Onze Reactie
A. Soms moet je bereid zijn je wereldbeeld aan te passen wanneer de tijd en de geschiedenis feiten brengen die er niet in passen. Het idee van de Pacifisten na de vorige wereldoorlog, dat de vrede voor “altijd” kon behouden blijven, was hopeloos illusoir. Dat werd duidelijk, niet alleen na de komst van nieuwe toestanden de laatste jaren. De studie van de natuur van de mens en van agressie bij mens en dier (Konrad Lorenz!) liet bepaalde geleerden die voorspelling al langer toe. Evenals kennis van de oorlogen uit het verleden, bij “polemologen”. Zelf begreep ik meteen hoe waar de woorden van de filosoof Roger Scruton waren, in een interview in Knack midden november in 2018 geloof ik. ( Ik had een recensie over een boek van hem geschreven en in vertaling uitgegeven, zo werden wij kennissen. Hij schreef ook Green Philosophy, Over het belang van pessimisme en Over Schoonheid. )
De uitspraak was:
“Een welvarend land zonder leger, is een vogel voor de kat”
Sinds ruim een jaar voor de aanval op Oekraïne ben ik mij over oorlog gaan inlezen, na al een jaar of drie de tijdsgeest te voelen rijpen naar nieuwe oorlogen, en daarvoor te waarschuwen in publicaties. Iemand die dat ook al zo vroeg begreep, was Dirk Draulans, die oorlogscorrespondent was en tot een goed niveau van begrip van de mens en de mensapen was gekomen als bioloog en partner van een ethologe – primatologe.²
___________________________
Het opiniestuk van de verkeerskundige Kris Peeters in deze krant zal ik met belangstelling lezen. Ik verwacht echter niet dat ik het zal beamen in zijn al te rationele positie van afwijzen van Oorlog. Oorlog is, zoals Lijden en Dood, iets dat je kunt vervloeken, maar omdat het nooit zal verdwijnen, kan je er maar beter mee leren leven. En je er in bekwamen.
Over het thema schreef ik al menige blog, ook de laatste pakt het thema op.
___________________________
B. Na het stuk te lezen, dat goed is geschreven, ben ik inderdaad niet overtuigd. Hier is iemand aan het woord die bekend staat voor positief denkwerk, maar in heel andere sectoren. Over de belligerentie die zit ingebakken in de mensensoort, heeft hij blijkbaar nog nooit gedroomd of nagedacht. Om een korte, concrete kritiek te leveren: Kris Peeters geeft het cijfer dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk samen 443 miljard besteden aan defensie en legers en wapensystemen. Hij wist ook deze info concreet te maken door ze naast het defensiebudget van de Russen te leggen, waarvan hij erkent dat dit nog vijf miljard hoger ligt. Had hij enige feeling of kennis over militaire zaken gehad, zou hij meteen het grote probleem achter deze cijfers gezien hebben. De Russen
…
1. beschikken uit de periode na WO II over enorme voorraden munitie, granaten en zware bommen (waar ze nu vleugels aan zetten);
2. De Russen hebben het immense tactische en strategische voordeel het budget te kunnen inzetten via één legermacht en één commandostructuur, legerstaf en generaal(s). Als die legermacht echt de strijd aan ging vandaag met EU plus UK, die hopeloos in kleine legers zijn opgedeeld, dan was ons lot bezegeld!
3. Bovendien weet iedere generaal of krijgshistoricus dat een leger maar slagkrachtig is als het praktijkervaring opdeed; daarom liet Hitler zijn legers oefenen bij de inname van Tsjechoslovakije en in de Spaanse burgeroorlog. Het Russische leger kan al drie jaar oefenen. Neen, het is duidelijk: zonder de Amerikaanse paraplu en de NAVO zouden we onder de voet worden gelopen, als het Kremlin daartoe zou beslissen. En dan hebben we het nog niet gehad over het ultieme feit:
4. de reusachtige kernbom-capaciteit van de Russen.
____________________________________
² Meer positieve evidentie over de inherente belligerentie bij de mens
In de monografie “The Shortest History of War” die wij bij Waterstones in Brussel vonden, valt veel te leren over het wezen van de mens als oorlogvoerend wezen. Hier passen enkele citaten uit de inleiding en het voorwoord. Inderdaad, Oorlog is lange tijd een niet-onderwerp geweest. We moeten er dringend over praten en nadenken.
