Stephen Bryen, gewezen onderminister van defensie van de VS

Op 14 augustus pakte de Wall Street Journal uit met een “exclusief”, sensationeel en bizar verhaal: “Een avondje dronkenschap, een gehuurd yacht: het ware verhaal achter de sabotage van de Nordstreamgasleiding. Privé zakenlui financierden de operatie, die onder toezicht stond van een topgeneraal; president Zelensky keurde het plan goed, maar trachtte later het te stoppen, maar zonder succes.”

De Amerikaanse defensiespecialist Stephen Bryen reageerde op 17 augustus in zijn periodiek Weapons and Security op het artikel van de WSJ. Hij vindt de uitleg zeer ongeloofwaardig en gebrekkig. Duitse speurders zouden het in Duitsland geregistreerde yacht Andromeda onderzocht hebben en vingerafdrukken, DNA en sporen van explosieven gevonden hebben. Maar vingerafdrukken en DNA van wie? En sporen van welke explosieven? Gevonden twee jaar na de sabotage van de gasleiding – in die tijd kan het yacht toch door vele mensen gebruikt zijn? Kan je aan een vingerafdruk zien dat die van een Oekraïener is?

Het yacht zou wegens slecht weer aangelegd hebben in Zweden, in Sandhamn op 50 km van Stockholm, en een niet met naam genoemde ooggetuige zou gezien hebben dat er achteraan een kleine Oekraïense vlag hing. Maar het was geen slecht weer ten tijde van de aanslag, en een Duitse boot zou normaal een Duitse vlag moeten voeren – de nationaliteit van de eigenaar van het schip. En zou iemand die in het geheim een aanslag pleegt demonstratief met een Oekraïense vlag een haven binnenvaren?

Het verhaal bevat zoveel ongerijmdheden dat Bryen concludeert: “De echte vraag die gesteld moet worden is wat de oorsprong is van het verhaal in de WSJ, en waarom een gerespecteerde krant zoals de WSJ een verhaal zou brengen dat niet verifieerbaar is?”

Vanwaar het WSJ-verhaal?

Hij zoekt naar motieven: “Het verhaal heeft de geloofwaardigheid zowel van Zelensky als van Zalushny ondermijnd. Is het verhaal aan de krant doorgespeeld als voorbereiding op de vervanging van Zelensky en Zalushny? Zalushny is nu de ambassadeur van Oekraïne in het Verenigd Koninkrijk, maar ten tijde van het incident met de gasleiding was hij stafchef van het Oekraïense leger. En het belangrijkste: er was gesuggereerd dat hij in de plaats van Zelensky zou kunnen komen. Maar Zalushny is net zo’n hardliner als Zelensky als het om Rusland gaat, dus het zou kunnen dat hij niet de geprefereerde kandidaat van het Westen is om Zelensky te vervangen. De WSJ kan gebruikt zijn om te helpen zowel Zelensky als Zalushny uit te rangeren.”

Voor de sabotage op de Nordstreamgasleiding hadden zowel de Amerikaanse president Joe Biden als zijn onderminister van buitenlandse zaken Victoria Nuland al openlijk gesproken over het vernielen van de leiding. Maar toen die gebeurd was, wezen ze elke betrokkenheid van de VS af. En Duitsland volgde daarin en probeerde de schuld aan Oekraïne te geven, maar zonder personen te noemen. Nu er in de VS geschreven wordt dat Zelensky en Zalushny de directe verantwoordelijken waren, volgt Duitsland, mooi in het spoor van de VS.

Bryen besluit: “Dit speel zich allemaal af terwijl de oorlog in Oekraïne waarschijnlijk in zijn eindstadium is. Zelfs de Oekraïense operatie in Kursk mikt openlijk op de voorbereiding van vredesgesprekken met Rusland. Het is duidelijk dat Zelensky (die in lijn is met de nationalistische rechtsen in het leger) de verkeerde gesprekspartner is, en hij is waarschijnlijk niet acceptabel voor de Russen. Als hij snel verdwijnt, kan je verwachten dat een flexibelere vervanger naar de onderhandelingstafel komt.”

Verstoorde geheime onderhandelingen

“Maar Zelenski heeft nog een ernstig probleem met Washington”, schrijft Bryen, “erger dan zijn onbuigzaamheid. De Washington Post schreef in haar editie van 17 augustus dat de aanval op Kursk gevoelige en geheime onderhandelingen in Qatar verstoorde, die gericht zijn op een gedeeltelijke wapenstilstand rond de Oekraïense en de Russische energie-infrastructuur. Als een akkoord bereikt zou worden, zou dit de deur openen naar vredesgesprekken.”

De Oekraïeners hebben, zo legt Bryen uit, een akkoord op vier manieren ondermijnd: door de invasie in Kursk, door de (mislukte) poging om de kernreactor in Kursk te veroveren, door het gebruik van lange-afstandswapens tegen de wil van de VS in, en door een drone-aanval op de kernreactor van Zaporizhe waarbij een van de twee koeltorens vernield werd.

Daar komt nog bij dat er berichten zijn die zeggen dat Oekraïne heel binnenkort de kernreactor van Zaporizhe wil aanvallen en ook nog dat Oekraïne een “vuile bom” op Russisch grondgebied zou willen lossen. (Versta: een nucleair vervuilende bom.)

“Als al de aangehaalde berichten waar zijn, en sommige zijn dat zeker”, zo besluit Bryen, “is Zelenski een valsspeler geworden, niet alleen in de ogen van Rusland, maar ook in die van de VS.”