Militaire drukte in de onze havens

Negentig zware tanks, vijftien houwitsers, 120 gevechtsvoertuigen, 500 rupsvoertuigen, … De haven van Antwerpen vormt dezer dagen voor de tweede keer de transithaven voor een grote tankbrigade van het Amerikaanse leger die in het kader van de NAVO-operatie “enhanced Forward Presence” het oosten van Europa moet beschermen tegen eventuele Russische agressie.

In totaal brengt de brigade 3.500 stukken uitrusting mee. Vier roroschepen (roll-on-roll-offschepen) moesten tegen eind januari al het materiaal overbrengen.

De 3.500 manschappen van de “1st Armored Brigade Combat Team, 1st Infantry Division” uit Fort Riley in de staat Kansas komen met het vliegtuig. Meer dan duizend Amerikaanse militairen verblijven reeds een aantal dagen op het militair domein van Grobbendonk om het materiaal te recupereren. Nadien gaat het langs Duitsland naar Polen, zowel via de weg, het spoor als binnenwateren.

De helikopters van diverse types (AH-64 Apache, CH-47 Chinook, UH-60L en M Blackhawk) arriveerden op 29 januari in Zeebrugge om dan via de basis Chièvres (tussen Bergen en Ath) naar Duitsland en uiteindelijk Oost-Europa te trekken.

Allemaal milieuvriendelijk? Zullen we met zijn allen de fiets nemen in plaats van de wagen, terwijl onder onze ogen het klimaat wordt vernietigd door de oorlogsboeren?

Oorlogsgeld kan overschakeling naar hernieuwbare energie bekostigen

Niet alleen maken de oorlogen van de VS het leven van de Irakezen, Afghanen, Pakistanen, Libiërs, Syriërs … onmogelijk, niet alleen storten de exuberante kosten van deze oorlogen de wereld in een economische crisis, de militaire operaties vernietigen ook het milieu. En als deze trend voortduurt, zal de militaire machine van de VS en NAVO het leven op deze planeet onmogelijk maken voor mensen en dieren.

Het geld dat werd verkwist aan de Irak-oorlog – een oorlog voor olie, laten we dat niet vergeten – zou de planetaire overschakeling naar hernieuwbare energie kunnen bekostigd hebben. Laat dat even bezinken. De kosten van Amerika’s oorlogen na 11 september 2001 naderen 6 biljoen dollar en het prijskaartje zal blijven stijgen, net zoals de zeespiegels, de temperaturen en de CO2 in de atmosfeer. Onverzadigbaar militarisme is de grootste institutionele bijdrage aan de natuurrampen die intensiever worden door de wereldwijde klimaatverandering.

Het Amerikaanse leger is verantwoordelijk voor de meest flagrante en wijdverspreide vervuiling van de planeet, maar deze informatie en de bijbehorende documentatie wordt bijna nooit vermeld. Ondanks de bewijzen wordt de milieu-impact van het Amerikaanse leger grotendeels doodgezwegen door de milieu-organisaties en was dit niet de focus van discussies over de voorgestelde beperkingen op de milieuconferenties over klimaatverandering. Deze milieu-impact bestaat uit ongeremd gebruik van fossiele brandstoffen, massale creatie van broeikasgassen, en het vrijkomen van radioactieve en chemische contaminanten in de lucht, water en bodem.

Hoe de oorlogsmachine het leven voor vele miljoenen mensen vernietigt

Irak is getuige van een afschuwelijke milieuramp. Militaire actie door de Verenigde Staten heeft geresulteerd in de verwoestijning van 90 procent van het Iraakse grondgebied, waardoor de landbouwindustrie van het land werd verlamd en gedwongen om meer dan 80 procent van zijn voedsel te importeren.

Het gebruik door de VS van verarmd uranium in Irak tijdens de Golfoorlog veroorzaakte ook een enorme milieubelasting voor de Irakezen. Bovendien heeft het beleid van het Amerikaanse leger om open verbrandingsputten te gebruiken om afval van de invasie van 2003 te verwijderen, een golf van kanker veroorzaakt onder Amerikaanse militairen en Iraakse burgers. Hier ligt dan ook de oorzaak van de vluchtelingenstroom.

