De Europese onafhankelijkheidsoorlog

De techmiljardairs stellen dat vrijheid onverenigbaar is met democratie en overheid. Dus plegen ze een coup in de VS. De rijkste man op aarde regelt huurlingen met coup-ervaring om aan de overheids-kassa van 6.000 miljard te zitten. Door het Congres goedgekeurde uitgaven zo tegenhouden is volstrekt illegaal en een coup. Als test cancelde Musk USAID. Buiten de democratie om. China maakt daar al dankbaar gebruik van. Precies zoals het macht won tijdens Trump I.

Onderwijs, wetenschap en alles dat naar inclusie ruikt, willen de coupplegers kapot. De libertairen cancellen ook cultuurbeleid, zoals de Argentijnse President Milei of politieke hooligan Bouchez (als hij kon). Waar de altijd-minder-mannen stoppen weet niemand, maar quasi overheids-vrije landen zoals Haïti en Libanon geven een idee waar het kan uitkomen. Mijn ervaringen in de Congolese brousse waren alvast niet van een aard om van een overheidsloze omgeving te dromen.

Voor een voorsmaakje van een afhakende overheid kun je de trein naar Duitsland nemen. Als die vertrekt. Na decennia onderinvesteringen hebben ze de slechtste spoorwegen van West en Noord-Europa. Ook snelweg-bruggen vallen uit elkaar. Gevolg? Miljarden vermijdbare kosten. Door omleidingen en vertragingen. Er zijn nog redenen waarom er al twee jaar recessie is, maar hun fiscale keurslijf speelt mee. De Duitse minister van Economie zegt nu dat het geen goed idee was om ook de EU daar in te dwingen.

De libertaire leugen vs Europeanen

Is de rechts libertaire extreem-kleine-overheidsideologie onafwendbaar in de EU? Techmiljardairs duwen ook bij ons waarheid en informatie naar de marge om hun ideologie en coup aan deze kant van “de plas” door te duwen.

In de Europese Commissie (EC) is “competitiviteit” het buzzword. Op 29 januari verscheen een competitiveness compass. Dat onze competitiviteit daalt, staat niet ter discussie. We zien de gevolgen, maar zien we ook de oorzaken?

Eerste vaststelling: de grote globale geopolitieke veranderingen verlopen nu sneller dan het “vredestijd-EU-beleid” kan volgen. Volgende no-brainer: de Russische invasie maakt duidelijk dat de EU te afhankelijk is van de import van fossiele energie. Dat gebrek aan strategische autonomie is vermijdbaar. Alleen al in 2022 kostte dat ons 100-en miljarden euro's, die transfereerden van Europese consumenten naar aandeelhouders uit heel de wereld. Door de ‘knips’ in de Nord Stream navelstreng.

Helaas werd de overmatige afhankelijkheid van Rusland snel vervangen door een overmatige afhankelijkheid van de VS, die nu hun macht maximaal uitspelen. Begin 2025 keurde de Europese Commissie nog 4 miljard Duitse staatssteun aan drijvende gas-terminals goed, die vooral dienen om gas uit de VS te importeren. Als Trump ons daarna chanteert, dan horen we straks weer het slappe “Wir haben es nicht gewusst”.

Wat is het alternatieve verhaal?

De EU kan met de energie van aarde en zon in al zijn eigen energie voorzien, zeker tegen 2040. Met grote publieke investeringen kan het nog sneller. Warmtenetten op aardwarmte zijn bijvoorbeeld haalbaar en logisch in veel Vlaamse en Europese steden. Toch als je strategisch rekent en niet gaat turven per minister en per ego.

Resultaat? Slechts 3 landen van de EU (Denemarken, Zweden en Ierland) gaan genoeg kunnen investeren om de te zwakke doelen van de European Green Deal te halen. Los van het klimatologische fiasco, waar geen politieke haan nog naar kraait: zo komt je concurrentiekracht dus echt niet terug. Dat zeggen zelfs de grote bedrijven zoals Ikea en Nestlé, in een verzoek per media om ambitieus te blijven.

De wiskunde is simpel: het niet investeren kost méér dan wel investeren. Rusland, China en de VS maken dat al heel duidelijk. Waarom we de slimste strategische, economische, ecologische en sociale logica toch niet volgen? Omdat de libertaire ideologie van Musk en Milei en van De Wever tot Bouchez de EU weerhoudt om te doen waar ze goed in was en kan zijn. We staan niet zo gek ver van Ronald Reagan die zei dat de overheid een beest is dat uitgehongerd moest worden.

Gelukkig is de EU (nog) geen monoliet en is zelfs de Europese Commissie dat niet. Een Europees Parlementslid belde me vlak voor het nakende fiscale keurslijf met de bijna wanhopige vraag wat de Europese milieubeweging nog extra kan en gaat doen om te vermijden dat de EU zichzelf in de voet schiet. Samen met vakbonden, sociale organisaties, bedrijven en wetenschappers deden we wat we konden, maar we verloren die ene veldslag. Nu zelfs de Duitsers door hebben dat dit geen goed idee is, moeten we echt doorduwen over de nood aan budgetruimte om te investeren.

Tot we die strijd winnen, nemen VS, Rusland en China onze onafhankelijkheid af. In Peking, Moskou en Washington duwen ze ons in de hoek, delen klappen uit en zien dat niemand ons komt helpen en we ons amper verzetten. Samen strijden voor een sterke rol voor de overheid, met publieke investeringen die niet enkel maar zeker onze energie-autonomie herstellen, is een Europese onafhankelijkheidsoorlog. Tegen Rusland en China zet de EU zich al af, maar het afstand nemen van de VS moet nog beginnen. Gaan we onze onafhankelijkheidsoorlog nog voeren of aanvaarden we gewoon de kolonisatie van Europa door de drie superpowers die om ons vechten?

In 'Meyn wereld' wisselt auteur Nick Meynen af met mensen die hij van harte een luide stem in het publieke debat toewenst. Meynen schreef vier boeken bij EPO en schrijft ad hoc voor De Standaard, De Morgen en een reeks media in binnen- en buitenland.