ze breken in in hutten en schuren, die mensen vaak hebben moeten verlaten door de oprukkende vlammen, waarna ze die overgieten met benzine en in brand steken, wetende dat ze hier straffeloos mee wegkomen.

Zo gebeurt het her en der, maar in Argentinië onder het bewind van de extreemrechtse Javier Milei en in Chili onder de zogenaamd progressieve Gabriel Boric, maakt de regering zelf de situatie nog erger. In beide landen hebben hoge functionarissen racistische complottheorieën verspreid, in het verlengde van de fascistische golf die de wereld momenteel overspoelt.

Zodra deze sfeer gecreëerd is, leggen ze de verantwoordelijkheid voor de branden bij degenen die de aarde net verdedigen en respecteren, bij de inheemse volkeren die hun traditionele waarden koesteren en de Natuur vereren, want zij weten wat leven betekent.

President Milei schafte de in het parlement gestemde wet af die 60 jaar lang wijzigingen in het gebruik van afgebrande landbouwgronden en bossen verbood

Wanneer de Argentijnse minister van Binnenlandse Veiligheid, Patricia Bullrich, en haar Chileense collega van Binnenlandse Zaken, Carolina Toha, hardop beweren: “Het zijn de Mapuches die de branden stichten”, proberen ze etnische zuiveringen uit te lokken. Net zoals Trump en zijn vriend Netanyahu doen met de Palestijnen.

Het kaal gebrande land willen ze gebruiken voor enorme vastgoedprojecten of om het land tegen bodemprijzen te verkopen aan Europese investeerders en sedert kort aan Israëlische kolonisten-soldaten, dezelfde die nauw betrokken waren bij de genocide in Gaza.

Het is geen toeval dat zodra Javier Milei aan de macht kwam, de Nationale Dienst voor Brandbestrijding werd overgeheveld van het ministerie van Milieu naar het ministerie van Binnenlandse Veiligheid, waar de uiterst repressieve Bullrich de plak zwaait.

Tegelijk werd de overheidsfinanciering van de provincies in het uiterste zuiden quasi drooggelegd, onder het mom van bezuinigingen. Sterker nog, Milei zelf schafte de in het parlement gestemde wet af die zestig jaar lang wijzigingen in het gebruik van afgebrande landbouwgronden en bossen verbood.

Met al deze maatregelen liet men de volkeren van Patagonië volledig in de steek, ten overstaan van de dreiging van branden waarvan iedereen wist dat ze in het zomerseizoen zouden terugkeren, hoewel niet op deze schaal.

Men wil voorkomen dat de branden worden bedwongen, en daarom valt men iedereen aan die ze probeert te blussen

Het is duidelijk dat, net zoals Bolsonaro deed in het Braziliaanse Amazonegebied, het bevel om “alles af te branden” afkomstig is van diegenen die een steeds hebzuchtiger en destructiever kapitalisme voorstaan, ten koste van de aarde en haar bewoners. Terwijl grote delen van Patagonië nog steeds in brand staan, is dit de reactie van de Argentijnse overheid: repressief optreden tegen diegenen die vrijwillig brigades hebben gevormd om de branden te bestrijden.

Men wil voorkomen dat de branden worden bedwongen, en daarom valt men iedereen aan die ze probeert te blussen. Het Mapuche-volk wordt gecriminaliseerd, hun huizen, vergaderplaatsen, radiozenders en alles wat kan dienen om stemmen te laten horen die de ware schuldigen aan de kaak stellen, worden met de grond gelijkgemaakt.

Foto: Sarri Sarri, Flickr /CC BY-SA 2.0.

Het systeem weet heel goed hoe het opstanden in de kiem kan smoren en onderdrukken. Maar net als in Palestina zullen deze nieuwe kruisvaarders van het McCarthyisme (klopjacht in de VS in de jaren 50 tegen alle ‘communisten’ op initiatief van senator McCarthy), nvdr.), die onder één hoedje spelen met buitenlandse investeerders, er niet in slagen om een volk te vernietigen dat al meer dan 500 jaar aan dergelijke aanvallen weerstand heeft geboden.

In al hun onbeschaamdheid zullen noch Milei noch Boric, en hun respectievelijke binnenlandse en buitenlandse trawanten, ooit begrijpen dat de eeuwenoude identiteit van een volk niet kan worden afgeschaft door een decreet. En dat de strijd voor vrede en harmonie een essentieel onderdeel is van hun levenshouding.

In deze moeilijke tijden voor Patagonië moet ook de rest van de bevolking dit gaan inzien, om niet in de val te trappen van de nieuwe conquistadores, en om de solidariteit tussen volkeren te versterken.

Dit artikel verscheen eerder op Telesur.tv. De vertaling is van Toon Van den Bossche.