De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Welkom Wolf. Maar is iedereen nog tot zelfkennis in staat en tot begrip van “Verantwoordelijkheid”?

woensdag 15 september 2021 12:19
Spread the love

Update:  toemaatje, De Waarde van de Mens tegenover het Dier

Wat ik op sociale media aantref, inspireert mij vaak onmiddellijk. In de groep “Natuurberichten en fotografie” had een lid met een vriendelijk woord volgende opinie en duiding over de komst van de wolf en de vele slachtoffers onder de neerhofdieren en het vee gedeeld. De fotograaf sprak van “een nadenkertje”. De reacties vielen uiteen in twee groepen. De meest onbeschofte reacties waren ook de meest negatieve… zoals je kunt verwachten. Ik geef eerst de visie van Stijn Van Dingenen en dan mijnkorte bedenking.

 

Stijn Van Dingenen

13 september om 12:20  ·

De pijn die de wolven onze samenleving bezorgen, moet stoppen. Zelfs wie de wolven op zich een warm hart toedraagt, moet nu realistisch zijn en meewerken aan een duurzame oplossing, in het belang van alle vee, in het belang van de vele dierenliefhebbers, maar óók in het belang van de wolven zelf. En dat laatste moet iedereen ook durven inzien.

Hoe hard en rauw ook, stilaan raakten we al gewend aan de beelden van verscheurde schapen, lama’s en geiten.. Daar kwamen intussen al verscheurde runderen en sinds vannacht zelfs pony’s bij. Dit is niét de toekomst die ons meegegeven werd toen de wolven in deze regio geïntroduceerd werden. Dit is ook niét de samenleving waar we naar toe willen.

Ja we kunnen nostalgisch zijn en stellen dat honderd jaar geleden hier ook wolven leefden. En ja we kunnen stellen dat wij als mens de leefgebieden van deze wolven hebben ingenomen en er nu zelf maar de gevolgen van moeten dragen. Maar wat hebben we aan die uitzichtloze discussie? Hoogstens leert ze ons dat de ruimtelijke planning en de maatschappelijke evolutie niet afgestemd is op ‘samenleven’ met de wilde natuur. Dat is een feit.

De realiteit is echter dat onze leefomgeving vandaag is wat ze is. Toekomstgericht moéten we hier met z’n allen lessen uit trekken, maar het conflictmodel waar we nu in het kader van de wolven inzitten, is daartoe zeker niet de beste weg. Willen we de wolven hier op termijn terug hun plaats geven, dan zal dat niet zijn op de manier zoals het nu gaat. De huidige situatie is niet houdbaar en is maatschappelijk simpelweg niet meer verantwoord.

Als grote dierenliefhebber heb ik het diepste respect voor organisaties die opkomen voor de rechten van dieren, ook die van de wolf. Maar als er een moment komt dat visies verenigd moeten worden in het belang van de maatschappij én de betrokken dieren zelf, dan moet dat met nuchterheid, oprechtheid en vooral verantwoordelijkheid gebeuren. Van beide zijden. Het confrontatiemodel is in deze niet geschikt. En dat moment is NU

De wolf confronteert ons al maandenlang met zijn impact op onze samenleving. Een samenleving waar huisdieren, vee, landbouwdieren én een bebouwde omgeving nu eenmaal deel van uitmaken. Dat de impact van de wolven op die samenleving zo groot is, was vooraf misschien moeilijk inschatbaar. Die les hebben we nu met z’n allen geleerd.

Er werden typische overheidsmaatregelen tegenover gesteld, met onder meer het subsidiëren van wolfwerende stroomomheiningen. En ja, zo’n omheining zal helpen, maar is verre van de ideale of duurzame oplossing. Enerzijds zal ze de wolven aanzetten tot meer creativiteit en het zoeken naar alternatieven om toch tot bij omheinde dieren te komen, anderzijds is het een oplossing die verre van compleet is. Je kan niet alle weides op die manier gaan omheinen, dat is simpelweg niet haalbaar. Het zou bovendien een negatieve impact hebben op zoveel andere (wilde) dieren, denk maar aan de migratie van die dieren die hierdoor flink verstoord wordt.. Ook die impact speelt een rol.

