Terugblik op twee jaar ‘sociale bescherming voor iedereen’
Twee jaar lang werkten tal van middenveldorganisties samen om sociale bescherming als begrip te lanceren. Ze bundelden kracht en kennis om iedereen te overtuigen van de nood aan systemen die ervoor zorgen dat wereldwijd mensen waardig kunnen leven bij ziekte, pensioen of werkloosheid. FOS vroeg vier strijders voor sociale bescherming wat de campagne voor hen betekende.
‘Sociale bescherming voor iedereen’, dat was de naam van de campagne waarmee 11.11.11, de Belgische vakbonden, mutualiteiten en tal van ngo’s zoals FOS twee jaar lang het land doorkruisten. Ze wilden iedereen duidelijk maken dat het onaanvaardbaar is dat je bij de minste tegenslag in de problemen komt. Want dat is de realiteit bij drie vierden van de mensen op onze planeet. Bij ziekte, ouderdom of werkloosheid kunnen zij het hoofd niet meer boven water houden. Om dat drama te stoppen, moeten de neuzen in dezelfde richting.
Tijdens het eerste campagnejaar 2015, slaagde het bonte gezelschap van middenveldsorganisaties erin om het begrip sociale bescherming in het maatschappelijk debat te introduceren via ‘Supporter mee’. Het daaropvolgende jaar legde elke organisatie haar eigen accenten. FOS deed dat samen met het ABVV, de socialistische mutualiteiten en sp.a met de campagne ‘solidariteit kan je zien’, waarbij we een lans braken voor gezondheidssystemen op maat van mensen in plaats van op maat van winst.
Na twee jaar campagnevoeren bij politici en het brede publiek was het tijd voor een terugblik. Tijdens een slotseminarie op 13 december blikten de voortrekkers van de campagne tevreden terug. Wat kunnen we concluderen over de moeilijke materie? Wat zijn de impressies na twee jaar zwoegen en zweten? Zijn er grote stappen gezet? We vroegen het aan vier strijders voor sociale bescherming.
Duurzame verandering
Als je aan ontwikkelingssamenwerking denkt, schieten misschien beelden van vrijwilligers die samen een ziekenhuis bouwen in pakweg Afrika. Of misschien denk je aan acties om kleren in te zamelen voor slachtoffers van armoede. Toch is ontwikkelingssamenwerking meer dan alleen korte, tijdelijke acties. De grote uitdaging voor een betere wereld, is om ook op lange termijn voor gelijkheid te zorgen. Dat kan alleen door in te zetten op hervormingen van systemen die ongelijkheid veroorzaken of in stand te houden. Op vlak van sociale bescherming betekent dat bijvoorbeeld inzetten op betere pensioenen of een universele en solidaire gezondheidszorg.
Daarom moet men de politiek op zijn verantwoordelijkheid wijzen en duurzame politieke verandering afdwingen. Iets wat sowieso traag gaat, maar op lange termijn de enige manier is om vooruit te gaan. “Kortetermijndenken is soms echt een probleem. De campagne waar we twee jaar zo hard op ingezet hebben is op dat vlak een toonbeeld van duurzame ontwikkelingssamenwerking”, zei Bogdan Vanden Berghe, algemeen directeur van 11.11.11. ‘Sociale bescherming voor iedereen’ is dus een toonbeeld van hoe het middenveld een begrip kan lanceren met een mondiale insteek, dat in de hoofden moet blijven kleven en zo op lange termijn het verschil kan maken.
Allemaal samen
Een impact hebben via een campagne is een hele uitdaging. Om verandering af te dwingen moet je een voet tussen de deur te krijgen bij iedereen die een verschil kan maken: overheid, politiek, middenveld, maar evengoed het brede publiek. Dat betekent ieder van hen apart benaderen, maar evengoed hen samenbrengen.
“Dat is echt de verdienste van sociale bescherming voor iedereen”, zegt Liesbet Vangeel, beleidsmedewerker voor FOS. “De campagnepartners slaagden erin om alle verschillende spelers samen te brengen en hen op hun verantwoordelijkheid te wijzen.” Dat was misschien niet altijd gemakkelijk , maar de contacten zijn nu gelegd. Hierop kunnen we verder bouwen en er zo voor blijven zorgen dat sociale bescherming hoog op de internationale samenwerkingsagenda blijft staan.
Politiek gehoor
Het eerste jaar van de campagne leverde 40 000 supporters voor sociale bescherming op. Daarmee was meteen een groot publiek bereikt, maar ook de politiek moest mee in het verhaal. De campagnepartners trokken daarom naar het Federaal Parlement en naar bevoegd minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo.
“Een brede inhoudelijke campagne als deze, die de politiek bij de nek neemt, kon alleen maar resultaten afwerpen”, zegt Tine Soens, Vlaams parlementslid voor sp.a. Het meest concrete resultaat was de resolutie die het Belgisch Parlement goedkeurde. Daarmee onderstreepten de volksvertegenwoordigers officieel het belang van sociale bescherming in internationale samenwerking. Intussen vloeide daar zelfs al een concreet resultaat uit: de federale overheidsdienst Sociale Zekerheid werkt vanaf nu nauw samen met het Belgische Ontwikkelingsagentschap, het bestuursorgaan dat ontwikkelingssamenwerking voor België uitvoert. “Sociale bescherming staat nu echt op de politieke agenda. Dat bewijst de resolutie van het Parlement. Nu moeten we samen nog verder gaan”, besluit Tine Soens.
Samenwerken werkt
Twee jaar campagne voeren met een ratjetoe van organisaties met elk hun eigen karakter en accenten was op zijn minst ambitieus te noemen. Vakbonden, mutualiteiten en ngo’s hebben elk hun eigen stijl en werkdomein. Ze vertegenwoordigen dikwijls ook andere groepen mensen. Maar ook onderling zijn er verschillende identiteiten. De verschillen kunnen dus zowel inhoudelijk en ideologisch zijn.
Alle campagnepartners, elk met hun eigen expertise en kanalen, hebben elkaar versterkt. Dat is exact wat we wilden bereiken met de gemeenschappelijke campagne. Ondanks de verschillen, was iedereen ervan overtuigd dat sociale bescherming een politieke en maatschappelijke prioriteit moet zijn. “En dat kon alleen door geïntegreerd te werken”, legt Leen Pollentier van de Socialistische Mutualiteiten uit. “Door echt open te staan voor elkaar en elkaar te versterken maakte de campagne het verschil.” Bovendien zijn zullen de banden die we met elkaar hebben aangehaald ook buiten de campagne hun vruchten afwerpen.
Auteur: Dries Merre
