Oogkleppen
Opinie, Nieuws, Samenleving, Politiek, België -

Oogkleppen

Na de aanslagen in Brussel dreigt het gevaar van een ruk naar rechts. Opiniemakers pleitten er vorige week alvast voor om een rechts discours vanaf nu 'ernstig' te nemen. Daarmee is de toon gezet. Na de mars van neonazi's op de wake zondag zien we dat het tegendeel nodig is: we moeten verrechtsing ernstig bestrijden. In zoverre er oogkleppen en taboes zijn, die we na de aanslagen dringend moeten doorprikken, zijn het wel deze: stop met extreemrechts salonfähig te maken 'in naam van de democratie'.

maandag 28 maart 2016 10:34
Spread the love




Trauma na terreur zorgt voor watertrappelen bij opiniemakers. Zo opperde moraalfilosoof Patrick Loobuyck in De Standaard vorige week (twee valkuilen, 23 maart) dat we nu ‘eerlijke analyses moeten durven maken’.

Concreet waarschuwt hij voor twee valkuilen: we mogen niet langer blind zijn voor de onderbuik van de sociale media (‘de kunst zal erin bestaan die onderbuik niet te negeren zonder ons er helemaal op af te stemmen’) en we hadden haatpredikers als Paul Cliteur, Hirsi Ali en Wim Van Rooy ernstig moeten nemen.

We mogen niet in de val trappen van onze ‘politieke correctheid’, schreef hij, en zo neemt hij het rechtse discours over. Na de aanval van neonazi’s op de wake op het Beursplein zondag weten we weer hoe absurd die oproep is. We zouden ‘uit respect voor onze oogkleppen bepaalde kritische analyses aan de kant gezet hebben’?

Welke oogkleppen?

Hebben progressieve opiniemakers niet voortdurend gewezen op het ruimere politieke en sociale plaatje waarbinnen radicalisering ontstaat, zowel die van jihadi’s als extreemrechts? Benadrukten ze niet dat stigmatisering en uitsluiting een gevaarlijke cocktail is binnen het huidige geopolitieke conflict waarin wij elders oorlog voeren?

Of dat de aanhoudende aandacht op culturele en etnische verschillen, om het niet over de sociaaleconomische krachtverhoudingen te moeten hebben, een voedingsbodem voor verrechtsing is? En het kan altijd nog radicaler.

Loobuyck verwacht dat we ‘ernstige’ discussies voeren met fanatici die helemaal geen discussie willen, slechts platte stemmingmakerij. Dat is overigens ook een vorm van terreur: voortdurend de publieke opinie bestoken met een misleidend radicalisme dat geen voortschrijdend inzicht wilt, geen tegenspraak duldt.

Het klopt evenmin dat progressieve opiniemakers deze hate speech niet ernstig namen. Integendeel, er werd intensief met argumenten tegen geprotesteerd, voor zover men dat toeliet. ‘Taboe-doorbrekers’, zoals barones Doornaert, willen natuurlijk vooral een collectieve ruk naar rechts. N-VA schepenen mogen vandaag nochtans al over ‘baardapen’ twitteren van hun partijtop.

Ernstig bestrijden

Dat ‘serieus nemen’ van Loobuyck is van dezelfde orde als beweren dat we, na eventuele rellen of een aanslag in de VS, ‘Donald Trump toch wat serieuzer hadden moeten nemen’. Want, tja, had hij al niet gezegd dat die vluchtelingen giftige slangen waren die vroeg of laat bijten?

We moeten haatzaaiers helemaal niet ernstig nemen, maar ze ernstig bestrijden. We moeten ze niet voortdurend een forum geven, ‘in naam van de democratie’, maar hun retoriek doorprikken. Bijvoorbeeld, volgens Mia Doornaert in diezelfde krant vorige week, is islamofobie geen racisme. ‘Want de Joden waren vervolgd om wie zij waren, niet wat zij dachten.’ Het is nochtans wel hetzelfde mechanisme: ‘alle personen met eigenschap X’ zijn een ‘probleem’. Het zet bovendien aan tot racisme.

‘Onze levensstijl’

Deze terreur is een aanslag op onze manier van leven en dat mogen we niet tolereren, klonk het vorige week voortdurend. Maar dit is een ‘taboe’ dat we zelf moeten doorprikken. Het was inderdaad een aanslag, in de eerste plaats op onze hypocrisie. Namelijk dat we de mond vol hebben van democratie en mensenrechten, maar die zelf voortdurend onmogelijk maken voor anderen, uit opportunisme en winstbejag.

Die verstoorde levensstijl? Denken we dan echt dat wij ongehinderd ons welvarend leventje verder kunnen zetten terwijl wij andere delen van de wereld uitbuiten en terroriseren? Terwijl onze CEO’s onverstoord zaken doen met despoten, onze ‘bondgenoten’ uit Saoedi-Arabië? Misschien moeten we inderdaad na de aanslagen onze levensstijl eens aanpassen. Of zijn we politiek ‘te correct’ om dat onder ogen te zien?

take down
the paywall
steun ons nu!