Voorzitster Chris Renier bekijkt tevreden de cijfers over de deelname aan de stakingsdag. “De actiedag is heel goed verlopen. Afhankelijk van de regio legde 60 tot 65 procent van de chauffeurs van De Lijn het werk neer. Het treinverkeer was grondig verstoord. In de gevangenissen ging zo goed als niemand aan het werk. Bij de afvalintercommunale Ivago in Gent staakte 70 procent van de werknemers. Er werd ook gestaakt in heel wat zwembaden, kinderdagverblijven en sporthallen. Voor een staking waar maar één vakbond aan meedeed, zijn dat toch hoge cijfers.”

Renier legde haar oor te luister aan heel wat stakersposten. “Mensen liggen wakker van de onderfinanciering van de openbare diensten en de hoge werkdruk die dat met zich meebrengt. Er is ook ongerustheid over de toekomst van het statuut van ambtenaren. Het gaat ook heel vaak over de pensioenen. Mensen maken zich zorgen waar het naar toe gaat met de discussie over de zware beroepen (die recht zouden krijgen op vervroegde uittreding, nvdr). Onderschat ook de minimumdienstverlenging niet die de regering wil invoeren in de gevangenissen en bij de NMBS.

Michel

Terwijl er over het hele land gestaakt werd, beklom premier Michel het spreekgestoelte in de Kamer voor zijn regeerverklaring. Naast het eeuwige mantra ‘jobs, jobs, jobs’ kwam er een lofzang op de weldaden van zijn regering. Reniers: “Dat is niet realistisch. Dat staat zo ver van wat de mensen voelen op het terrein. Ik merk dat ook aan de reacties op de staking. Natuurlijk is er de gebruikelijke bagger op Twitter. Maar het was toch anders. Er kwamen ook veel steunbetuigingen. Overal zag ik mensen die fier waren dat ze nog eens actie konden voeren. Het ongenoegen is groot en dat wordt onderschat. ‘Alles gaat perfect’, zegt dat maar eens aan de mensen die uitkijken naar een pensioentje van 1200 euro – over dergelijke cijfers praten we, hé, ook bij de ambtenaren. Verworven rechten worden afgepakt. En mensen moeten dat allemaal maar slikken.”

Enkele weken geleden moest de regering even naar adem happen toen één van de pensioenmaatregelen – minder pensioen voor 50-plussers die het ongeluk hebben om werkloos te worden op latere leeftijd – voor een kleine mediastorm zorgde. “Dat pensioendossier leeft. Mensen zien geen veilig vangnet meer aan het einde van een lange loopbaan. Ook veel jonge mensen maken zich zorgen. Tot 67 werken zien veel mensen niet zitten. In de media wordt dat op een heel intellectualistische en cijfermatige manier benaderd. Niet door de ogen van mensen die stress hebben of een heel routineuze job of die fysiek zwaar werk doen of elke dag lange verplaatsingen”, zegt Reniers.

De komende maanden ligt er nog veel werk op de plank bij de regering. “Voor eind december wil men knopen doorhakken in het dossier van de zware beroepen, de redesign van het statuut en de minimale dienstverlening. De vakbonden hebben daarover nog niet eens teksten gekregen. Wij hebben nochtans voorstellen, bijvoorbeeld over de minimale dienstverlening. Maar dat is gewoon een fetisj geworden voor de regering.”

Was dit dan de laatste actie? “Gaan wij al die aanvallen met onderhandelingen kunnen afslaan? Ik denk het niet. Veel kans dat als gewoon in een programmawet door het parlement wordt gejaagd. Alle vakbonden maken dezelfde analyse. Onze pamfletten lijken als twee druppels water op elkaar. Ik hoop dat we in december terug zij en zij staan en in gemeenschappelijk vakbondsfront actie kunnen voeren.”