Ochtendlijke Herfstzon schijnt, in volle helderheid, op de haan in onze tuin. 26 graden in de zon, even voor elf. De sfeer is uitnodigend, aangenaam, mooi, terwijl in het Midden-Oosten de Oorlog woedt...! Waarom schrijf ik vandaag geen blog "Waarom het Westen niets kan doen", bedenk ik. Sinds gisteren 1 oktober, is een landleger met pantservoertuigen en tanks ten noorden van Israël het buurland Libanon binnen getrokken. Om de overblijvende cellen van de gewapende militie Hezbollah zoveel mogelijk, voor langere tijd, uit te schakelen, zo luidt de verantwoording. In de laatste uren kwam het nieuws dat bondgenoot Iran vormen van tegenaanval heeft uitgevoerd. Tot in onze regio's worden mensen bang. De Franse krant Liberation die ik gisteren inkeek, vertolkt de vrees van hele bevolkingen in West-Europa: slaat dit niet om in een nieuwe wereldoorlog? Iran zal toch zijn atoomwapens niet inzetten? Op Sociale Media vind ik veel boodschappen die blaken van goede wil, maar ook veel onbegrip en onwetendheid over de wortels van het gebeuren. Over de motieven en emoties bij de actoren aan de diverse zijden.
_____ Nogal wat mensen vragen zich verbijsterd af:
"Waarom ondernemen Belgische, westerse regeringen en diplomatieke kringen niet meer (en doeltreffende!) actie, om de oorlog in Gaza te stoppen? Met zijn duizenden gewonde en dode kinderen en vrouwen (en mannen)!"
Een deel van het antwoord ligt in lessen die politici en militairen hebben geleerd, en in bepaalde afspraken gemaakt op basis van het verleden in de twintigste eeuw, soms lang daarvoor. Macht uitoefenen, zoals de Israëlische regering onder druk zetten om de wapens te laten zwijgen, gaat volgens afgesproken kanalen. [Tenzij één partij brutaal haar wil oplegt met (militair) geweld, maar dan zet zij zichzelf buiten de normale orde, dan wordt zij een paria, en zal zij zich tegen de reacties moeten verzetten. Dan valt de handel en de invoer, ook van iets essentieel als voedsel, weg. Denk aan de positie van Noord-Korea onder de clan Kim.]
Onze regeringen hebben niet het recht met kracht een andere regering te zeggen wat zij moet doen, in eigen land, wat militaire acties betreft. België of het Witte Huis, Washington, kan de Israëlische regering en leger niet direct bevelen: "Stop daarmee!"
Dat soort gezagsverhoudingen is afgesproken in het Internationaal Recht. Dat is uiteindelijk ook geen slechte manier om relaties tussen landen te regelen. Belgen zouden het niet appreciëren als Amerikanen of anderen rechtstreeks bevelen gaven over onze interne politiek, ons handelen, onze gewoonten, waarden...
Deze regeling heet "het soevereiniteitsprincipe". Elk land mag zichzelf "soeverein" besturen, als destijds een suzzerein, een koning zijn koninkrijk. _____ Als we dan focussen op Israël... zien we toch dat dit een bijzonder geval is. Dan komt iets op de proppen dat veel mensen ontgaat maar dat we "het collectief geheugen" kunnen noemen.
Het Joodse volk is op gruwelijke wijze vernederd, vervolgd en moorddadig pogend volledig uitgeroeid, nog geen honderd jaar geleden.
Er leven nog overlevenden van de Shoah, beter bekend onder de naam Holocaust, letterlijk "de Vernietiging", zoals Simon Gronowski stelt . (Zie mijn blog over het stripverhaal waarin zijn belevenissen aan bod komen: Tien strips met nazimisdaden)
De poging tot volledige Genocide die door het nazi-regime is ondernomen, met de bedoeling een volledige gemeenschap (naar taal, cultuur, gewoonten en religie) uit te roeien is moeilijk met andere oorlogen of "zuiveringen" te vergelijken.
Het is nuttig ons daar af en toe aan te herinneren, bijvoorbeeld door een boek erover te lezen of een geslaagde miniserie als "War and Remembrance" of "Holocaust" te bekijken, zoals wij onlangs deden in familiekring.
De systematiek, die start met het "ontmenselijken" van de geviseerde groep met bepaalde scheldwoorden, die gepaard ging met leugens en via misleiding toegedekte concentratie van mensen, hun brutale vervoer vaak in beestenwagens waar je niet kon zitten of plassen of eten, en de al te bekende praktijken om mensen na aankomst zeer zwaar werk te laten doen bijna zonder voedsel of verzorging (slaap, kleding, hygiëne), zodat zij als werkslaven vaak snel de dood vonden..., niet alleen in Auschwitz maar op bijna duizend plaatsen in Europa, met een vreselijke zes miljoen moorden als gevolg...
