Concreet gaat het om mensen die voor 17 maart 2020 een PVB-aanvraag indienden en wiens ondersteuningsbudget volwaardig en rechtsgeldig werd bepaald volgens de oude methode budgetbepaling. Ze ontvingen een brief van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) met de toekenning van hun budget en de welgekende boodschap dat ze recht hebben op ondersteuning, maar dat het geld er nu niet is. Of in het kort: ‘Welkom op de wachtlijst’.

Op 5 maart 2021 besliste de Vlaamse Regering om een nieuw besluit in te voeren waarin bepaald werd dat, ingaand vanaf 1 januari 2021, voor deze groep mensen op het einde van hun wachttijd een automatische ‘actualisering’ van hun toegekend budget volgt. In mensentaal: het beloofde bedrag zal zonder boe of ba worden aangepast aan de budgetcategorieën zoals ze sinds 17 maart 2020 geïnstalleerd werden in de nieuwe methode budgetbepaling.

Achtergrond

Op 23 december 2020 publiceerde de Vlaamse Regering een besluit tot het wijzigen van een aantal eerdere besluiten over de ondersteuning van personen met een handicap. Drie van deze veranderingen kregen ook in de media de nodige aandacht:

1. Het verdwijnen van het Basisondersteuningsbudget (BOB), waarover de Raad van State een vernietigend advies gaf;
2. De begrenzing van het budgetverlies binnen Correctiefase II tot maximaal 15 procent;
3. De besparingen op de beheerskosten van 11,94 naar 10,35 procent.

Een vierde verandering raakte echter ondergesneeuwd: de actualisering van de persoonsvolgende budgetten van personen die op de wachtlijst van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) staan en hun toekenning vóór 17 maart 2020 kregen, vóór de officiële invoering van de nieuwe methode budgetbepaling.

In de nota van de Vlaamse Regering klinkt dat als volgt:

“11. Actualisering van budgetten in functie van de nieuwe methode budgetbepaling

Als een toegewezen budget niet is vastgesteld conform de nieuwe methode budgetbepaling (nieuwe methode budgetbepaling wordt toegepast sinds 17 maart 2020) zal het budget op het moment van de terbeschikkingstelling geactualiseerd worden.

Om de financiële impact te kunnen beoordelen werd voor alle personen die op de wachtlijst staan en aan wie een PVB is toegewezen dat werd vastgesteld conform de oude methode budgetbepaling, het budget opnieuw vastgesteld aan de hand van de nieuwe methode van budgetbepaling.”

Foto

Actualisering

Anders dan bovenstaand citaat doet vermoeden, worden de budgetten in werkelijkheid niet ‘opnieuw vastgesteld aan de hand van de nieuwe methode van budgetbepaling’, maar artificieel omgeschakeld van de oude naar de nieuwe budgetcategorieën op het moment dat iemands wachttijd afloopt.

In realiteit worden personen met een handicap die voor 17 maart 2020 een toekenning van een budget kregen, maar niet voor 1 januari 2021 een effectieve terbeschikkingstelling van dit budget kregen, voor een voldongen feit geplaatst op het moment dat hun wachttijd afloopt. Ze ontvangen een nieuwe brief van het VAPH met daarop hun geactualiseerde budget. Niet tevreden? Dan luidt het politieke antwoord dat ze in beroep kunnen gaan bij de arbeidsrechtbank, goed wetende dat de drempel om dat te doen zeer hoog ligt, zeker voor deze doelgroep. Precies daarom wil GRIP hier de schouders onder zetten om de rechten van deze groep te verdedigen.

Juridische actie

In het advies over dit besluit vraagt de Raad van State aan de Vlaamse Regering:

“Of de ontworpen maatregelen evenredig zijn ten opzichte van de nagestreefde doelstellingen. In dat verband beschikt de afdeling Wetgeving over onvoldoende inzicht in de feitelijke situaties van de betrokken personen om te beoordelen of als gevolg van de ontworpen wijzigingen het bestaande beschermingsniveau te hunnen opzichte in aanzienlijke mate zal worden verminderd en of op dat vlak een voldoende verantwoording kan worden gegeven in het licht van het ermee na te streven algemeen belang.”

Uit zowel simulaties als concrete cases blijkt dat de actualisering niet zelden leidt tot een aanzienlijke daling van mensen hun toegekend budget, en dus ook tot een achteruitgang van de ondersteuningsmogelijkheden. Dat is een onrechtvaardigheid die GRIP niet zomaar links kan laten liggen. Een herverdeling van de schaarste in het beleid rond personen met een handicap is iets wat niet langer houdbaar is.

Jouw verhaal

Om de impact van de actualisering goed in kaart te brengen, zijn we op zoek naar meer getuigenissen van mensen die sinds 1 januari van dit jaar getroffen werden of nog getroffen zullen worden door deze actualisering.

Ondersteun ons!

• Ben je een belanghebbende in dit dossier?

Stuur dan zeker je naam, telefoonnummer en verhaal door naar Lynn@gripvzw.be.

Belangrijke kanttekening: je loopt als individu geen persoonlijk financieel risico!

• Ken je een belanghebbende in dit dossier?

Bezorg dan zeker deze oproep en vraag om contact op te nemen zoals hierboven beschreven.

• Wil je als organisatie mee aan de kar trekken?

Sluit je aan bij onze juridische actie door een e-mail te sturen naar Lynn@gripvzw.be.

Sharing is caring,

dus maak mee lawaai:

Deel deze oproep in je netwerk!

Lees zeker ook:

• Vinden we het normaal dat mensen met een handicap maar moeten wachten met leven?
• De woelige weg naar een zelfstandig wonen voor personen met een handicap
• Waarom blijft ‘de wachtlijsten aanpakken’ zo pijnlijk ondermaats