Dus mensen die hun geneesmiddelen niet kunnen betalen doen aan overconsumptie? En als artsen hen willen helpen met een doosje pillen dat door een andere patiënt niet meer wordt gebruikt, is dat ontoelaatbaar? Tegelijk zou het verdelen van reclame-stalen van medicijnen wél zijn toegestaan.

Sociaal en kwaliteitsvol geneesmiddelenbeleid

Al jaren verzamelen wij op onze groepspraktijk geneesmiddelen die patiënten niet meer gebruiken of nodig hebben. Ofwel omdat de verpakkingen op de markt niet op maat van de patiënt zijn en teveel dosissen bevatten, ofwel omdat patiënten een bepaald medicijn niet verdragen, ofwel omdat een patiënt overleden is en veel ongebruikte chronische geneesmiddelen achterlaat. We inspecteren en sorteren ze zorgvuldig op nuttigheid, de kwaliteit van de verpakking en op vervaldatum. En we geven ze mee aan patiënten in financiële nood die bijvoorbeeld niet in orde zijn met de mutualiteit en geen terugbetaling krijgen, patiënten die het financieel moeilijk hebben om het remgeld bij de apotheek te betalen of ook als proefbehandeling om te zien of een geneesmiddel voor een bepaalde patiënt voldoende werkt en geen nevenwerkingen geeft. 

Wij weigeren medische vertegenwoordigers. Die dienen alleen maar om ons voorschrijfgedrag te beïnvloeden in de richting van de medicijnen van de firma waarvoor ze moeten werken. Wij weigeren staaltjes geneesmiddelen, want dat zijn steevast peperdure, nieuwe en daarom niet betere geneesmiddelen. Zij zetten het voorschrijfgedrag van artsen en het geneesmiddelengebruik van patiënten op een verkeerd spoor. 

Kiwi

Het kan nochtans ook anders: met het kiwimodel, waarbij de eerste keuze medicijnen door de overheid worden aangekocht via openbare aanbesteding. Hierdoor worden de beste geneesmiddelen veel goedkoper. Zowel de patiënt als de sociale zekerheid varen daar wel bij. Bovendien hoeven bedrijven dan geen geld meer te pompen in reclame en staaltjes van nieuwe medicijnen. De lijst van eerste keuze geneesmiddelen wordt immers opgemaakt op basis van objectieve wetenschappelijke criteria door een onafhankelijke commissie van experts. Reclame maken heeft dan voor de bedrijven geen zin meer. Het geld dat nu besteed wordt aan die verspillende geneesmiddelenreclame kan dan weer geïnvesteerd worden in echt onafhankelijk onderzoek en informatie voor artsen en patiënten.

Vergeten we niet dat al die marketingkosten uiteindelijk door de ziekteverzekering en patiënten worden opgehoest omdat ze deel uitmaken van de kostprijs van een geneesmiddel. Sinds het onderzoek in 2009 van Neelie Kroes, toenmalig Eurocommissaris voor concurrentiebeleid, naar wanpraktijken van de farmaceutische industrie weten we dat in Europa reclame 23 procent van de prijs van een geneesmiddel beslaat. 

Daarenboven laat het kiwimodel perfect toe dat de apotheker voor de meeste geneesmiddelen het juiste aantal eenheden voor de patiënt aflevert doordat deze medicijnen in het groot in hospitaalverpakkingen worden aangekocht. Dan hoeven de apotheekkastjes thuis niet meer uit te puilen met half lege doosjes.

Anne Delespaul en Dirk Van Duppen, huisartsen bij Geneeskunde voor het Volk te Deurne en gezondheidsspecialisten voor de PVDA