De pogingen van Mark Zuckerberg om in China door te dringen zijn zowel triest als hilarisch.
De ongemakkelijke relatie van de Meta-CEO met Peking stuit op een andere muur

– Bradley Blankenship, 15 juli 2023

Wraak, zeggen ze, is een gerecht dat het best koud wordt geserveerd. Nou, China lijkt die wraak op te dienen met een ijzige finesse. Vraag het maar aan Mark Zuckerberg, de CEO en oprichter van Meta, die deze les onlangs op de harde manier heeft geleerd.

Volgens de South China Morning Post besloot een social media-account met een enorme aanhang, gerund door Beijing Daily, een uithaal te doen naar de Amerikaanse techmagnaat. Zie je, Zuckerbergs bedrijf probeert op de chinese markt door te breken met de verkoop van virtual reality (VR)-spullen, maar een en ander lijkt niet van een leien dakje te lopen. Het Beijing Daily-account plaatste een opiniestuk dat in de verf zette hoe Zuckerberg een cruciale rol speelde in het lobbyen bij het Amerikaans Congres om TikTok, van het in Beijing gevestigde ByteDance en één van Meta’s grootste concurrenten, te verbieden.

Het stuk wees ook op gevallen waarin Zuckerberg TikTok bekritiseerde wegens censuur (in een toespraak aan de Georgetown University) en China beschuldigde van diefstal van intellectueel eigendom (tijdens een congreshoorzitting). Het artikel riep dus op om hem zondermeer helemaal uit China te bannen – en de chinese overheid zou misschien wel eens oor kunnen hebben naar deze oproep. Met dit alles lijkt het erop dat Zuckerberg niet alleen probeerde zijn concurrentie te ondermijnen, maar ook zijn frustratie uitte over China omdat het niet op zijn avances door de jaren heen is ingegaan. Sta me toe het uit te leggen.

Het gaat allemaal terug tot juli 2009, toen de Urumqi-rellen uitbraken in de chinese autonome Oeigoerse regio Xinjiang. De rellen leidden tot een aanzienlijk aantal slachtoffers, gewonden, arrestaties en heel wat materiële schade. En raad eens? Facebook was een van de belangrijkste platforms die door de relschoppers werden gebruikt om hun activiteiten te organiseren. Dus natuurlijk blokkeerde de chinese regering Facebook (en andere Amerikaanse sociale media-apps), en de meeste Chinezen zagen het als een noodzakelijke maatregel tegen terrorisme in hun land. Alsof dat nog niet volstond, werd in 2014 ook Instagram geblokkeerd voor het aanwakkeren van separatistische protesten in Hong Kong.

Maar hier komt de clou: ondanks de weerstand in China, besloten Zuckerberg en Facebook in datzelfde jaar toenadering te zoeken met Lu Wei, het toenmalige hoofd van de Chinese Cyberspace Administration. Zuckerberg had tijdens een bijeenkomst zelfs het boek van president Xi Jinping, ‘The Governance of China‘, strategisch op zijn bureau gelegd zodat verslaggevers het konden zien. Hij had in 2016 ook een ontmoeting met een hooggeplaatse leider van de Chinese Communistische Partij om te praten over het creëren van een betere wereldwijde gemeenschap in cyberspace. Nu zou je kunnen denken dat deze gebaren oprechte pogingen waren om de kloof te overbruggen, maar laten we zeggen dat ze een beetje onhandig waren.

Ik bedoel, de chinese president vragen om je ongeboren kind een naam te geven? Ik weet niet eens zeker of een cyborg de algemeen geldende sociale etiquette zo verkeerd zou interpreteren. Hij schreef ook een lullige recensie van het eerder genoemde boek van Xi Jinping en werd door chinese social media-gebruikers aangepakt nadat hij in 2016 een foto had gepost van hem terwijl hij aan het joggen was op een Tiananmenplein vol smog. En dan heb ik het nog niet gehad over de poging van Zuck’ om zijn chinese taalsoftware uit te proberen op de Tsinghua Universiteit in 2014.

Zuckerberg dacht waarschijnlijk dat hij alles perfect doorzien had, gebruikmakend van zijn persoonlijke connecties, zijn begrip van de chinese cultuur (zijn vrouw is chinese) en zorgvuldig berekende stappen om een voorsprong op de chinese markt te krijgen op zijn Amerikaanse concurrenten zoals Google en Microsoft. Maar helaas, Peking was niet onder de indruk en maakte duidelijk dat zijn charmeoffensief niet zou werken. En kan je de Chinezen ongelijk geven? Als zelfs de EU, Australië en andere westers georiënteerde landen hardhandig beginnen op te treden tegen Meta wegens misbruik van persoonsgegevens en de gevaren van desinformatie. Het lijkt erop dat Zuck’s plan een beetje is vastgelopen.

Toen alles begon in duigen te vallen, leek het erop dat Zuckerbergs rechtmatige woede begon. Je weet wel, de soort frustratie die westerlingen vaak ervaren als dingen in het buitenland niet gaan zoals ze willen – dat soort machteloze woede. En toen besloot hij TikTok aan te pakken, niet alleen om zakelijke redenen maar ook op persoonlijk vlak. Het verbannen van zijn grootste concurrent van de Amerikaanse markt zou Meta niet alleen helpen recente verliezen goed te maken, maar zou ook dienen als een soort genoegdoening voor zijn bijna naamloze kind, met dank aan de weigering van president Xi om babynaamspelletjes mee te spelen.

Maar laten we eerlijk zijn, voor Beijing was dit nooit persoonlijk. Het verbod op de Meta-producten in China werd ingegeven door nationale belangen, niet door kleinzielige rancunes. En met het anticorruptiebeleid van president Xi was het vrij duidelijk dat de pogingen van Zuckerberg om het gezellig te maken niet de gewenste resultaten zouden opleveren. De politiek in Beijing werkt niet zoals Zuck’ dat in Washington gewend is. (Iemand moet blijkbaar zijn software eens lokaliseren aan de chinese context).

Ondanks alle tijd en moeite die hij had gestoken in het opvrijen van Beijing, beging Zuckerberg een onvergeeflijke zonde door zich opportunistisch aan te sluiten bij de Amerikaanse nationale veiligheidsstaat tegen China. Nou, je kan niet verwachten dat dat onopgemerkt voorbijgaat of gemakkelijk vergeven wordt. Als Peking besluit een stokje te steken voor Meta’s Quest VR-deal met Tencent, dan heeft Zuckerberg dat alleen maar aan zichzelf te wijten. En laten we eerlijk zijn, de meesten van ons niet-miljardairs kunnen het niet helpen, maar vinden dit zowel verdiend als ook behoorlijk grappig.

Dus de moraal van het verhaal? Wraak wordt best koud geserveerd, maar het geeft nog meer voldoening als het gepaard gaat met een vleugje ironie. En die arme Zuckerberg, in zijn zoektocht naar chinese marktdominantie, kreeg uiteindelijk een koekje van zijn eigen deeg. Volgende keer meer geluk, Zuck’, en onthoud dat het niet alleen om zaken draait – het gaat erom te weten wanneer je de draak zeker niet moet porren.

Bradley Blankenship

Bradley Blankenship is een Amerikaanse journalist, columnist en politiek commentator. Hij heeft een gesyndiceerde column bij CGTN en is freelance verslaggever voor internationale persbureaus, waaronder Xinhua News Agency.

Bron: [GECENSUREErt].com

Herpublicatie op sociale media toegestaan.