In de monografie “De kortste geschiedenis van oorlog”, die veel erkenning kreeg, lees ik vanaf de eerste bladzijden van de inleiding belangrijke en essentiële feiten en inzichten.
_
De inleiding en het eerste deel van dit boek laten mij toe het volgende alvast te concluderen.
_
CONCLUSIES OVER DE ESSENTIE VAN OORLOG
_
– Oorlog is niet iets van de geldwolven; het is al in begeleiding van de mens sinds en zelfs voor zijn ontstaan als mens.
– Het is een activiteit, hoe jammer ook, die ook de meest verwante soorten in de natuur beoefenen.
– Er heeft lange tijd een vooroordeel over geheerst.
– Sinds de filosoof Rousseau werd gedacht dat het was gekomen met de beschaving, de schuld van politici en pastoors.
– Voor de eerste wereldoorlog was er een ander vooroordeel: dat oorlog een nobele, avontuurlijke menselijke bezigheid zou zijn.
– De omstandigheden en dodenaantallen die vielen tijdens de eerste wereldoorlog maakten komaf met dat idee.
– Maar na WO II kwamen er nieuwe vooroordelen en onjuiste opvattingen, ook de illusie dat het voor altijd gedaan ging zijn.
Lees het zelf in volgend citaat uit dit uiterst nuttige studieboek.
_
_
ORIGINS OF WAR
_____________
《Human beings did not invent war, they inherited it. Our most distant ancestors practised it, as do some of our primate near-relatives down to this day.
Yet for the past couple of centuries most people have believed that war grew with civilization, and has not been a major problem for our hunter-gatherers predecessors.
This belief was strongly promoted in the mid-18th century by Jean-Jaques Rousseau, one of the most influential philosophers of the Enlightenment. He argued that the “noble savages” who had lived before the rise of the mass civilsations had lived in freedom and equality – and, he implied, also in peace.
It’s only in the past fifty years that we have realized how wrong he was. You can’t blame Rousseau for getting it wrong. In his time, knowledge of the past only went back around 3,000 years. Nobody knew how old the earth was (4.5 billion years), or even when ‘Homo sapiens’ first appeared (ca. 300.000 years ago).
It’s harder to understand how anthropologists managed to ignore for so long the evidence that was piling up on their doorstep, but they went on believing Rousseau until quite late in the 20th century.
The debate finally opened up with the publication in 1968 of “Yanomamo: the Fierce People”. The study by anthropologist Napoleon Chagnon of the Yanomamo people living in Southern Venezuela on the Orinoco and Amazon rivers. The Yanomamo were (…) constantly at war with one another. (..)
From time to time entire villages would be destroyed. And the average death toll of this chronic warfare over a generation, Chagnon calculated, was 24 percent of the men and 7 percent of the women.》
_
_
Hear, hear!
**De lastige waarheid is volgens de auteur ook dat de Klimaatontwrichting waarschijnlijk grote vluchtelingenstromen gaat meebrengen.**
Vluchtelingen die landen met welvaart die zij zullen opzoeken, met militaire middelen zullen willen beheersen. Zie daarover mijn blog over Jonathan Holslag die in zijn boek “The Citadel” al aangaf dat de Afrikaanse vluchtelingen manu militari zullen moeten tegengehouden worden.
–
Herlees Jonathan Holslag over Europa en Afrikaanse vluchtelingen in mijn blog: “The Citadel”
____________________
Correctie: in een eerste versie stond voor het dodental bij de inheemse indianen in de Amazone 2,4. Het cijfer bedraagt 24 procent. Dat is veel, voor een volk zonder technologie. In een vorige blog gaven we mee hoe het dodental bij de Wehrmacht en de Waffen-SS 30 tot 33 procent bedroeg voor WO II.
_
“The shortest History of War “, Gwynne Dyer, London, 2021.
___________________________________________________________________________________________________________________
Illustratie: portret van de blogger bij het monument voor de Martelaren, burgers en soldaten, die vielen onder de Duitse furie tijdens WO I in Leuven, Martelarenplein.
___________________________________________________________________________________________________________________