De Pentagon oorlogen in Irak en Afghanistan, haar geheime operaties in Pakistan, haar apparatuur op meer dan 1.000 Amerikaanse bases over de hele wereld, haar 6.000 vestigingen in de VS; alle NAVO-operaties, haar vliegdekschepen, straalvliegtuigen, het testen van wapens, training en verkoop worden niet opgenomen in tellingen voor de Amerikaanse uitstoot van broeikasgassen en worden ook niet meegenomen in onderhandelingen over de beperking van uitstoot van broeikasgassen.

Pentagon vrijgesteld van alle klimaatafspraken

Sara Flounders schrijft: “Het Pentagon is de grootste institutionele gebruiker van aardolieproducten en energie in het algemeen. Toch is het Pentagon vrijgesteld van alle internationale klimaatafspraken.” De mazen in de Conventie van Kyoto over klimaatverandering zijn groot genoeg om een ??tank doorheen te drijven, aldus het rapport “A Climate of War“.

Bovendien blijft het leger grotendeels vrijgesteld van de naleving van de meeste federale en nationale milieuwetgeving, en de Environmental Protection Agency (EPA), het VS milieuagentschap blijkt een partner te zijn van het Pentagon in deze misdaad en werkt er hard aan om dat zo te houden. Het militair-industrieel complex, dat bijna 60 procent van het Amerikaans nationale budget opsoupeert, vrijstellen van alle klimaatakkoorden, is energie-inefficiënt en ecologisch zelfvernietigend.

Gedurende de lange geschiedenis van militaire voorbereidingen, operaties en oorlogen, werd het Amerikaanse leger nooit verantwoordelijk gesteld voor de effecten van haar activiteiten op milieu, mensen of dieren. Tijdens de onderhandelingen voor de Kyoto-akkoorden in december 1997 heeft de VS bij de ondertekening geëist dat al haar militaire operaties wereldwijd, waaronder activiteiten in participatie met de VN en de NAVO, worden vrijgesteld van metingen.

Na het bereiken van deze overeenkomst, weigerde de regering-Bush vervolgens om de akkoorden te ondertekenen en het Amerikaanse Congres nam een uitdrukkelijke bepaling aan die garandeert dat het Amerikaanse leger vrijstelling bekomt van een vermindering van het energieverbruik of meting van de uitstoot van broeikasgassen.

Heropbouw van Iraakse scholen, huizen, bedrijven, bruggen, wegen en ziekenhuizen die verpulverd zijn door de oorlog, en nieuwe veiligheidsmuren en barrières, vereisen miljoenen tonnen cement, een van de grootste industriële bronnen van broeikasgasemissies. In 2006 spendeerden de VS meer aan de oorlog in Irak dan de hele wereld aan investeringen in hernieuwbare energie.

Het Pentagon verbruikt meer aardolie per dag dan de totale consumptie van 175 landen (van de 210 in de wereld) en genereert meer dan 70 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen in de VS, volgens statistieken in het CIA World Factbook. “De Amerikaanse luchtmacht verbrandt jaarlijks 2,4 miljard gallon (+/- 9 miljard liter) vliegtuigbrandstof, allemaal afgeleid van aardolie,” meldde een artikel in de Scientific American.

Sinds het begin van de oorlogen na elf september 2001 (9/11) bedraagt het Amerikaanse militaire brandstofverbruik gemiddeld ongeveer 144 miljoen vaten (1 barrel olie is 159 liter) per jaar. Een kwart van de vliegtuigbrandstof in de wereld voedt de USAF-vloot van moordmachines; in 2006 verbruikten ze evenveel brandstof als Amerikaanse vliegtuigen tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941-1945). Dat cijfer is exclusief de brandstof die wordt gebruikt door coalitietroepen, private militaire contractors (aannemers) of de enorme hoeveelheid fossiele brandstoffen die worden verbruikt door de wapenindustrie.