Tijd dus om in te grijpen. Niet in het minst in het belang van de wolven zélf. Doen we dat niet, dan herhaalt de geschiedenis zich en komt snel de tijd dat mensen het heft in eigen handen nemen en de wolf zullen bestrijden. Zo eenvoudig is dat. Niemand die op dat moment zit te wachten, toch? Daarom, laat de ratio terugkeren.

Grijp NU in, hoe populair of onpopulair het ook is.

We willen geen samenleving waarin angst een grote rol speelt, geen samenleving die voor- en tegenstanders tegen mekaar blijft uitspelen. We willen verantwoorde keuzes, rekening houdend met de realiteit van vandaag en gestoeld op een ruim maatschappelijk draagvlak, binnen een haalbaar en aanvaardbaar budgettair kader én met een toekomstgericht duurzaam perspectief.

Of kiezen we er toch voor om het pad te blijven bewandelen, wachtend op het kruispunt waarop we massaal zeggen… “Hadden we maar..”

Verantwoordelijken in welke vorm dan ook, er wordt op jullie gerekend!

 

Mijn bedenking bij dit standpunt

Zeer goede status questionis. Het gevaar is inderdaad dat zulke kwesties voor miljoenen mannen en vrouwen thuis vooral entertainment wordt. Iets om zich lekker bij op te winden. Zonder verantwoordelijkheid of redelijkheid te oefenen. Ik zie trouwens veel gelijkenis met het debat over wildbeheer van zoogdieren door de gereglementeerde Jacht. In kinderboeken en voor de SUV en de trekking kleding is de Jager een welkome iconische figuur. Op sociale media is hij voor velen een dankbare schietschijf. Hij blijft echter in realiteit vooral een goed geschoold natuurkenner, natuurliefhebber en natuurbeheerder.

 

(Overgenomen van Facebook met instemming van de auteur, Stijn Van Dingenen, die in Houthalen – Helchteren woont en onder anderen actief is als bestuurder in de gezondheidszorg en als tuinarchitect).

In een persoonlijk contact drukt de schrijver nog de bedenking uit dat hij er niet goed bij kan hoe polarisatie dermate toeslaat vandaag. Daarop heb ik de bedenking gemaakt dat de mens wel begint te lijken op een verwend kind of dier; zevenenzeventig jaar na de grote ellende van de oorlog.

 

Toemaatje

De waarde van de Mens tegenover het Dier

Een vrouw vroeg zich in het debatje overigens luidop af: “Zijn wij een elite?”

Zij bedoelt in deze context iets als “Is de mens echt beter dan het dier?”. Ik herinner mij nog helder dat ik als tiener  mij dezelfde vraag stelde. Dat mijn ervaring was dat veel van de maatschappij, veel van de (nog erg mannelijke) (mens)wetenschap erg elitair was, in de zin dat veel te weinig met dieren (en kinderen en vrouwen) werd rekening gehouden.

Doorheen de jaren is mijn begrip van het vraagstuk verdiept. Ik ben gelukkig gestoten op fijne mannen, professoren filosofie, geschiedenis, psychologie, antropologie en op biologen die een diepe, mooie visie hadden op de waarde van de mens.  Een van de antwoorden die een prof ons gaf, bleef mij lang bij, gaf mij te denken: het zelfbewustzijn van de mens is veel groter. [Maar anderzijds moet de mens leren zichzelf niet te hoog in te schatten en de andere levensvormen geen schade te berokkenen, of zo weinig mogelijk]. Als jongere vormde dit antwoord een eye opener. Pas met de jaren heb ik dit mogen ervaren: dat mijn Zelfbewustzijn zich heel fel mocht zien verbreden en verdiepen. Je beseft pas na je veertigste waar je eigenlijk vandaan komt. Je begrijpt pas rond die  tijd een beetje wat het voor je vader en moeder moet zijn geweest, een ouder en opvoeder te zijn. Je begint jezelf te kennen, in je voorkeuren, van liefde tot muziek en voedsel, je gevoeligheden, je kwetsbaarheden, je taalvaardigheden, je deugden en ondeugden, je karaktertrekken. Je weet in steeds meer gevallen ook waarom je op een bepaalde manier reageert als je wordt uitgedaagd of bevraagd.

