Het wereld sociaal forum in Dakar vormt de 10° uitgave in de reeks van de wereld sociale fora. Naar aanleiding van deze verjaardag, is het goed stil te staan bij de beweging van de anders globalisten.

Sinds half de jaren 1990 is er uiteraard een hele evolutie doorgemaakt. Ook al kan men niet echt spreken van één beweging van anders globalisten (er zijn heel wat onderdelen in de aandachtspunten) is men zich in ’t algemeen meer bewust geworden van de problematiek die is aangebracht door anders globalisten.

De enen leggen meer nadruk op sociale kwesties, anderen dan weer eerder op problemen van menselijke waardigheid, of nog op klimatologische aspecten, … enz. Men is er zich de afgelopen tijd veel meer van bewust geworden dat liberalisme en kapitalisme veel verder reiken dan het louter economische.

Eigenlijk moet men goed weten wat er in de wereld gaande is om de evolutie te kunnen aansturen. Een optimistisch uitgangspunt is eigenlijk toch wel belangrijk, wil men geloven in de maakbaarheid van de toekomst. Eigenlijk moet men uit de crisissen van de afgelopen jaren en uit de analyse van de toestand in de wereld, zich er voldoende van bewust zijn dat de ‘oude’ modellen niet meer volstaan. Er moet gestreefd worden naar een andere manier van aanpakken. Het blijft zoeken naar de manier waarop we dit concreet moeten doen. Maar de ambitie is niet min: hoe veranderen we eigenlijk de wereld?

Je mag ervan uitgaan dat er 3 grote debatten in de beweging zijn:

• Moet transformatie bottom-up gebeuren (de democraten), of top down (de visionairen)?
• Moet men de zaken meer horizontaal (integrale visie) bekijken, dan wel meer verticaal (meer concrete actiepunten)?
• Moet men zich tegen de openbare machten opstellen (contestatie), dan wel werken via debat en als tegenkracht?

Naar gelang men zich meer rationeel opstelt, dan wel uitgaat van de emotionaliteit, geven mensen een ander antwoord op die vragen.

Tegelijk is er een voortdurende bekommernis rond de legitimering van de beweging.

Anders globalisten beschouwen vakbonden wel eens als ‘geinstitutionaliseerde’ organisaties. Niets is nochtans minder waar: eigenlijk zijn de vakbonden een der belangrijkste organisaties met een directe aansluiting met de basis. De aanwezigheid van militanten op het terrein en de interne democratie zijn tegelijk sterke punten. Het ACV heeft op z’n congres 4 hoofdlijnen uitgezet om vanuit de vakbonden hieraan te werken:

• Versterking van inspanningen op vlak van ontwikkelingssamenwerking
• Wegen op de overheden om te komen tot een andere opstelling tegenover landen in ontwikkeling, onder meer bij de uitwerking van handelsovereenkomsten
• Het aanpakken van de problemen in bedrijven vanuit internationale solidariteit (Europese ondernemingsraden zijn hierin een stap; waarom zou hetzelfde systeem niet kunnen werken op internationaal vlak)
• Actieve lobbying tegenover de internationale instellingen, zodat hun aanpak grondig wordt bijgestuurd.

Sommige ideeën vanuit de anders globalisten, zoals de invoering van de Tobin taks of het belang van een behoorlijke fiscaliteit, zijn vandaag verworven als concept, zelfs op het niveau van de G20. 10 jaar na Seatle, is klimaat een hot issue. … enz. Op dit soort punten krijgt de beweging dus eigenlijk gelijk’. Maar de problemen zijn niet weg. Er moeten nieuwe maatregelen worden genomen. Het ideologisch debat moet worden omgezet in politieke realisaties. Dat is eerst en vooral nodig op het vlak van de werkgelegenheid. Anders geraken vele mensen eigenlijk niet uit de problemen.

De internationale vakbeweging heeft daarom op het sociaal forum 2 jaar terug, in Nairobi, daarom de ‘decent work’ campagne gelanceerd; ‘decent work’ is de basis voor ‘decent life’.

We kampen met het probleem dat de wereldleiders eigenlijk niet bereid zijn af te stappen van de agenda van de liberalisering. Zolang men dat niet doet, zal het zeer moeilijk zijn om tot een eerlijker wereld te komen.

Men mag niet uitsluiten dat de gebeurtenissen in Egypte en Tunesië iets nieuw in gang zetten. Want ze koppelen de problemen van sociale vooruitgang met de kwestie van de vrijheid. Maar dat moet echt nog blijken. De toekomst zal dat uit wijzen.

Er moet in ieder geval meer democratische aansturing komen van de internationale financiële instellingen. Want veel te veel wordt de wereld nog aangestuurd vanuit louter financiële bekommernissen en het winststreven, niet vanuit centrale bekommernis om tot een betere wereld te komen. De ideeën vanuit de anders globale beweging zullen dus blijvend moeten worden uitgedragen.

De 10° verjaardag van het sociaal forum is voor de beweging van de anders globalisten niet het einde: alleen beweging geeft perspectief!

door Luc Hamelinck