Amerikaanse leger is een belangrijke uitstoter van kooldioxide

Volgens Steve Kretzmann, directeur van Oil Change International, “was de oorlog in Irak verantwoordelijk voor de uitstoot van minstens 141 miljoen metrische ton kooldioxide-equivalent (MMTCO2) van maart 2003 tot en met december 2007.” Dat is meer CO2 dan 60 procent van alle landen, en die cijfers zijn alleen van de eerste vier jaar. De VS heeft de oorlogsinspanningen in Irak afgeslankt in december 2011, maar zijn nog steeds niet vertrokken, dus de Amerikaanse invasie en 15 jaar bezetting hebben tot nu toe waarschijnlijk meer dan 400 miljoen ton CO2 gegenereerd.

In mei 2017 besteedden de reguliere media weinig aandacht aan het nieuws dat het Amerikaanse marinestation in Virginia Beach naar schatting 94.000 liter vliegtuigbrandstof had geloosd in een nabijgelegen rivier, minder dan anderhalve kilometer van de Atlantische Oceaan. Hoewel het incident zeker niet zo catastrofaal was als bij sommige andere pijplijnen, onderstreept dit een belangrijk maar weinig bekend feit – dat het Amerikaanse ministerie van Defensie de grootste vervuiler van de wereld is.

Terwijl het Amerikaanse ministerie van defensie meer gevaarlijk afval produceert dan de vijf grootste Amerikaanse chemische bedrijven samen – jaarlijks 750.000 ton giftig afval – heeft het zijn giftige erfenis over de hele wereld achtergelaten. Verarmd uranium, olie, vliegtuigbrandstof, pesticiden, ontbladeringsmiddelen zoals Agent Orange en lood, onder andere, samen met de enorme hoeveelheden straling uit de geproduceerde wapens, die worden getest en gebruikt, zijn slechts enkele van de verontreinigende stoffen, waarmee het Amerikaanse leger het milieu besmet.

In 2014 vertelde het voormalige hoofd van het milieuprogramma van het Pentagon aan Newsweek dat zijn departement te maken heeft met 39.000 besmette gebieden verspreid over 19 miljoen hectare in de Verenigde Staten alleen al.

Amerikaanse militaire bases de meest vervuilde plaatsen ter wereld

Amerikaanse militaire bases, zowel binnenlandse als buitenlandse, behoren zonder uitzondering tot enkele van de meest vervuilde plaatsen ter wereld, omdat perchloraat en andere componenten van jet- en raketbrandstof bronnen van drinkwater, waterwegen en grond verontreinigen. Honderden militaire bases zijn te vinden op de lijst van het Milieubeschermingsagentschap van Superfund-sites, die in aanmerking komen voor opschoningssubsidies van de overheid.

Bijna 900 van de bijna 1.200 Superfund-locaties in de VS zijn verlaten militaire faciliteiten of locaties die andere militaire behoeften ondersteunen, de militaire bases zelf niet meegerekend. Het zou dus geen verrassing mogen zijn dat ten minste 126 militaire bases water hebben vervuild en kanker en geboorteafwijkingen hebben veroorzaakt bij militairen en hun gezinnen. (Tot zover dus de “steun aan onze troepen”.)

“Bijna elke militaire site in dit land is ernstig vervuild”, vertelde John D. Dingell, een gepensioneerd congreslid en oorlogsveteraan, aan Newsweek in 2014. Camp Lejeune in Jacksonville, North Carolina is zo’n basis. De besmetting van Lejeune werd over een grote oppervlakte verspreid en was zelfs dodelijk nadat het grondwater van 1953 tot 1987 was vervuild met een aanzienlijke hoeveelheid carcinogenen.

Het duurde echter heel lang voordat de regering de slachtoffers, die aan Lejeune blootgestelde chemicaliën waren blootgesteld, toestond om officiële schadevergoedingsclaims in te dienen. Talrijke bases in het buitenland hebben ook de plaatselijke drinkwatervoorzieningen verontreinigd, het meest bekend is de luchtmachtbasis van Kadena in Okinawa.

Kernwapens verontreinigen het milieu

Bovendien is de VS, dat meer kernwapens heeft getest dan alle andere landen samen, verantwoordelijk voor de enorme hoeveelheid straling die nog steeds vele eilanden in de Stille Oceaan blijft besmetten. De Marshall-eilanden, waar de VS tussen 1946 en 1958 meer dan zestig kernwapens hebben laten exploderen, zijn een bijzonder opmerkelijk voorbeeld. Inwoners van de Marshalleilanden en het nabijgelegen Guam blijven een buitengewoon hoog aantal kankers ervaren.

