In Europa stroomt jaarlijks meer dan 400 miljard euro naar fossiele sectoren [1], terwijl er slechts 40 miljard euro wordt geïnvesteerd in klimaatbeleid. Ook België investeert jaarlijks miljarden in fossiele brandstoffen [2], wat volgens Extinction Rebellion de klimaatcrisis verder aanwakkert .
Op 5 oktober komt een coalitie van 30 klimaatbewegingen onder de naam United for Climate Justice opnieuw op straat om te protesteren tegen deze dodelijke subsidies. Naast acties in heel Europa, vindt in Brussel de vijfde editie van protesten plaats [3], met de focus op de onmiddellijke stopzetting van fossiele financiering.
De urgentie voor actie is groter dan ooit. Maand na maand worden warmterecords gebroken [4], terwijl extreme weersomstandigheden zoals overstromingen toenemen [5]. In België worden landbouwers geconfronteerd met ongunstige omstandigheden; velden zijn te nat om te zaaien en gewassen rotten op het veld. In Zuid-Europa, bijvoorbeeld in Griekenland, stijgt het aantal bosbranden aanzienlijk [6], en Spanje loopt het risico dat 75 procent van het land ‘verwoestijnt’ als de opwarming niet wordt stopgezet [7].
“Deze crisis raakt niet alleen ons klimaat, maar heeft directe gevolgen voor voedselzekerheid, migratiestromen en geopolitieke spanningen”, waarschuwen de actievoerders. “Wij eisen dat de overheid een Nationaal Noodplan invoert om de overgang naar een fossielvrije economie te versnellen. Dit plan moet zowel de kwetsbaren als het ecosysteem beschermen. De ineenstorting van het klimaat is geen verre dreiging meer en het venster met mogelijkheden om de ergste gevolgen te voorkomen sluit zich snel.”
“Elke burger heeft het recht en de plicht om voor zichzelf op te komen wanneer de overheid haar verantwoordelijkheid niet neemt en het welzijn van haar bevolking in gevaar brengt”, verklaart actievoerder Ellys. “De noodzakelijke overgang naar een duurzame toekomst mag niet ten koste gaan van degenen die nu al lijden onder de gevolgen van klimaatverandering.”
De oplossing ligt niet in het simpelweg vervangen van fossiele brandstoffen door alternatieven, maar het actief verminderen van het gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Activisten roepen op om af te stappen van een paradigma dat gericht is op eindeloze economische groei, die niet verenigbaar is met sociale rechtvaardigheid en de grenzen van de planeet [8].
De campagne “Stop EU Fossiele Subsidies” vraagt om een fundamenteel ander beleid dat focust op een systemische verandering, geworteld in een echte democratie om de huidige sociale en ecologische ineenstorting af te remmen. “Alleen door brede burgerparticipatie kunnen we draagvlak creëren voor een ander, rechtvaardig klimaatbeleid”, zegt XR-actievoerder Ellys.
Bronnen:
[1] https://docs.google.com/document/d/1HIgRvsqUiDC1RVmK-VXpSFXz5lkurWxWpO2eFDkxb6A/edit?usp=sharing
[4] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/08/07/warmste-julimaand-ooit-gemeten/
[5] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/09/11/12-natste-maanden-op-rij/
[7] https://www.rtve.es/noticias/20210617/espana-riesgo-convertirse-desierto-este-siglo/2104605.shtml
[8] https://www.stockholmresilience.org/research/planetary-boundaries.html