Dat. blijft. hangen!
Veel Vlamingen hebben het machtige boek "WIL" van Jeroen Olyslaegers gelezen of de film gezien; waarin de collaboratie van Antwerpse Vlamingen aan het oppakken en wegvoeren van de Joodse medeburgers het grote thema is. Veel mensen hebben het indrukwekkende memoriaal in Mechelen bezocht, "Kazerne Dossin", waar in de oorlog tientallen maanden lang duizenden Joodse burgers werden bij elkaar gebracht, en dan systematisch tijdens een twintigtal (XX) konvooien werden afgevoerd naar het dodelijke oosten.
Als je beseft dat lokale besturen, burgemeesters en politie, en onze nationale regering in die jaren - noodgedwongen, wellicht geregeld met het mes letterlijk op de keel - hebben meegewerkt aan deze onbevattelijke Misdaad, dan kan je zien waarom regeringen vandaag vinden geen been te hebben om op te staan om in Israël aan te kloppen met de boodschap: "Jullie mogen jullie niet militair verdedigen." ___ Onze diplomaten en staatslieden beschikken over onvoldoende hefbomen. Zij kunnen geen druk zetten. Ook juist omdat regeringen, anders dan "gewone burgers" maar al te goed iets bijzonder akeligs beseffen, en naar dit besef moeten handelen: dat uw en mijn ouders en grootouders de massamoord op de Joodse mensen niet afdoende hebben belet. Velen hebben eraan meegewerkt. Vele voorouders waren collaborateurs, helpers van de vijand.
Burgers, figuren in Belgische stambomen zijn moordenaars van Joden geweest. Onze regeringen hebben een teveel boter op het hoofd.
Bovendien is het van thuis op 4000 km afstand op dit moment moeilijk het gevaar adequaat te beoordelen dat uitgaat van moordeskaders, van extremistische milities die de Palestijnen zeggen te dienen, Palestijnse Arabieren die wij bijna dagelijks bebloed zien schreien op de televisie. Kan je een beeld vormen van de bedreiging, het doodsgevaar dat een Joodse mens op zijn leefplekje in het midden van de Levant ervaart? Ik durf er eerlijk gezegd niet goed aan te beginnen, het is een zware oefening in empathie.
Burgers stellen op sociale media soms dat het dirigenten zijn zoals premier Benjamin Netanyahu, die het volk misleiden, vanuit een soort persoonlijke slechtheid. Het lijkt er echter op dat we hier te maken hebben met grote, anonieme, collectieve krachten. Met "wraak-lust" en met de hoge nood aan het wegnemen van dreigingen, met volle, agressieve macht en kracht.
In mijn recensie van het boek, de memoir van Margot Vanderstraeten over haar leven met een Joodse familie in Antwerpen, over decennia heen, "Mazzel tov", kan je lezen hoe Joodse families overal ter wereld in altijd een reiskoffer met essentialia, waaronder reispassen, kleding, wat geld en scheergerief, klaar hebben staan.... Pogroms zijn van alle tijden. Vanuit hun geschiedenis zijn Joden relatief zelfbewust, met trouw aan rituelen, (eet)gewoonten en religieuze denkbeelden en met een opmerkelijke onderlinge solidariteit. Wie anders is, riskeert altijd schele ogen en vervolging, dat weten ook kindjes die gepest worden op school. Het Joodse volk is in vele landen sinds eeuwen een opgejaagd volk; tegen die achtergrond is het misschien wat minder onbegrijpelijk dat deze mensen, die nog altijd periodiek militaire aanvallen krijgen van onverdraagzame buurnaties, in de nieuwe situatie dat zij een "thuisland" hebben ontvangen waar na de Shoah uit bijna honderd landen Joden zijn naartoe gekomen, nu zij een sterk leger hebben ontwikkeld en bekostigd, tot drastische daden van "defensie " blijven overgaan. Voorbeeld van een volk dat langdurige collectieve vernederingen niet meer kan verdragen, en in de tegenaanval gaat. Of op wraakneming.
Het is vreselijk, ook al is het niet zo dat de burgerdoden onder de Palestijnen totaal genegeerd worden, dat er geen haan naar kraait. Diplomatieke druk is er. Maar de situatie confronteert ons met onze onmacht, met onze beperkingen.
Extra
Lees de recensie, 10.900 keer gelezen van Mazzel Tov van Margot Vanderstraeten hier
____
Dit is blog 937 van 2 oktober 2024
1313-0710
1990-205