Zelfbewustzijn dus in een mate die zo goed als zeker geen enkel dier ontwikkelt.

Daarnaast is er natuurlijk humor en ironie. Voor de mens maakt deze capaciteit het leven veel meer dragelijk. Ook juist omdat hij /zij weet heeft, ook in toenemende mate doorheen het leven, van het feit dat zijn leventje op een dag zal eindigen. De dood.

Daarnaast is de mens “meer en beter” omdat hij tot  veel rijkere ontwikkeling kan komen. Zelfbewustzijn, maar ook bij velen allerlei creatieve talenten. Van schrijven tot musiceren, confituur maken, kruiden herkennen en gebruiken, kinderen begrijpen en opvoeden en veel meer. Samenwerken ook in hoge mate. Van de kantoorbedienden tot de sportmannen en –vrouwen en de soldaten in vredestijd of op missie  of in oorlogsgebied.

Samenwerking dus. Daarnaast is de waaier aan Expressiemogelijkheden van een mens wonderlijk veel groter, natuurlijk. De taal is daar wellicht het belangrijkste exclusieve “instrument”. Van liefdesgedichten tot romans, brieven en opiniestukken, goed gekozen verjaardagscadeautjes, tekeningen, goede gesprekken, lekkere gerechten, standbeelden,, keramiek, mode kleding, stripverhalen, documentaires, films… : de mens schept. Hij creëert.

De (ontwikkelde) Mens drukt de unieke rijkdom van zijn ziel, hart en geest uit in een regenboog van vormen: een weldadige rijkdom.

Dat is iets om je zeer goed van bewust te zijn en iets om zeer trots op te zijn, toch?

Ik persoonlijk ervaar het als een groot voorrecht en genoegen lid te mogen zijn van deze “diersoort”.

Ondanks &  ook Dankzij de vele “gevechten” die ik heb moeten leveren, natuurlijk. Onder meer tegen vormen van armoede en van onwetendheid. Een “rijke ziel” krijg je zelden cadeau. Arme zielen zijn iets heel… jammerlijks. Daarom ook dat ik zo driftig schrijf, bijna elke dag van het jaar: om medemensen uit armoede te halen.

 

Het ultieme Criterium

Als we over het verschil tussen de mens en het dier nadenken, komen we vrij direct uit bij het verschil tussen een buitenkant met pels of veren en de naakte huid van de mens. Hebt u daar al bij stil gestaan? De verklaring die ik trof en waar ik lang ben blijven bij stil staan is heel mooi en diepzinnig. Ethologen en dierkundigen die de mens vanuit hun expertise bekijken zoals Desmond Morris geeft volgende verklaring: de huid zonder pels laat ons toe zo dicht bij elkaar te komen als geen ander dier. De mens is het Liefdesdier bij uitstek. Seksuologen zoals de befaamde Leuvense professor Piet Nijs bevestigd dit, onder andere in zijn boek “Honderd vragen over seksualiteit” dat ik persoonlijk heb gebruikt als bezinningsbegeleider voor laatstejaars. “De huid is het belangrijkste seksuele orgaan”. Als mensen eens vaker en aandachtiger dicht bij elkaar gingen liggen en staan, ik meen dat dan veel meer geluk zou heersen. Minder  negativiteit rancune, teleurstelling en bijhorend cynisme ook.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!