Het Amerikaanse zuidwesten was ook de locatie van talloze kernwapenproeven die grote stukken land verontreinigden. Navajo Indiaanse reservaten zijn vervuild door lang verlaten uraniummijnen.

Amerikaanse leger zet zwaar vervuilende praktijken verder

Kritiek op de ernstige verontreiniging heeft het Amerikaanse leger er geenszins van weerhouden om vervuilende praktijken verder te zetten. In november 2016 kondigde de Amerikaanse marine aan dat ze in de loop van 2017 20.000 ton milieustressoren, waaronder zware metalen en explosieven, in de kustwateren van de Amerikaanse Stille Oceaan zal lozen.

Het plan, uiteengezet in de Northwest Training and Testing Environmental Impact Statement (EIS) van de marine, vermeldt niet dat deze “stressoren” door de EPA worden beschreven als bekende gevaren, waarvan er vele zeer toxisch zijn, op zowel acuut als chronisch niveau.

In die 20.000 ton “stressoren”, genoemd in het EIS plan, zijn niet begrepen de extra 4,7 tot 14 ton “metalen met potentiële toxiciteit” die de marine van plan is jaarlijks in de binnenwateren langs de Puget Sound regio in de staat Washington te lozen.

In antwoord op de kritiek zei een woordvoerster van de marine dat zware metalen en zelfs verarmd uranium niet gevaarlijker zijn dan enig ander metaal, een verklaring die een duidelijke afwijzing van wetenschappelijke feiten is. Het lijkt erop dat de Amerikaanse militaire operaties, bedoeld om ‘Amerikanen veilig te houden’, hogere kosten met zich meebrengen dan de meeste mensen beseffen – een prijs die zal worden betaald door komende generaties, zowel binnen de Verenigde Staten als daarbuiten.

Oorlogen veroorzaken dood, voedselonzekerheid en klimaatvluchtelingen

We kunnen een escalatie verwachten van voedselonzekerheid in de wereld, klimaatvluchtelingen en het vrijkomen van lang sluimerende, potentieel zeer dodelijke bacteriën en virussen. Onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Pediatrics in mei 2018 onthulde dat “kinderen naar schatting 88 procent van de last van ziekten gerelateerd aan klimaatverandering dragen”. Desondanks onderzoeken volksgezondheidsinstanties niet wat de weerslag is van oorlog op ons klimaat wanneer ze bespreken wat klimaatverandering onze kinderen zal kosten.

In 1940 verbruikte het Amerikaanse leger één procent van het totale energieverbruik van het land; tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog steeg het aandeel van het leger tot 29 procent. Olie is onmisbaar voor oorlog. Op overeenkomstige wijze is militarisme de meest olie-opslorpende activiteit op de planeet, met een verbruik dat nog steeds aangroeit met snellere, grotere, meer brandstof verslindende vliegtuigen, tanks en marineschepen die worden ingezet in meer intensieve lucht- en grondoorlogen.

Aan het begin van de oorlog in Irak in maart 2003 schatte het leger dat het meer dan 152 miljoen liter benzine nodig zou hebben gedurende drie weken gevechten, waarmee de totale hoeveelheid die door alle geallieerde troepen in de vier jaar van de Eerste Wereldoorlog werd gebruikt, werd overschreden. Het oorlogstuig van het leger omvat 2000 M-1 Abrams tanks die 946 liter brandstof per uur verbruiken.

De US Air Force (USAF) is de grootste verbruiker van vliegtuigbrandstof ter wereld. Om even het astronomische brandstofgebruik van de USAF-gevechtsvliegtuigen onder de loep te nemen: de F-4 Phantom Fighter verbrandt meer dan 6.057lbs (2.747,4kg) brandstof per uur en piekt tot 54.510lbs (24.725,32kg) per uur bij supersonische snelheden. De B-52 Stratocruiser, met acht straalmotoren, slurpt 208lbs per minuut; een tien minuten vlucht verbruikt evenveel brandstof als de gemiddelde autobestuurder in een jaar spendeert!

Op 17 februari 2007 publiceerde Energy Bulletin gedetailleerder het olieverbruik van vliegtuigen van het Pentagon, en schepen, voertuigen en faciliteiten, die het Pentagon de op een-na grootste olieconsument in de wereld maakte. Op dat moment had de Amerikaanse marine 285 schepen en ongeveer 4000 vliegtuigen. Het Amerikaanse leger had 28.000 gepantserde voertuigen, 140.000 High-Mobility Multipurpose Wheeled voertuigen, meer dan 4.000 gevechtshelikopters, enkele honderden vliegtuigen met vaste vleugels en een vloot van 187.493 voertuigen. Tel daarbij ook nog 80 nucleaire onderzeeërs en vliegdekschepen, die radioactieve vervuiling verspreiden en al hun andere voertuigen rijden op olie.

Milieukosten van de VS strijdkrachten de grootste aanslag op het milieu

Volgens Barry Sanders, auteur van The Green Zone zijn de milieukosten van de strijdkrachten van de Verenigde Staten “de grootste aanslag op het milieu, op ons allen over de hele wereld.”

Enkele voorbeelden:

– Verarmd uranium: Tienduizenden kilo’s microdeeltjes van radioactief en hoog toxisch afval vervuilen het Midden-Oosten, Centraal-Azië en de Balkan.

– In de VS geproduceerde landmijnen en clusterbommen verspreid over grote delen van Afrika, Azië, Latijns-Amerika en het Midden-Oosten zaaien nog steeds dood en verderf, zelfs nadat de oorlogen zijn opgehouden.

– Vijfendertig jaar na de oorlog in Vietnam, is dioxinebesmetting driehonderd tot vierhonderd keer hoger dan de ‘veilige’ niveaus, wat leidt tot ernstige aangeboren afwijkingen en kanker tot in de derde generatie van de betrokkenen.

– Roestvaten met chemicaliën en oplosmiddelen en miljoenen stuks munitie worden op een onveilige en nonchalante manier achtergelaten door het Pentagon in bases over de hele wereld.

Ondertussen, alsof het Amerikaanse leger de wereld al niet genoeg heeft vervuild, is er een nieuw vijfjarig strategisch plan van de Amerikaanse vloot om zogenaamd “de nationale veiligheid via de Noordpool te verdedigen”, potentiële onderzeese rijkdommen te ontdekken en te exploiteren, en andere maritieme belangen te behartigen, vooruitlopend op het afsmelten van de ijskappen van de Arctische oceaan. Dit plan voorziet groeiende vlootoperaties, resource development, onderzoek, en toerisme, en zal vorm geven aan verhoogd wereldwijd transport in de regio.

VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon over de rampzalige gevolgen van oorlogen

“Het milieu is lang een stil slachtoffer geweest van oorlog en gewapende conflicten. Van de vervuiling van land en de vernietiging van bossen tot het plunderen van natuurlijke hulpbronnen en de ineenstorting van managementsystemen, zijn de gevolgen voor het milieu van oorlog vaak wijdverbreid en verwoestend. Laten we opnieuw onze belofte bevestigen om het milieu te beschermen tegen de gevolgen van oorlog en om toekomstige conflicten over natuurlijke hulpbronnen te voorkomen”, zei VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon in 2014 tijdens de Internationale Dag ter voorkoming van de exploitatie van het milieu in oorlog en gewapende conflicten.

Zelfs als alle personen in de Verenigde Staten al hun gloeilampen zouden veranderen in led verlichting, hun hoeveelheid gereden kilometers zouden halveren, de helft van hun huishoudelijk afval zouden recyclen, hun bandenspanning zouden opdrijven om het benzineverbruik te verminderen, zichzelf en hun kleding wassen in water van lagere temperatuur, hun thermostaten twee graden lager zetten, en een boom zouden planten, zou dat resulteren in een eenmalige vermindering van de CO2-uitstoot met 21 procent.

Pentagon en multinationals: één front

We composteren, we rijden met hybride wagens, we brengen onze eigen tas mee naar de supermarkt, maar intussen behandelen de Amerikaanse militairen en haar mede-vervuilers – de multinationale bedrijven – de planeet alsof er niets aan de hand is … met weinig of geen tegenstand van de algemene bevolking.

In feite geniet het leger onvoorwaardelijke steun, zelfs van degenen die zich identificeren als ‘anti-oorlog’. Houd hier rekening mee wanneer je de volgende keer de uitdrukking ‘oorlog tegen terrorisme’ hoort: ons belastinggeld subsidieert een wereldwijde eco-terreurcampagne en al het gerecycleerde toiletpapier in de wereld zal dat niet veranderen. 

Naar een écht milieuvriendelijk programma voor de groene partijen

Om de planeet te redden is er een progressief internationaal programma nodig dat gebaseerd is op internationale solidariteit, niet op “humanitaire militaire interventies”. Een uittreksel uit het programma van de Amerikaanse Groene Partij (december 2018):

“We hopen dat het bredere publiek ook andere delen van de Groene agenda zal overnemen en deze zal materialiseren in beleid en actie. Groene kandidaten pleiten voor een vermindering met 50 procent van de begroting van het Pentagon, de grootste vervuiler ter wereld sinds het begin van deze eeuw, terwijl het duopolie (republikeinen en democraten) de militaire uitgaven nu heeft uitgebreid tot 64 procent van het budget van de federale discretionaire uitgaven.”

“We verzetten ons ook tegen de oorlogen in Irak, Afghanistan, Libië en Syrië. Op 29 november 2018 ging een delegatie onder leiding van de Groene Partij naar het Internationaal Strafhof om aan te dringen op een volledig onderzoek naar misdaden door Israël tegen Palestijnen (lees de brief van de Groene Partij aan het Internationaal Strafhof waarin de geschiedenis van de Israëlische staat wordt geschetst, de bezetting van Palestina en verzoeken dat vermeende oorlogsmisdaden door Israël die zijn gerapporteerd sinds juni 2014 worden onderzocht door het ICC), en een buitenlands beleid van diplomatie in tegenstelling tot militaristisch interventionisme.”

“Het duopolie War On Terror heeft de Verenigde Staten 6 biljoen dollar gekost op een moment dat onze infrastructuur faalt en we moeten investeren in een overgang naar een schone energie-economie. Noch de Democraten of Republikeinen zijn bereid om de militaire begroting te schrappen of een buitenlands beleid gebaseerd op militarisme te beëindigen”.

“Zelfs terwijl sommige Democraten een aantal van onze problemen in overweging nemen, verwachten we niet dat één van beide partijen een groene New Deal, een verbeterde Medicare for All zal adopteren of de militaristische politiek ernstig zal beknotten, tenzij ze worden onder druk gezet door een basisbeweging en door een derde partij die aan politieke steun wint.”

Dit is een enorm verschil met het programma van de Belgische Groene partij. Uit het programma van Groen:

“Als het over veiligheid gaat, is militaire zelfverdediging maar een klein stukje van het verhaal. We zetten in op conflictpreventie en humanitaire militaire interventies. Een robuust veiligheidsbeleid plaatst armoede, klimaat, migratie en eerlijke handel centraal. De oorzaken van conflicten wegnemen, is de meest betrouwbare manier om op lange termijn te zorgen voor veiligheid. Samenwerking is belangrijk. Internationale interventies gebeuren binnen het kader van de Verenigde Naties. De toekomst van ons leger ligt bij een Europese defensie.”

Rol klimaatverandering in oorlogen wordt overschat

Veel te gemakkelijk is klimaatverandering de laatste jaren naar voren geschoven als veroorzaker van opstanden en oorlogen, zeggen Duitse en Australische onderzoekers. Een gevolg van wetenschappelijke tunnelvisie, stellen zij.

Als je dit artikel hebt gelezen, besef je dat het omgekeerde waar is: oorlogen leiden tot klimaatverandering. En dat leidt op zijn beurt weer tot oorlogen.

Tijd voor bezinning dus en geen ontkoppeling van klimaatverandering en het militair-industrieel complex. Protesten tegen de opwarming van de aarde moeten samengaan met protesten tegen de eindeloze oorlogen die gevoerd worden in onze naam.

“No matter what political reasons are given for war, the underlying reason is always economic.” ~ A.J.P. Taylor (British Historian, 1906-1990)

Dirk Adriaensens is lid van het uitvoerend comité van het BRussells Tribunal.